tag:blogger.com,1999:blog-189480832024-03-14T04:23:16.241+01:00Un ollo de vidroLecturas dun esqueleteOllo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.comBlogger649125tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-47065007848035680562021-02-17T08:56:00.000+01:002021-02-17T08:56:21.858+01:00Bo tempo<p style="text-align: justify;"><b></b></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><b><a href="https://1.bp.blogspot.com/-qY-1YryHIgI/YCzL83iPYlI/AAAAAAAAKRo/GvsvOcW1uUkS-GX7ZwUVH4MUIT8ujUElACLcBGAsYHQ/s500/bo-tempo.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="500" data-original-width="350" height="320" src="https://1.bp.blogspot.com/-qY-1YryHIgI/YCzL83iPYlI/AAAAAAAAKRo/GvsvOcW1uUkS-GX7ZwUVH4MUIT8ujUElACLcBGAsYHQ/s320/bo-tempo.png" /></a></b></div><b>Reimundo Patiño</b> sostiña á altura dos anos 70 do pasado século unhas ideas respecto da banda deseñada que non só resultaban insolitamente avanzadas na España do final do franquismo, senón que o situaban entre as correntes máis progresistas da crítica cultural internacional daqueles anos. Onde o pensamento hexemónico vía un medio de produción industrial (e por tanto, non artístico), destinado exclusivamente a un público infantil e incapaz de artellar mensaxes dunha mínima complexidade, o pintor coruñés enxergaba un instrumento de extrema utilidade comunicativa que, precisamente por ser intelixible para unha grande masa de lectores, resultaba idóneo para espallar mensaxes emancipadoras. A coherencia entre o pensamento político de <b>Patiño</b>, as súas ideas sobre a arte e a súa propia praxe creativa foi unha constante na súa traxectoria e o seu achegamento ao cómic non foi unha excepción. Un traballo liminar coma a serie de serigrafías <i>O home que falaba vegliota</i> (1972) ou o fundacional <i>2 viaxes</i> (1974), álbum do que foi co-autor canda <b>Xaquín Marín</b>, outórganlle unha posición central nas orixes da BD galega e xustifican calquera recoñecemento á súa condición de precursor. Como tal recoñecemento podemos considerar <i>Bo tempo</i>, cómic recentemente publicado por Demo Editorial no que o debuxante madrileño <b>Alberto Díaz</b> leva a cabo un exercicio de memoria persoal arredor da figura de <b>Patiño</b>, relatando algúns episodios da súa traxectoria vital e recollendo parte significativa do seu pensamento. <br /> <p></p><p style="text-align: justify;"><b>Díaz </b>coñeceu de cativo a <b>Patiño</b>, que daquela residía en Madrid e tiña amizade cun tío seu, o pintor <b>León Díaz Ronda</b>. Para el era unha figura estraña, “un tío moi raro” que tiña “unha cara difícil” e pintaba “uns cadros moi raros”. O que falaba co seu tío resultáballe tan incomprensible coma as súas pinturas. Segundo confesa no cómic, <b>Díaz </b>foi comprendendo e apreciando a pintura de <b>Patiño </b>co paso dos anos, o que deu lugar a unha arela nova, a de redescubrir a persoa que creara aqueles cadros. <i>Bo</i> <i>tempo </i>é o resultado dun proceso de investigación no que o autor procura na súa propia memoria familiar, mais tamén esculca na dimensión pública do pintor. Lonxe das estruturas das biografías convencionais, <b>Díaz </b>leva a cabo unha recomposición fragmentaria da figura do artista coruñés, que elude a sucesión de eventos significativos para se deter no pequeno, no anecdótico. A súa é unha reconstrución íntima, que abrolla da súa propia vivencia, o que converte o seu cómic nunha biografía mediada, na que o biógrafo adquire presenza e convida ao lector a contemplar a <b>Patiño </b>a través da súa propia ollada. </p><p style="text-align: justify;"><br />Nas primeiras páxinas do cómic, <b>Patiño </b>debuxa as paisaxes deprimidas do Pozo del Tío Raimundo en Vallecas acompañado por <b>Alexandre Cribeiro</b>. <b>Díaz </b>establece así unha das ideas principais do seu achegamento, a indisolubilidade das inquedanzas artísticas de <b>Patiño </b>e a súa preocupación pola xustiza social. O percorrido posterior deixará constancia do seu activismo cultural e político en Madrid, da súa incorporación ao grupo Brais Pinto e so seu posterior regreso a Galicia. Mais non todo son datos e feitos, <b>Díaz </b>esfórzase tamén por desentrañar o sentido artístico da obra de <b>Patiño</b>. Ademais de recoller as teorías do autor expresadas por el mesmo e de expoñer a súa técnica pictórica, o debuxante propón a súa propia interpretación da súa pintura, unha aproximación aberta na que hai máis interrogantes que certezas. A presentación dun <b>Patiño </b>onírico, que protagoniza pasaxes soñadas ou imaxinarias, culmina a apropiación do personaxe polo autor e confirma o seu desexo de retratalo segundo a súa propia percepción.<br /> </p><p style="text-align: justify;"><b>Alberto Díaz</b> é un debuxante de longa experiencia, cuxa carreira principia nos anos 90 en fanzines e publicacións contestatarias, e que posteriormente foi transitando cara o cómic infantil e a literatura ilustrada. As páxinas de <i>Bo tempo </i>amosan a un debuxante de trazo limpo, liñas finas e formas planas, de narrativa áxil e depurada. Paradoxalmente, o seu estilo podería considerarse antitético do de <b>Patiño</b>, que sempre se expresou mediante trazos tortuosos, páxinas recargadas e cores estridentes. Velaí un contraste interesante. Podemos considerar <i>Bo tempo</i> unha obra divulgativa ou tamén unha merecida homenaxe a un artista valioso polo seu talento pictórico e pola súa dimensión intelectual. Pero alén de todo iso, hai tamén neste cómic algo de recoñecemento íntimo e unha vocación de legado, un desexo de transmitir ás novas xeracións a admiración persoal e sincera do autor cara o artista coruñés.</p>Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-39093710086862130742020-04-21T21:26:00.002+02:002020-04-22T14:50:23.854+02:00Slash Maraud<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-zeGk9z3SABI/Xp9IPI-3uUI/AAAAAAAAIpo/peAZ68bxrS87NzortWSb4fs-eMSqtqMOgCLcBGAsYHQ/s1600/cover.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="848" data-original-width="550" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-zeGk9z3SABI/Xp9IPI-3uUI/AAAAAAAAIpo/peAZ68bxrS87NzortWSb4fs-eMSqtqMOgCLcBGAsYHQ/s400/cover.jpg" width="258" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
Entre marzo e agosto de 1990, a desaparecida Ediciones Zinco publicou en España <i>Slash Maraud</i>, unha miniserie de 6 números escrita por <b>Doug Moench</b> e debuxada por <b>Paul Gulacy</b>. Publicado orixinalmente por DC Comics, o título non estaba integrado no Universo DC e tampouco pertencía a unha outra liña editorial definida. O selo Vertigo aínda non existía (o título orixinal data de 1987 e Vertigo non apareceu ata 1993), aínda que comezaran a publicarse xa algunhas das series que posteriormente serían recollidas dentro daquela marca editorial (a etapa de Alan Moore en <i>The Saga of the Swamp Thing</i>) e outras verían a luz axiña (<i>Black Orchid, Sandman, Hellblazer, Animal Man</i>...). DC estaba a diversificar a súa oferta con cómics que, por unha banda, se afastaban da súa liña de edición principal mais, por outra, mantiñan con aquela unha serie de vasos comunicantes, ben por pertenceren todos os personaxes a un mesmo universo de ficción (caso de <i>Swamp Thing, Black Orchid, Animal Man</i> ou <i>Hellblazer</i>), ben porque os seus autores publicaban habitualmente na liña principal. Achegándose a xéneros coma o terror ou a ciencia ficción e sobordando as limitacións autoimpostas das historias de superheroes daquela altura, a editora tentaba ofrecer unha alternativa novidosa, vocacionalmente máis complexa e adulta, a un determinado sector dos seus lectores. Mais sexo e violencia? Si pero tamén máis liberdade para que os autores explorasen vías que tiñan vetadas no cómic superheroico convencional. Esta tendencia foi chegando a España aproximadamente cun ano de retraso. Tras publicar en 1987 <i>Watchmen </i>e a etapa de Moore en <i>Swamp Thing</i>, Zinco comezou a ensaiar formatos aos que o lector de tebeo norteamericano non estaba afeito. Cómics como <i>Batman: The Dark Knight returns</i> e <i>Ronin </i>de Frank Miller ou, máis adiante, <i>Black Orchid</i> de Gaiman e McKean ou o primeiro <i>Hellblazer </i>de Delano e Ridgway apareceron en rústica e con papel de mellor calidade. Dun xeito ou outro, estes títulos fuxían das fórmulas habituais no cómic superheroico e o seu prezo afastábaos dos lectores máis novos. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Este é o contexto no que aparece <i>Slash Maraud</i>, unha serie limitada de 6 capítulos ambientada nun futuro distópico no que a humanidade vive subxugada por unha especie extraterrestre que tomou o control da Terra. Os invasores someten o planeta a un proceso de transformación que facilitará o seu establecemento e levará aos humanos á extinción nun prazo de cinco anos. Fronte ao ambiente de resignación festiva predominante entre os indíxenas, dous humanos, Slash Maraud e Wild Blue, organizarán unha milicia de resistencia co propósito de expulsar os alieníxenas. Así presentada, nada parece diferenciar esta trama dunha chea de cómics, películas, series e novelas que seguen o ciclo de invasión-resistencia-expulsión. Sen embargo, as páxinas deste cómic mostran unha realidade notablemente distinta.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
O heroe, Slash Maraud, ben pode considerarse un representante da vaga conservadora que invadiu a cultura popular estadounidense nos anos 80, que camiñou parella ao triunfo político de Reagan e a <i>New Right</i>, e que tivo uns representantes destacados nos heroes hipermasculinos, de corpo musculado e xorne violento que no cinema encarnaron actores coma Stallone, Schwarzenegger ou Clint Eastwood. No mundo do cómic, é nestes anos cando aumenta a popularidade de Wolverine tras a exacerbación do seu carácter violento a partir do <i>Uncanny X-Men</i> #133 (1980), e que desembocaría na concesión de cabeceira propia en 1988; ou cando a versión escura e violenta de Batman que Frank Miller ofreceu en <i>The Dark Knight returns</i> (1986) termina contaminando a caracterización do personaxe nas súas series mensuais; ou cando o Punisher pasa de vilán tarado a “vixilante” <i>bronsoniano </i>á fronte de cabeceiras de éxito (1986 e 1987 os volumes 1 e 2). Maraud comparte con eles os atributos dunha masculinidade esaxerada que abrangue o seu aspecto físico (melena e peito lobo, corpo musculado, gafas escuras, cinta no pelo...), a súa distancia emocional respecto das mulleres e a súa competencia no uso da violencia. O personaxe funcionaría sen problemas nun relato de acción oitenteiro. Pero, como veremos máis adiante, <i>Slash Maraud</i> non é exactamente iso.</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-xUemnnf0FnA/Xp9IWSy45jI/AAAAAAAAIps/qoaNjOwSjBg8DGuQDcI3PZqfXIEqwHNzACLcBGAsYHQ/s1600/arghs.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="645" data-original-width="851" height="302" src="https://1.bp.blogspot.com/-xUemnnf0FnA/Xp9IWSy45jI/AAAAAAAAIps/qoaNjOwSjBg8DGuQDcI3PZqfXIEqwHNzACLcBGAsYHQ/s400/arghs.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Marcianos </i>furries<i>: medo ou risa?</i></td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br />
A masculinidade de Maraud atopa unha peculiar contrapartida no personaxe de Wild Blue, cuxa feminidade aparece tamén subliñada con trazo groso. Enfundada nunha malla de tigresa, con tacóns, o pelo azul cardado e unha maquillaxe estridente (rara vez a maquillaxe feminina aparece destacada nos cómics), Blue parece fuxida dunha <i>hair metal band</i> dos 80. Que papel é o que lle corresponde na trama? A portada do primeiro cómic da serie parece non deixar lugar a dúbidas: Blue aparece detrás do heroe, sentada na súa moto. Parte da paisaxe, unha posesión máis, un obxecto decorativo... é iso o que é? Por unha banda, é claro que os autores non quixeron facer dela unha dama en apuros, a rapaciña dependente que o heroe debe protexer. Non son poucas as ocasións nas que Blue deixa constancia dun carácter forte e tamén dunha indiscutible pericia nas leas. Concedendo isto, resulta igualmente evidente que os autores fracasaron á hora de emancipala do heroe varón. Todas e cada unha das súas accións gravitan en torno a Maraud. Sen el, Blue non existe.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
<b>Doug Moench</b>, guionista cunha longa traxectoria en títulos Marvel e DC coma <i>Batman, Moon Knight, Kull the Conqueror</i> e especialmente <i>Master of Kung-Fu</i>, onde coincidiu con <b>Paul Gulacy</b>, alicerza o seu relato nos lugares comúns mencionados para despois dedicarse a xogar cos límites ata facernos dubidar da seriedade das súas intencións. O primeiro aviso dáo a definición visual dos alieníxenas, unha caste de peluxes de Barrio Sésamo en versión realista. Se o propósito era o de crear uns adversarios de aspecto ameazador o resultado é cando menos desconcertante. A partir de aí, o camiño do heroe Maraud cara a salvación da humanidade levarao a transitar polos escenarios das narrativas máis desprestixiadas da cultura popular (o <i>pulp</i>, as <i>slasher movies</i>, a ciencia ficción de serie B, o relato erótico...) aderezados con pequenos detalles de raza e xénero que se abordan dende unha perspectiva máis próxima ao morbo e a <i>exploitation </i>que ao comentario político. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-BIsdNOIO6fk/Xp9Iq0m4uhI/AAAAAAAAIp4/qI_lgnKtoWUb0laL_AatKroIO9wP88CTACLcBGAsYHQ/s1600/damazonas.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="462" data-original-width="548" height="336" src="https://1.bp.blogspot.com/-BIsdNOIO6fk/Xp9Iq0m4uhI/AAAAAAAAIp4/qI_lgnKtoWUb0laL_AatKroIO9wP88CTACLcBGAsYHQ/s400/damazonas.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">As Damazonas: dominación feminina coma fantasía masoquista do heroe varón</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
As primeiras aliadas de Maraud e Wild Blue serán as Damazonas, guerreiras motorizadas que viven no deserto. Algunhas lesbianas, outras simplemente misándricas, ofrecen unha imaxe de mulleres empoderadas e non sometidas ao dominio masculino, funcionando coma contrapunto doutro membro da <i>troupe </i>de Maraud: Rex Rumble, <i>rocker </i>con tupé, prototipo de <i>youth offender</i> fachendoso e reaccionario. Aínda outros personaxes asoman entre as tropas rebeldes: Brass Taki, samurai homosexual, Tommy Gunn á fronte dos Corsarios Congo, ou Butch, o oso mutante ao que lle gustan as louras platino. O feito de o exército de liberación ser un compendio de colectivos politicamente connotados (polo seu sexo, raza, exacción social, orientación sexual, etnia) matiza notablemente o feito de estaren liderados por un macho alfa WASP, especialmente se consideramos que nos 80 a consideración social daqueles grupos estaba próxima á marxinalidade. Dito doutro xeito, en <i>Slash Maraud</i> a salvación da humanidade está nas mans das castas máis desfavorecidas de Occidente. Non é unha mala mensaxe. </div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Entre <i>Tank Girl</i> e <i>Mad Max, Psicose</i> e <i>Venres 13</i>, <b>Moench </b>e <b>Gulacy </b>argallan un espectáculo de acción e aventura onde nada pode tomarse moi en serio. É probable que a súa maior virtude sexa a de manteren a seriedade suficiente para desconcertar ao lector a cada pouco no canto de ofrecerlle un espectáculo abertamente risible. Podemos considerar <i>Slash Maraud</i> unha obra perdurable? O certo é que non foi reeditada nin en España nin en Estados Unidos, un dato elocuente se consideramos a grande cantidade de cómics do seu tempo que si foron recuperados posteriormente, non tanto pola súa calidade coma pola existencia dun lector nostálxico disposto a mercalo. </div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-31288585125390264682020-04-10T16:23:00.001+02:002020-04-10T16:23:51.743+02:00Contra Salvini<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-ZT5XiN1xAQs/XpCBOrxE2rI/AAAAAAAAIYU/l__lGRtQPbMqW-49ZTctb5_zn1XknnrdQCLcBGAsYHQ/s1600/2019_11_26_68019s740x.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="979" data-original-width="740" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-ZT5XiN1xAQs/XpCBOrxE2rI/AAAAAAAAIYU/l__lGRtQPbMqW-49ZTctb5_zn1XknnrdQCLcBGAsYHQ/s400/2019_11_26_68019s740x.jpg" width="301" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Humanos. A Roya é um río </b></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<i>O debuxante francés <b>Jean-Marc Troubet “Troubs”</b> volve colaborar con <b>Edmond Baudoin</b> para darlle a palabra aos migrantes que chegan a Europa polo Mediterráneo. </i><br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
O río Roya nace en Francia, nos Alpes Marítimos, e atinxe o Mediterráneo en Ventimiglia, na Liguria italiana. O lugar no que a corrente do río atravesa a fronteira entre ambos países constitúe dende hai tempo un camiño de paso para os migrantes que chegan a Italia polo Mediterráneo e se dirixen cara o norte de Europa. Nos últimos anos, as autoridades de ambos países reforzaron a presenza das súas forzas de seguridade na zona, mais tamén os propios veciños se organizaron para axudar aos refuxiados. Así xurdiu a asociación Roya Citoyenne, promovida por un labrego local, Cédric Herrou, e integrada por habitantes dos cinco concellos que forman o val do Roya ademais dalgúns voluntarios, que proporciona aos migrantes aloxamento, comida e tamén consello legal. O Val do Roya converteuse, xa que logo, nun pequeno escenario no que a diario se representa un dos grandes dramas humanitarios do noso tempo. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
No verán de 2017, os debuxantes franceses <b>Jean-Marc Troubet “Troubs”</b> e <b>Edmond Baudoin</b> viaxaron ao Val do Roya para coñecer de primeira man o que alí acontece. Acompañaron a migrantes na súa viaxe, retratáronos e escoitaron os seus relatos, historias que parten de países como Sudán, Chad ou Eritrea e nas que a fuxida cara Europa se presenta sempre como a solución desesperada a unha situación insostible de guerra e miseria. E cómpre non esquecelo: os que chegan son os afortunados. Tamén recolleron o testemuño do activista Herrou, de certa proxección mediática en Francia tras ser xulgado pola súa actividade a prol dos refuxiados, e de moitos dos e das cooperantes que proporcionan a súa axuda en distintos lugares da ruta do Roya. Cada un expón os seus motivos, mais todos eles resultan ser moi semellantes: a incapacidade para percibir o drama da emigración como un asunto alleo e o desexo de axudar. “<i>Preguntei-me várias vezes por que fago isto”, di Léa, unha voluntaria francesa, “non achei resposta, com certeza porque isto agora aparezeseme como umha evidéncia e é assim que non o podo explicar</i>”. En <i>Humanos. A Roya é um rio</i> vemos os rostros de todos eles riscados con liñas urxentes e tamén as paisaxes do Roya, cuxa beleza natural se intúe no trazo abrupto dos autores. <b>Baudoin </b>e <b>Troubs </b>teñen estilos diferentes e facilmente recoñecibles. O primeiro gusta máis da mancha e o trazo inacabado; Troubs debuxa con liñas mellor definidas e con certa tendencia á caricatura. E sen embargo, os deseños de ambos sucédense con naturalidade e o libro non perde nunca o sentido de unidade. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
Non é esta a primeira vez que <b>Troubs </b>e <b>Baudoin </b>colaboran. Ambos asinaron conxuntamente <i>Viva la vida. Los sueños de Ciudad Juárez</i> (2011), na que se achegaban a unha das capitais mundiais do feminicidio. Tamén transitaron por unha Colombia esgotada por unha guerra interminable e recolleron a súa viaxe en <i>Le goûte de la terre</i> (2013). En ambos casos ensaiaron xa a mesma fórmula na que recuncan neste novo título, darlle a voz a quen carece dos medios para facerse oír e facer dos seus testemuños a materia principal dos seus libros. No caso de <i>Humanos. A Roya </i>é um rio, non hai xeito máis contundente de denunciar as políticas racistas e aporofóbicas que encarna o miserable Salvini que revelar o rostro humano do migrante. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
A editora coruñesa Figurandorecuerdo(s) segue a divulgar entre nós a obra de Troubs, do que xa publicou <i>Muuh! No prado das vacas</i> (2015) e <i>A alquitara</i> (2017), e amplía agora o seu catálogo de autores ao incluír a <b>Edmond Baudoin</b>, sen dúbida un dos nomes fundamentais do cómic francés do cambio de século. Nun mercado editorial no que apenas se publica banda deseñada traducida ao galego, a aparición deste título (inédito en castelán, por certo) constitúe un pequeno acontecemento, tanto pola relevancia dos autores como por abordar un tema que, pola súa actualidade, pode interesar a un público maioritario. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="http://www.galiciaconfidencial.com/noticia/110416-historia-banda-desenada-salvini">Publicado en Galicia Confidencial o 29 de novembro de 2019</a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
A obra orixinal foi ceibada polos autores e pode lerse <a href="https://fr.calameo.com/read/0026427178704d1210914?fbclid=IwAR3nj8d-nYXflBRc6oluWzr5o1LUu-ldJ-_HxeByOyxKottvUDJpFSgcKPk">aquí</a>.</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-57394177397372985702020-04-05T14:21:00.000+02:002020-04-05T14:27:44.331+02:00Astérix riquiño<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-QcsjuB8KSYI/Xobf2src1QI/AAAAAAAAIMM/EBz-yVI9f9k5iD5E19b4A-ownL4RrRqpQCLcBGAsYHQ/s1600/01%2BAsterix.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="491" data-original-width="989" height="196" src="https://1.bp.blogspot.com/-QcsjuB8KSYI/Xobf2src1QI/AAAAAAAAIMM/EBz-yVI9f9k5iD5E19b4A-ownL4RrRqpQCLcBGAsYHQ/s400/01%2BAsterix.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Viñeta de <i>Astérix o Galo </i>(1959) fronte á caracterización actual dos personaxes</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
A morte de <b>Albert Uderzo</b> colleume lendo <i>El poder de lo cuqui</i> (Alpha Decay, 2019), versión castelá de <i>The power of Cute</i>, o ensaio co que o filósofo inglés <b>Simon May</b> pretende aprehender o fenómeno do <i>cute</i>, entendido coma o conxunto de obxectos e representacións que suscitan no ser humano reaccións empáticas relacionadas co instinto de protección. Para <b>May</b>, o fenómeno do <i>cuqui </i>en castelán, “riquiño” en galego, vai alén de determinadas pulsións infantilizadoras propias da contemporaneidade, relacionadas coa sacralización da infancia e tamén co aproveitamento económico que deriva de sermos perpetuamente nenos e nenas. Habería ademais unha ambigüidade destes obxectos (cal é a súa idade, cal é o seu xénero, son seres sexuados, son ignorantes ou sabios, moralmente bos ou malos?) que os converte en transgresores e lles concede unha dimensión sinistra que tamén contribúe ao seu atractivo. </div>
<div style="text-align: justify;">
<span id="goog_2098141046"></span><span id="goog_2098141047"></span><br />
Nun primeiro achegamento, <b>May </b>alude aos traballos do zoólogo austríaco <b>Konrad Lorenz</b>, quen sostiña a existencia dunha resposta evolutiva no ser humano que nos leva a reaccionar de forma protectora fronte a uns sinais visuais que identificamos cos cachorros da nosa especie. De maneira inconsciente, estendemos esta resposta a todos os seres nos que identificamos aqueles rasgos, o que para <b>Lorenz </b>explicaba a tenrura que nos provocan as crías das especies animais e que <b>May </b>fai extensivo ás máis diversas formas de representación (debuxos, bonecos, figuras...). As cualidades que provocan esta resposta son, segundo <b>Lorenz</b>, as seguintes:</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<ul style="text-align: justify;">
<li>Cabeza grande en relación ao corpo</li>
<li>Fronte esaxerada e prominente</li>
<li>Ollos grandes e nunha posición relativamente baixa no rostro se a comparamos cos adultos</li>
<li>Fazulas grosas</li>
<li>Figura corporal redondeada e repoluda</li>
<li>Extremidades curtas e grosas</li>
<li>Superficies corporais suaves e agradables ao tacto</li>
<li>Movementos torpes e desvalidos</li>
</ul>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Citando ao biólogo <b>Stephen Jay Gold</b>, <b>May </b>pon coma exemplo ao rato Mickey, cuxa evolución gráfica dende as súas primeiras aparicións a finais dos anos 20 ata a súa estandarización a partir dos anos 40 parece tomar como modelo o catálogo de características definido por <b>Lorenz</b>, ao mesmo tempo que o seu carácter se suaviza respecto duns inicios considerablemente bizarros. Por certo, sería interesante analizar como <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Mickey_Mouse_(TV_series)">a serie <i>Mickey Mouse</i> de <b>Paul Rudish</b> (2013)</a>, actualmente en emisión por Disney Channel, sinala o camiño inverso, inaugurando un deseño do personaxe máis achegado ao orixinal de hai un século, aínda que aparentemente influenciado tamén por debuxos animados noventeiros coma <i>Ren e Stimpy</i> de <b>John Kricfalusi</b> (1991) ou <i>Vaca e polo</i> de <b>David Feiss</b> (1997). <br />
<br />
Volvendo ao principio, a imaxe que encabeza este texto demostra de forma pouco discutible que tamén o aspecto de Astérix e Obélix experimentou un cambio notable dende as súas primeiras aparicións. O deseño de personaxes en <i>Astérix o Galo</i> (1959), primeiro álbum da serie, mostra unhas formas chatas e ríspetas que se irían suavizando co paso dos anos. Se observamos a evolución gráfica de Astérix comprobaremos que o espazo que vai da fronte ao nariz medra, o que permite aumentar o tamaño dos seus ollos e deixa espazo para unha fazuliña carnosa, ao tempo que os seus bigotes pasan a ser máis grosos, menos afiados. O resto de cambios implican unha modificación das proporcións de todo o que sobresae: o nariz e as orellas medran e fanse máis redondeados; as mans son máis grandes en relación ao corpo; as plumas do casco adquiren máis corpo e prominencia; mesmo detalles coma os círculos do cinto ou a empuñadura da espada pasan a ser máis grandes e redondeados. As diferenzas son aínda máis obvias no caso de Obélix, que na súa primeira versión estaba menos groso e tamén era máis baixo, tiña os brazos menos carnosos, as pernas máis longas e levaba o pantalón máis baixo. A versión definitiva do personaxe faino máis alto respecto a Astérix e a súa morfoloxía pasa a ser practicamente esférica. O pantalón chégalle ás axilas e por debaixo asómanlle dúas pernuchas tortas, médralle o papo baixo o queixo e aos seus rasgos faciais pásalles o mesmo que aos de Astérix: o nariz e as orellas pasan a ser máis grandes e os seus bigotes perden as puntas para transformárense en dous chouriciños repoludos. É significativa a evolución do casco, cuxos cornos afiados tornan en dúas inofensivas boliñas, ou das trenzas, que pasan de ser rectas a onduladas. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Malia seren ambos personaxes claramente caricaturescos dende o primeiro momento, a súa evolución gráfica vainos afastando cada vez máis do estándar realista. Con toda a súa deliberada deformidade, os primeiros Astérix e Obélix (especialmente este) eran máis proporcionados que os actuais e polo tanto máis próximos á representación realista da figura humana. Cómpre sinalar que a transformación dos personaxes non foi brusca senón paulatina, aínda que relativamente rápida. No segundo álbum da serie, <i>O fouciño de ouro</i> (1960), o aspecto de ambos mudou de forma notable, especialmente no caso dun Obélix que presenta un aspecto máis redondeado e un rasgos faciais máis suaves, aínda que segue a ser só un pouco máis alto que Astérix. Podemos considerar que a imaxe definitiva dos personaxes queda fixada entre <i>Astérix e os Normandos</i> (1966) e <i>Astérix lexionario</i> (1967). Poucos cambios se teñen rexistrado dende entón.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-4CP4cgSEp5k/XobgkGzAb4I/AAAAAAAAIMU/7FkM4vaT80UmpgsR9XZHm0Iq3Z0a2fAngCLcBGAsYHQ/s1600/10es.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="229" data-original-width="712" height="127" src="https://1.bp.blogspot.com/-4CP4cgSEp5k/XobgkGzAb4I/AAAAAAAAIMU/7FkM4vaT80UmpgsR9XZHm0Iq3Z0a2fAngCLcBGAsYHQ/s400/10es.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Primeira viñeta de <i>Astérix Lexionario </i>(1967)</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
É interesante constatar como a evolución gráfica dos heroes galos recolle varios dos elementos que, segundo <b>Lorenz</b>, provocan a resposta empática do ser humano:</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<ul style="text-align: justify;">
<li>A <b>desproporción do tamaño da cabeza en relación ao corpo</b> cúmprese no caso de Astérix; non no de Obélix, cuxa definición morfolóxica está mediatizada pola súa gordura, é dicir, polo desproporcionado tamaño do seu corpo.</li>
<li>Respecto dos dous seguintes caracteres, <b>fronte esaxerada e prominente</b> e <b>ollos grandes</b> <b>nunha posición relativamente baixa</b>, non sendo excesivamente notables en ningún dos dous personaxes, si é certo que a súa evolución gráfica foi nese sentido: o de aumentar o tamaño da faciana para darlle cabida a uns ollos máis grandes e expresivos. </li>
<li>Algo semellante pode dicirse das <b>fazulas </b>dos personaxes. O cambio na morfoloxía do rostro de ambos permitiu que asomaran unhas froias carnosas ata entón inexistentes. </li>
<li>A <b>figura corporal redondeada e repoluda</b> é evidente no caso de Obélix e moi notable en rasgos definitorios de ambos coma o nariz e as orellas. En calquera caso, ambos personaxes aparecen definidos por liñas redondeadas e formas esféricas.</li>
<li>As <b>extremidades </b>de ambos son <b>curtas e grosas</b>. As de Obélix en concreto minguaron considerablemente dende a súa definición inicial.</li>
</ul>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Se a alguén a análise anterior lle parece forzada pode reparar nun ilustre secundario da serie que encaixa de forma aínda máis evidente nos esquemas morfolóxicos descritos por <b>Lorenz</b>: cabeza grande en relación ao corpo, ollos grandes, fazulas dondas, formas redondeadas, extremidades grosas... Idéfix, claro. Non se pode ser máis riquiño ca Idéfix.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Así que a resposta, de haber unha pregunta, sería si: <b>Albert Uderzo</b> foi modificando o aspecto das súas creacións ao longo do tempo, facéndoos máis icónicos (menos realistas), pero tamén máis “riquiños” no sentido en que <b>May </b>interpreta a <b>Lorenz</b>. E aínda que sexa indemostrable, podemos intuír que ese refinado visual contribuíu sen dúbida ao éxito dos personaxes, ao facelos máis agradables aos ollos de lectores e lectoras, máis consumibles coma produto, se se quere. Pero non en menor medida que a consolidación da súa personalidade a través das súas sucesivas vivencias xa que, ao contrario do que acontece con outras figuras “riquiñas” (pensemos en Hello Kitty, exemplo recorrente no libro de May), a popularidade de Astérix e Obélix deriva da súa construción completa como personaxes, no seu atractivo visual mais tamén na súa simpatía persoal. Non ten moito sentido separar o un do outro como tampouco o ten separar a contribución de <b>Goscinny </b>e <b>Uderzo </b>na construción de dous dos personaxes máis populares da BD mundial.</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-68253881009732521932020-04-03T15:20:00.000+02:002020-04-04T09:08:36.335+02:00Biosbardia: Albert Uderzo, moito máis ca o debuxante de Astérix<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-2T94qaADC3s/Xoc3TDIvPmI/AAAAAAAAIM8/zer-EEma9KYNxFXX7i-YaMEeQPpmQXKMACLcBGAsYHQ/s1600/03%2BOumpah-Pah.JPG" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="226" data-original-width="677" height="132" src="https://1.bp.blogspot.com/-2T94qaADC3s/Xoc3TDIvPmI/AAAAAAAAIM8/zer-EEma9KYNxFXX7i-YaMEeQPpmQXKMACLcBGAsYHQ/s400/03%2BOumpah-Pah.JPG" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
É difícil facerlle xustiza a un creador tan grande coma <b>Albert Uderzo</b>. No <a href="https://biosbardia.wordpress.com/2020/04/02/albert-uderzo-moito-mais-ca-o-debuxante-de-asterix/">texto que escribín para Biosbardia</a> tento ir un pouco máis aló de Astérix e Obélix. Falo dos seus primeiros traballos, da evolución do seu debuxo e tamén menciono algún erro da súa carreira. Foise unha das figurais centrais do cómic do século XX. </div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-14043333461678969562020-03-25T08:29:00.001+01:002020-03-25T14:41:39.828+01:00Idéal Standard<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-gytmOcTRHig/XnsIIlnlkuI/AAAAAAAAH1I/0S_LdTacbHYt_W-mwwD6u35aHF44MBvTQCLcBGAsYHQ/s1600/IS.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="500" data-original-width="371" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-gytmOcTRHig/XnsIIlnlkuI/AAAAAAAAH1I/0S_LdTacbHYt_W-mwwD6u35aHF44MBvTQCLcBGAsYHQ/s400/IS.jpg" width="296" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
A protagonista de <i>Idéal Standard</i> (Dargaud, 2017) é Claire, unha muller intelixente e sensible de trinta e pico anos, enfermeira de neonatos de profesión, que busca parella. Insistentemente. Cando inicia unha nova relación, Claire percorre ese camiño (coñecido) que comeza onde todo semella perfecto, continúa cando se obtén unha visión máis realista do outro e remata nunha encrucillada cando xorden as friccións. Que facer? Conformarse e seguir? Non facelo, romper e volver empezar? Nese instante <b>Aude Picault</b> (1979) sitúa unha escena aparentemente intranscendente na que un mendigo esbardalla contra a xente que sae pola boca do metro, incluída a protagonista: “<i>menos mal que non fun á escola porque miro para vós e vexo un rabaño de ovellas!</i>”. Quero entender ese lance non como a epifanía que leva a Claire a tomar unha decisión senón como un xuízo descarnado a todo dios, aos protagonistas e tamén a nós, lectores. Porque todos cremos ser autónomos e donos das nosas vidas, todos cremos ter criterio para marcarnos os nosos obxectivos vitais e tomarmos as nosas propias decisións. Pero quen mellor que alguén que está fóra do grupo (porque o expulsamos) para retratarnos coma individuos idénticos, troquelados pola presión social, enguedellados nos nosos problemiñas, todos iguais? O tempo foi adozando o debuxo de <b>Picault</b>, limpando as súas páxinas, facendo os seus trazos cada vez máis dondos e definidos. Ler este <i>Idéal Standard</i> é comprobar ata onde se pode depurar o debuxo sen perder a capacidade para transmitir unha grande cantidade de matices. O principal acerto da autora é crear primeiro un contorno seguro e compracente para despois ceibar nel un señor que nos manda a todos á merda.</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-53674641675572648412020-03-21T08:33:00.001+01:002020-03-21T08:38:30.576+01:00El humano<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-eeUN6Q3ryXo/XnXERuahm_I/AAAAAAAAH0k/VDDhOUaVPTI1PQyK2H2TZnl1E6MiO9MOQCLcBGAsYHQ/s1600/unnamed.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="500" data-original-width="354" height="320" src="https://1.bp.blogspot.com/-eeUN6Q3ryXo/XnXERuahm_I/AAAAAAAAH0k/VDDhOUaVPTI1PQyK2H2TZnl1E6MiO9MOQCLcBGAsYHQ/s320/unnamed.jpg" width="226" /></a></div>
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
De querermos establecer unha xenealoxía do debuxo de <b>Lucas Varela</b> (Buenos Aires, 1971) poderiamos remontarnos ata a liña clara de Swaarte ou Chaland, mais sen desbotar a súa afinidade con referentes máis próximos: a economía no trazo de Max, a versatilidade de Albert Monteys ou a xeometría glacial de Jason. Debuxante minucioso, de trazo limpo e liñas ben delimitadas, as súas pranchas convidan sempre a unha contemplación demorada pola súa harmoniosa posta en páxina e pola enganosa sinxeleza da súa narrativa. Con <i>El día más largo del futuro</i> (La Cúpula, 2017), traballo que tiña na súa proposta formal un dos seus argumentos máis sólidos, <b>Varela </b>asinara unha atinada alianza entre o seu grafismo e os escenarios de ciencia ficción, pacto ao que agora retorna acompañado polo escritor <b>Diego Agrimbau</b> (Buenos Aires, 1975), con quen xa colaborara en <i>Diagnósticos </i>(La Cúpula, 2013). </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
<i>El Humano</i> (La Cúpula, 2020) sitúanos no planeta Terra medio millón de anos despois da extinción da raza humana. A este escenario regresa Robert, un científico que considerara que a única posibilidade de supervivencia para a humanidade pasaba pola reconstrución da civilización milenios despois da súa propia desaparición. O mundo ao que chega é salvaxe mais fértil, inzado de vida vexetal e animal. Axudado por intelixencia artificial da súa propia creación, o científico tentará executar sobre o terreo o seu plan: iniciar unha nova xeira para a humanidade que eluda os erros que a conduciron ao colapso. A cuestión de fondo é se tal cousa é posible ou se, pola contra, a pulsión (auto)destrutiva é consubstancial á natureza humana.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Varela </b>e <b>Agrimbau </b>completan, xa que logo, un exercicio de ficción científica especulativa no que a resolución dunha intriga argumental (que aconteceu coa outra cápsula, habitada pola compañeira de Robert, que debería ter chegado á Terra simultaneamente) vai acompañada dun comentario irremediablemente pesimista acerca da condición humana. Robert somete a natureza á razón transformadora da intelixencia humana. Porén, a súa actuación deixa axiña de responder a criterios racionais e comeza a revelar algúns vicios: a violencia coma acompañante da forza civilizadora, a institucionalización da superstición, o mesianismo, a falta de empatía co entorno... Canda a motivos recorrentes de ciencia ficción canónica atopamos tamén ecos dos dilemas antropolóxicos abordados en clásicos literarios coma <i>O señor das moscas</i>, <i>A Costa dos Mosquitos</i> ou mesmo <i>O corazón do negror</i>, nos que a dialéctica entre razón e natureza ocupaban unha posición central. <b>Agrimbau </b>e <b>Varela </b>non aspiran a darlle unha profundidade excesiva ao seu achegamento. Pola contra, o pesimismo antropolóxico é apenas un ingrediente máis, diríase que case obrigado, nunha fórmula que non outorga menos protagonismo a misterio e aventura. Se hai algo que consegue elevar o resultado é o debuxo dun <b>Varela </b>que ilumina cada páxina malia empregar unha paleta de cores deliberadamente escura. </div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-72158946198068174962019-12-03T07:02:00.001+01:002019-12-03T10:01:57.270+01:00Biosbardia: ‘Grandville’, o Imperio británico convertido en colonia<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-za6mzdwGfeA/XeX6PYT-CLI/AAAAAAAAG7s/IKQmh4Jw3j0VzEqn5KC7kUONzlVCQR7IwCLcBGAsYHQ/s1600/Grandville%2B%25282009%2529%2B%2528digital-Empire%2529%2B034.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="494" data-original-width="943" height="208" src="https://1.bp.blogspot.com/-za6mzdwGfeA/XeX6PYT-CLI/AAAAAAAAG7s/IKQmh4Jw3j0VzEqn5KC7kUONzlVCQR7IwCLcBGAsYHQ/s400/Grandville%2B%25282009%2529%2B%2528digital-Empire%2529%2B034.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<div style="text-align: justify;">
<br />
Hai unhas semanas publiquei en Biosbardia <a href="https://biosbardia.wordpress.com/2019/10/29/grandville-o-imperio-britanico-convertido-en-colonia/">un texto sobre <i>Grandville</i></a>, a máis recente serie de <b>Bryan Talbot</b>, un pastiche de xéneros e referencias no que o misterio policial e o puro divertimento deixan tamén espazo para o comentario político.</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-58379845439107080402019-10-27T12:14:00.000+01:002020-03-20T15:56:57.188+01:00Unha engaiolante experiencia visual<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-RNyx9XZFcmw/XbV79L3LfZI/AAAAAAAAG68/KEryWWDo6RcqqVqPF0OeCAVAMGizQwR9gCLcBGAsYHQ/s1600/2019_6_12_61428s740x.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1044" data-original-width="740" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-RNyx9XZFcmw/XbV79L3LfZI/AAAAAAAAG68/KEryWWDo6RcqqVqPF0OeCAVAMGizQwR9gCLcBGAsYHQ/s400/2019_6_12_61428s740x.jpg" width="282" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Una piel pesada </b><i><br /></i></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<i>Clara Patiño debuta cunha fantasía colorista que destaca pola súa exuberancia gráfica. </i></div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
<i>Una piel pesada</i> (Fandogamia, 2019) supón o inesperado debut da debuxante coruñesa <b>Clara Patiño</b>. Inesperado porque a chegada da autora non foi anunciada por ningunha das canles polas que os novos talentos adoitan darse a coñecer na actualidade: os fanzines, a autoedición, as redes sociais. O factor sorpresa duplica as boas sensacións que transmite o seu primeiro traballo, unha cativadora fantasía construída arredor da exuberancia da súa proposta gráfica.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Nadia, protagonista do relato, emprende unha viaxe na procura de Eius, criatura máxica que matou o seu pai e ceibou unha maldición que ten asoballado o seu Reino. Baixo unha aparencia emancipadora, a misión de Nadia agocha un conflito herdado e un mandato de vinganza. No decurso da aventura, a protagonista liberarase das ideas que lle foron inculcadas e adquirirá a súa propia perspectiva sobre os feitos. O coñecemento e especialmente o descubrimento do “outro” transformarán a heroína, facéndoa dona do seu propio destino. Estamos perante un relato de crecemento que mestura a estrutura da viaxe heroica con lugares comúns do conto fantástico. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
A partir dunha brillante definición dos personaxes nos que se albisca a influencia estética da Disney anterior ao predominio dixital (<i>Hercules</i>, <i>Mulan</i>), Patiño vai debullando o relato mediante un alambicado aparello gráfico, cunha elaborada posta en páxina na que o uso expresivo das cores xoga un papel fundamental. <i>Una piel pesada</i> é ante todo unha experiencia visual, un festival cromático que a autora desencadea ante os ollos do lector cunha sabedoría que alguén podería considerar impropia dunha debutante, pero que podemos interpretar tamén coma o contrario, unha demostración de madurez creativa por parte dunha autora que se expón por vez primeira ao escrutinio público. A súa ollada achégaa á recente corrente da fantasía <i>feminist-friendly</i> norteamericana (<i>Nimona</i>, <i>Monstress</i>, <i>She-Ra and the Princesses of Power</i>), un movemento cuxo éxito comercial e creativo está a atraer un público novo á banda deseñada. A súa é unha historia de heroísmo feminino que prescinde de xustificacións e subliñados, e que participa tamén da tendencia actual a resignificar a tradicional figura da princesa de conto. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Malia a súa aparencia de fantasía escapista, <i>Una piel pesada</i> sitúase na primeira liña da contemporaneidade e permítelle a Patiño amosarse como unha narradora hábil e versátil, capaz de manter o control da narración mentres ceiba a súa requintada pirotecnia visual. Os moitos acertos deste seu primeiro traballo convidan a permanecermos pendentes da súa traxectoria nun futuro próximo.</div>
<br />
[<a href="http://www.galiciaconfidencial.com/noticia/96753-engaiolante-experiencia-visual">Publicado en Galicia Confidencial o 17 de Xuño de 2019</a>]Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-15990756861699651162019-07-30T07:05:00.000+02:002019-07-30T07:07:41.484+02:00Regreso ao imaxinario terrorífico galego<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-P0JLRrzGuys/XT_P0yHBxhI/AAAAAAAAG4M/9Cdcow4kPlUrCY6l6uSo66s8RJGb0x_YACLcBGAs/s1600/2019_5_19_60319s740x.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1062" data-original-width="741" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-P0JLRrzGuys/XT_P0yHBxhI/AAAAAAAAG4M/9Cdcow4kPlUrCY6l6uSo66s8RJGb0x_YACLcBGAs/s400/2019_5_19_60319s740x.jpg" width="277" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Los cuentos de la niebla</b><br />
<br />
<i>Laura Suárez debuta cunha compilación de relatos que recuperan o imaxinario sobrenatural da tradición oral galega</i>.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Os personaxes, figuras e lendas do acervo sobrenatural galego incorporáronse á literatura escrita da man de autores como Ánxel Fole ou Rafael Dieste, cuxos contos recollían non só os lugares comúns, senón tamén os modos narrativos dunha vizosa tradición oral. Coa versatilidade e resistencia propia dos mitos, esta materia máxica seguiu a proxectarse adiante no tempo, sendo reinterpretada en clave contemporánea na obra de escritores coma Agustín Fernández Paz ou Suso de Toro, até converterse en tópicos frecuentados polas ficcións actuais, nomeadamente na literatura de xénero fantástico. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Seguindo este ronsel, a dumbriesa <b>Laura Suárez</b> escolleu unha ambientación inequivocamente galega para o seu primeiro cómic, <i>Los cuentos de la niebla</i>. Malia a deliberada ausencia de indicadores que nos permitan contextualizar con exactitude os seus relatos, estes transcorren nun espazo que podemos identificar como a Galicia anterior á mecanización e á chegada da luz eléctrica. Nese escenario marcado pola escuridade irrompe o sobrenatural (a Santa Compaña, os meigallos, animais agoireiros, esconxuros...), como unha forza malvada que escapa ao control da xente e remata por condicionar as súas vidas. A autora confesa que os catro relatos que compoñen o volume, máis un quinto que lles vale de marco, están inspirados nas historias que lle contaba a súa avoa sendo ela unha nena. Este vínculo coa narrativa oral tradúcese nun achegamento máis próximo á ortodoxia do conto de medo clásico que ás súas revisións recentes. Lonxe de calquera pretensión modernizadora, o principal desexo da autora semella ser o de darlle forma visual aos vellos relatos da tradición oral e con ese fin desprega un notable abano de recursos gráficos. O libro responde a unha proposta visual coidadosamente definida, marcada polo predominio dos grises e o gusto da autora pola simetría na posta en páxina. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Os contos de <b>Suárez </b>están marcados por un certo fatalismo. As forzas sobrenaturais conseguen impoñerse ás persoas sen que exista un pretexto argumental que o xustifique. O castigo é arbitrario, amoral. Probablemente sexa nesa ausencia dunha mensaxe moralizante onde os relatos se distancian con máis claridade da súa filiación tradicional e conectan co <i>ethos </i>contemporáneo. Na era da imaxe dixital é máis difícil que nunca darlle forma ao invisible e nese reto <b>Suárez </b>amósase como unha debuxante valente e talentosa, capaz de buscar un camiño propio para achegarse a un imaxinario ancestral.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
[<a href="http://www.galiciaconfidencial.com/noticia/94423-regreso-imaxinario-terrorifico-galego">Publicado en Galicia Confidencial o 21 de maio de 2019</a>]</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-34283564265343025142019-06-18T18:57:00.001+02:002019-06-18T18:57:24.233+02:00As orixes do cómic galego<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-mqnE_Mu53ZA/XQkX1LI6VyI/AAAAAAAAG3U/9zz6-yfRdAczNS-LlJEYtTQNPgKfgs3PwCLcBGAs/s1600/2019_3_17_57620s740x.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1047" data-original-width="740" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-mqnE_Mu53ZA/XQkX1LI6VyI/AAAAAAAAG3U/9zz6-yfRdAczNS-LlJEYtTQNPgKfgs3PwCLcBGAs/s400/2019_3_17_57620s740x.jpg" width="282" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Os pioneiros da banda deseñada galega (1971-1979)</b><br /><br /><i>Xulio Carballo debuxa un minucioso mapa das orixes do cómic galego moderno na década dos 70 do pasado século, ofrecendo un imprescindible catálogo de títulos fundacionais e autores pioneiros.</i> <br /><br />En 2015, <b>Xulio Carballo</b> defendía na Universidade da Coruña a súa tese de doutoramento, elocuentemente titulada Para unha historia da banda deseñada galega. O investigador coruñés debullaba con rigor científico as primeiros mostras do cómic galego moderno, dando un paso decisivo para que dende a Universidade galega se comece a prestar atención a unha das manifestacións máis potentes da nosa cultura actual. O difícil encaixe do cómic nas disciplinas académicas tradicionais (na Filoloxía, nas Belas Artes?), a súa tradicional minusvaloración ou o retraso con que internacionalmente se lle franquearon as portas do eido universitario explican a escaseza de traballos de investigación saídos das universidades galegas coa BDG como obxecto. Dito iso, a tese de <b>Carballo </b>demostra que non existen escusas para que o cómic galego non sexa hoxe materia de estudo habitual na investigación universitaria do País, en pé de igualdade con calquera outra manifestación cultural. <br /><br />Aquela tese vén de ser transformada agora nun necesario libro de divulgación que Xerais acaba de publicar na súa colección de Ensaio. <i>Os pioneiros da banda deseñada galega (1971-1979)</i> recolle os achados da angueira investigadora de <b>Carballo </b>e reorganízaos nun manual apto para calquera lector <b>interesado </b>en coñecer como foron as orixes do cómic galego moderno na súa década decisiva, a de 1970. Carballo establece unha cronoloxía das obras fundacionais da BDG e define detalladamente as pretensións dos autores que as fixeron posibles. O que os pioneiros <b>Reimundo Patiño, Xaquín Marín, Chichi Campos</b> ou <b>Xosé Díaz </b>tiñan en común era o desexo de empregar un medio popular, o cómic, para difundir unha mensaxe política emancipadora, unha chamada a tomar conciencia dos problemas políticos, sociais e económicos da época e transformar a realidade. Velaí a singularidade do caso galego, no que a serodia aparición da banda deseñada está claramente vinculada á escaseza de publicacións periódicas en galego e, en definitiva, á ausencia dunha cultura normalizada na nosa lingua. <br /><br /><b>Carballo </b>sinala tamén a década dos 70 como o tempo no que se produciu a progresiva acollida das tiras cómicas en galego polos xornais do País, destacando de novo o labor de <b>Xaquín Marín</b> canda outros autores coma <b>Xosé Lois, Esperante, Veiga</b> ou <b>Pepe Carreiro</b>. Máis adiante chegarían os suplementos infantís e culturais, así como pequenos milagres coma a revista <i>Vagalume</i>, que en 1977 chegaba a contar en Galicia con máis de 5.000 subscritores. En 1979, o fanzine <i>Xofre</i>, promovido por un novísimo <b>Miguelanxo Prado, Xan López Domínguez</b> e <b>Fran Jaraba</b>, sinalaba o final dun tempo mediante a introdución dun novo paradigma na concepción da BD galega que, sen renunciar a reflectir a realidade do País, facíao abríndose a influencias do cómic que naquela altura estaba a producirse en España, Europa ou Norteamérica. <br /><br /><b>Carballo </b>deixa establecidos os fitos fundacionais da BDG e pon en perspectiva as figuras daqueles creadores que merecen o maior recoñecemento polo seu labor de precursores, mais tamén concede unha agradecida atención a un feixe de autores que, dende unha discreta segunda liña, tomaron o relevo e continuaron o seu labor, facendo un cómic de vocación popular sen apenas referentes internos dos que botar man. A maioría deles seguirían hoxe no esquecemento de non ter sido recuperados por este estudio. O libro ten outras virtudes máis incómodas, coma a de poñer en evidencia que o cómic galego ofrece un inxente campo de estudo que demanda atención académica, ou constatarmos que non existen, a día de hoxe, reedicións recentes de ningún dos grandes dos títulos fundacionais da nosa BD. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
[<a href="http://www.galiciaconfidencial.com/noticia/88920-orixes-banda-desenada-galega">Publicado en Galicia Confidencial o 17 de marzo de 2019</a>]</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-17052913214027335962019-05-07T21:50:00.001+02:002019-05-07T21:50:25.725+02:00Eduardo Pondal, buscador de tesouros<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-Efzrijzn2Hg/XNHhNHTJLkI/AAAAAAAAG2I/poddc8MJIDYDXUv1UHEZA-738Bb9g0rKACLcBGAs/s1600/h_014.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="900" data-original-width="660" height="400" src="https://4.bp.blogspot.com/-Efzrijzn2Hg/XNHhNHTJLkI/AAAAAAAAG2I/poddc8MJIDYDXUv1UHEZA-738Bb9g0rKACLcBGAs/s400/h_014.jpg" width="292" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>A tumba de Breogán</b></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<i>Abel Alves e Esteban Tolj propoñen unha ficción aventureira con Eduardo Pondal e Manuel Murguía como protagonistas</i>. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
Demo Editorial naceu como unha editora consagrada á banda deseñada de autores galegos e en lingua galega, mais dende a súa primeira publicación, <i>Os lobos de Moeche</i> de <b>Manel Cráneo</b>, mostrou tamén unha especial querenza polos títulos relacionados coa historia e a cultura de Galicia, tal e como confirmaron obras posteriores como <i>Mamed Casanova: O fillo da furia</i> de <b>Manolo López Poy</b> e <b>Miguel Fernández</b>, ou os catro volumes da colección Castelao de <b>Iván Suárez </b>e <b>Inacio Vilariño</b>. <i>A tumba de Breogán</i>, o máis recente lanzamento da editora coruñesa, sitúase nese ronsel aínda que en ningún momento aspire a ofrecer un retrato veraz do pasado. Pola contra, a obra toma un desvío cara o relato de aventura con elementos fantásticos no que a presenza de escenarios históricos e personaxes reais contribúen a darlle á trama unha ancoraxe real ao tempo que funcionan como un engado para o público. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
Escrita por <b>Abel Alves</b>, <i>A tumba de Breogán</i> ten como protagonista a un Eduardo Pondal fascinado pola investigación arqueolóxica, unha faceta da súa personalidade vinculada á idea de celtismo que tan notable presenza ten na súa produción poética. O achado dunhas reliquias romanas preto da Torre de Hércules e a súa relación co recollido no “Lebor Gabála Erenn”, o “Libro das Invasións de Irlanda” que menciona o faro coruñés, lévao a emprender a busca da tumba do mítico Breogán, e non só polo seu valor arqueolóxico ou polo tesouro que supostamente agocha, senón porque a súa aparición confirmaría o encaixe de Galicia no mundo celta. Na súa angueira, Pondal contará como aliados con Manuel Murguía e Rosalía de Castro, e terá tamén a axuda do bandoleiro Antón Dedo d’Ouro e, indirectamente, de Emilia Pardo Bazán. Os seus adversarios serán os membros dunha loxia carlista liderada polo abade da Colexiata de Santa María da Coruña. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
A suma de todos estes elementos conduce axiña a unha primeira conclusión: a vontade lúdica predomina sobre a fidelidade histórica. E non só porque o argumento sexa evidentemente unha fantasía, senón tamén polas inexactitudes (sexan erros ou licencias) que atopamos no texto, sendo a figura lanzal do Murguía debuxado por <b>Esteban Tolj</b> a máis evidente. Diríase que o que os autores procuran ante todo é deseñar unha trama directa e entretida, que seduza ao lector polo atractivo duns personaxes e escenarios recoñecibles, e por unha peripecia alimentada a base de acción e xiros argumentais. De querermos atoparlle unha filiación ao relato, é probable que este responda a unhas claves semellantes ás das fantasías históricas que proliferaron hai unha década tras o éxito de <i>O Código Da Vinci</i> de <b>Dan Brown</b>, relatos construídos sobre uns alicerces históricos aos que se lle engaden elementos míticos.<br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
A obra ten, xa que logo, unha certa vocación de pastiche, de mestura desacomplexada de ingredientes diversos con fins desacralizadores. A veneración con que son contempladas aínda hoxe as figuras centrais do Rexurdimento fai que a idea de involucralas nunha ficción aventureira con elementos sobrenaturais resulte dunha irreverencia que merece recoñecemento. Tamén o desexo de aproveitar con fins narrativos a riqueza patrimonial e o pasado histórico de Galicia. Dito iso, non hai no relato grandes achados e nin sequera pode dicirse que resulte especialmente atinado no manexo das claves aventureiras. A narración adoece dunha simplicidade excesiva, cuns personaxes apenas matizados e cunha peripecia que discorre ata a súa resolución sen afastarse dos camiños máis transitados do relato aventureiro. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
[<a href="http://www.galiciaconfidencial.com/noticia/85941-eduardo-pondal-buscador-tesouros">Publicado en Galicia Confidencial o 17 de febreiro de 2019</a>]</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-3304678021864426352019-04-28T07:31:00.001+02:002019-04-28T07:32:38.916+02:00Biosbardia: U-los clásicos do cómic galego?<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-Mg57-meUo1k/XMU6uOumhuI/AAAAAAAAG1c/7ywdO3gqPScBTAAEKiEU5zS2tpNhN7oUwCLcBGAs/s1600/xcarballo08_gdIq.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="410" data-original-width="1200" height="136" src="https://2.bp.blogspot.com/-Mg57-meUo1k/XMU6uOumhuI/AAAAAAAAG1c/7ywdO3gqPScBTAAEKiEU5zS2tpNhN7oUwCLcBGAs/s400/xcarballo08_gdIq.jpg" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
Hai unhas semanas escribín <a href="https://biosbardia.wordpress.com/2019/03/28/u-los-clasicos-do-comic-galego/">esta peza</a> para <a href="https://biosbardia.wordpress.com/">Biosbardia</a> na que falo da clamorosa inexistencia de reedicións recentes dos clásicos da banda deseñada galega. Nin os estudiosos nin o público xeral teñen fácil acceso ás obras que estableceron os alicerces do cómic galego contemporáneo, algo que ilustra unha dobre febleza: a do noso sistema cultural e a da BD dentro del. </div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-82087474590867594962019-03-27T10:03:00.001+01:002019-03-27T10:04:00.249+01:00Eloxio da vida no campo<div style="text-align: justify;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-7Z3cPp64nHI/XJs7__52WaI/AAAAAAAAG0Y/O84XUdCWiqYdFzuTQe2eANCx5ZvdQJd9ACLcBGAs/s1600/Imagen1.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1083" data-original-width="1600" height="270" src="https://3.bp.blogspot.com/-7Z3cPp64nHI/XJs7__52WaI/AAAAAAAAG0Y/O84XUdCWiqYdFzuTQe2eANCx5ZvdQJd9ACLcBGAs/s400/Imagen1.jpg" width="400" /></a></div>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><i>Muuh! No prado das vacas</i> e </b><b><i>A alquitara</i></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<i>Ambientados no rural francés, os cómics de <b>Jean-Marc Troubet “Troubs”</b> describen formas de organización social e traballos do campo facilmente recoñecibles para o lector galego.</i> </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Nos últimos tempos e moi especialmente na última década, o mercado francófono da banda deseñada experimentou un aumento de títulos que se achegan ao mundo rural e particularmente ao eido da produción agrícola dende múltiples perspectivas: as intrigas familiares da serie <i>Châteaux Bordeaux</i> de <b>Éric Corbeyran</b>, o anecdotario autobiográfico de <b>Christophe Blain</b> en <i>En cuisine avec Alain Passard</i> ou de <b>Fred Bernard</b> en <i>Chroniques de la vigne</i>, o documental con vocación ecoloxista de <b>Étienne Davodeau</b> en <i>Rural!</i> e <i>Les ignorants</i> ou a autoficción humorística de <b>Manu Larcenet </b>en <i>Le retour à la terre</i>, por poñer algúns exemplos. Dada esta diversidade e a actualidade do fenómeno, resulta arriscado xeneralizar tanto sobre as causas coma sobre os propósitos dos autores que participan desta vaga, aínda que si semellan responder a unha certa conciencia ecoloxista e á exaltación dun sector produtivo co que os franceses mostran un alto grao de identificación. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
A editorial galega Figurando Recuerdos publicou nos últimos anos dúas obras de <b>Jean-Marc Troubet “Troubs” </b>que podemos considerar expoñentes desta tendencia. En 2015 apareceu <i>Muuh! No prado das vacas</i>, un curioso cómic no que o debuxante francés fala tanto da súa vida no rural como da súa peculiar relación co gando vacún. Cada día, <b>Troubs </b>achégase co seu caderno aos campos que rodean a súa casa para debuxar as vacas que pacen neles. A metade das páxinas que compoñen o cómic son bosquexos do natural feitos con carbón nos que o autor demostra tanto unha fascinación estética pola morfoloxía do animal coma unha afinidade emocional cara el. “<i>A metade da súa vida pásana a meditar. Tómbanse, pechan as súas pálpebras e, mentres rumian, confíanse aos seus pensamentos</i>”. A outra metade do cómic é unha fábula, o diálogo imaxinario das vacas entre si e as súas opinións respecto do humano que as frecuenta. Esta obvia humanización das bestas agocha unha visión idealizada do campo como o espazo que fai posible unha vida pausada e reflexiva en contraposición coa urxencia da vida urbana. O autor propugna un retorno á terra, ao terroir francés que é un espazo físico mais tamén emocional. Poucos cómics da recente vaga ruralista francesa transpiran un bucolismo tan inxenuo coma este. Agradécese que entre tanta melancolía haxa algo de espazo para o humor.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
En 2017, Figurando Recuerdos publicou un segundo cómic de <b>Troubs</b>, <i>A alquitara</i>, no que o autor francés relata a súa viaxe por distintas localidades do occidente francés acompañando ao que nós chamariamos un augardenteiro, un artesán que se dedica a destilar licores cun alambique. Se <i>Muuh! No prado das vacas</i> podía considerarse un cómic pastoral, A alquitara responde ás características dun xénero irmán, a xeórxica, no que se describen os traballos derivados da vida no campo. Escrito en forma de diario, <b>Troubs </b>vai debullando nel unha cadea de acontecementos mínimos: as xentes que coñece, detalles das súas conversas, os avatares das súas colleitas e do proceso de destilado. Acompañan o texto grandes imaxes dun expresionismo escuro que se recrean na representación da maquinaria empregada e da actividade licoreira. O trazo groso e inacabado contribúe a transmitir a autenticidade e a dureza primordial dos traballos do campo. <b>Troubs </b>mostra o devalo dunha actividade que contra 1999, ano do seu primeiro percorrido, se percibía coma un vestixio do pasado, propio dunha forma de organización social abocada a desaparecer. No epílogo descubrimos que en 2012 a alquitara xa non se despraza. É tan escaso o número de usuarios que non compensa, son os clientes os que teñen que achegarse. O que semellaba ser un documental etnográfico conclúe cun comentario que vincula a extinción do modelo de produción minifundista, veciñal e autoxestionado á involución política: “<i>xamais crería posible volver ver isto algún día... unha regresión tan grande das liberdades</i>”.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Poucos cómics coma os de <b>Troubs </b>reflicten a tensión característica da vaga ruralista da BD francesa: por unha banda, unha identificación nostálxica coa vida no campo e cos traballos de produción agrícola en proceso de desaparición polo avance da industrialización; por outra, unha ollada cara o futuro cargada de conciencia ecoloxista e outros valores tradicionalmente progresistas. Tan lonxe e tan preto, a identificación dos galegos coas relacións sociais e produtivas que describe <b>Troubs </b>nos seus cómics resulta ben doada. A vaca é o noso animal totémico e os licores destilados na casa forman parte da nosa cultura gastronómica, como destaca o texto de <b>Carlos C. Varela</b> que pecha <i>A alquitara</i>. Esa proximidade explica por que un autor do que só se traduciron ao castelán dous títulos (<i>Viva la vida! </i>e <i>El sabor de la tierra</i>, dúas alfaias do cómic testemuñal producidas en colaboración con <b>Edmond Baudoin</b>) reciba unha atención preferente no sistema editorial galego. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
[<a href="http://www.galiciaconfidencial.com/noticia/81319-eloxio-vida-campo">Publicado en Galicia Confidencial o 3 de xaneiro de 2019</a>]</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-71347189896729893352019-03-23T08:29:00.002+01:002019-03-30T08:59:18.592+01:00Biosbardia: Tintín galegofalante<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-k_5G2Lx0_QE/XJXgJUpAfoI/AAAAAAAAG0A/jAgGZnw8kaUiCBMRxIbbNBd2gVKhs3NmgCLcBGAs/s1600/ile-noire-jiu-jitsu-e1551148241417.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="231" data-original-width="700" height="131" src="https://2.bp.blogspot.com/-k_5G2Lx0_QE/XJXgJUpAfoI/AAAAAAAAG0A/jAgGZnw8kaUiCBMRxIbbNBd2gVKhs3NmgCLcBGAs/s400/ile-noire-jiu-jitsu-e1551148241417.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<div style="text-align: justify;">
Coa saída de novos álbums de Tintín en galego como pretexto, escribín para <a href="https://biosbardia.wordpress.com/">Biosbardia</a> unha breve peza sobre a tradución de banda deseñada ao galego: <a href="https://biosbardia.wordpress.com/2019/02/26/tintin-galegofalante/?fbclid=IwAR1NSQ17o9xB5y8DhW2T3p1E2c2ZoLAwTqXSxmwGOq3UQY7RK2-ntyRn7Ro">Tintín galegofalante</a>. </div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-54659924228357701632019-02-13T07:04:00.001+01:002019-02-13T07:08:57.629+01:00Corenta poemas visuais<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-iqq0ARuIGVA/XGOzVvBosYI/AAAAAAAAGo4/OdYI2al3qvQHZgZK0pgO7Hl9tHfpKSVZQCLcBGAs/s1600/pule.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1475" data-original-width="1000" height="320" src="https://4.bp.blogspot.com/-iqq0ARuIGVA/XGOzVvBosYI/AAAAAAAAGo4/OdYI2al3qvQHZgZK0pgO7Hl9tHfpKSVZQCLcBGAs/s320/pule.jpg" width="216" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>O puño e a letra</b> </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<i>Xerais presenta unha antoloxía de poemas de Yolanda Castaño reinterpretados por corenta autores de banda deseñada</i>.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Dende a aparición do seu primeiro poemario en 1995 ata hoxe, Yolanda Castaño converteuse nunha das voces imprescindibles da poesía galega actual. As súas incursións tanto noutros eidos literarios (a narrativa ou a crítica), coma en territorios limítrofes (a música ou a divulgación cultural), demostran unha querenza pola comunicación entre disciplinas creativas cunha influencia clara na súa produción poética. Por iso non sorprende que, sendo o seu novo título unha antoloxía, a autora aproveitara para ir un paso máis aló e propiciara un diálogo entre dúas artes tan disímiles coma poesía e cómic. En <i>O puño e a letra</i> corenta debuxantes reinterpretan en clave de banda deseñada outras tantas composicións seleccionadas da obra poética de Castaño, unha mestura que engade á forza expresiva da palabra propia da poesía a capacidade evocadora dun medio eminentemente visual coma o cómic. Autoras como Laura Pérez Vernetti levan anos traballando neste eido mentres, máis preto de nós, un debuxante de aquel tan lírico coma Jacobo Fernández Serrano xogou tamén a traducir á linguaxe do cómic parte da produción literaria de Lois Pereiro nesa alfaia da BD galega que é Breve encontro. Agora é Castaño quen, coa complicidade dun selecto grupo de artistas gráficos, convida ao lector a mirar os seus poemas dende unha perspectiva nova. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Ademais dun percorrido pola produción poética de Castaño, o libro pode entenderse coma unha panorámica da BD galega dende os fundacionais anos 70 ata actualidade. Ilustres veteranos coma Xaquín Marín, Siro López e Pepe Carreiro, canda os Prado, Jaraba e López Domínguez que dende as páxinas de <i>Xofre </i>propuxeron unha viraxe creativa no limiar dos 80, comparten páxinas con Paula Esteban, Roberta Vázquez, María Álvarez Hortas ou Cristian F, Caruncho, representantes da novísima xeración de autores que ensaian novas formas expresivas dende os fanzines e a edición alternativa. Canda eles, os artistas que termaron do medio no cambio de século dende publicacións coma BD Banda, Barsowia ou Golfiño (Kiko Da Silva, Kohell, David Rubín, Manel Cráneo, Norberto Fernández...) e un nutrido número de francotiradores (Anxo Cuba, Brais Rodríguez, Ramón Trigo...) que coas súas achegas teñen aportado talento e diversidade á BD galega. A panorámica é ampla no xeracional e plural no estilístico, o que explica a diversidade do resultado. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Poucos autores optan por transformar os versos de Castaño nun cómic en sentido convencional. Entre os que o fan con maior decisión está un Kike J. Díaz cuxa páxina revela un refinado pulso narrativo; tamén Miguel Porto, que recorre a unha vella convención do medio, a grella de nove viñetas por páxina, para construír un relato dun simbolismo espido. No extremo oposto estaría Miguel Robledo, que opta pola imaxe única, solución pouco sofisticada pero absolutamente xustificada pola beleza da súa prancha. Manel Cráneo fica a metade de camiño, subdividindo en viñetas unha única ilustración na que recunca no seu fetiche predilecto, a osamenta humana. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Fran Bueno, que fixera fermosísimos haikus visuais en <i>Catálogo oneroso de beleza gratuíta</i>, elude o plano xeral e traslada a atención aos detalles mediante unha sucesión de pequenas imaxes, unha solución semellante á que atopa un David Rubín que se apoia ademais nas simetrías e nos xogos de cor. Coa simetría e a gradación das cores experimenta tamén Xulia Pisón, mentres Xulia Vicente acepta as oportunidades cromáticas que lle brinda o texto de Castaño e ofrece unha páxina vizosa en sensacións na que a propia letra da debuxante destaca coma un dos adornos máis belidos. A viveza da palabra manuscrita contrasta coa frialdade da tipografía mecánica pola que opta Siro coma principal recurso expresivo, unha elección discutible que sitúa a súa páxina entre as de menor pulso emocional. Algo semellante acontece con Pepe Carreiro, que recorre a pictogramas, montaxes de imaxe e letra e recursos de procesador de textos ata converter os versos orixinais en algo excesivamente cerebral.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Fronte ao borrón inconfundible de Brais Rodríguez, que ofrece unha tradución máis aló de calquera figuración, non son poucos os artistas que intentan reflectir o poema na súa literalidade, unha literalidade necesariamente esquiva. É o caso de Norberto Fernández, Cristian F. Caruncho, Ramón Trigo e Xan López Domínguez. Outros, coma María Álvarez Hortas, Roberta Vázquez ou Kiko Da Silva, prefiren obviar parte do texto, procurando que a imaxe exprese o que os versos ausentes. Miguel Cuba brilla con forza neste aspecto, cunha sucesión de viñetas de sensorialidade exacerbada. Entre as solucións máis orixinais, a de Jano, que opta por dislocar texto e imaxe ata punto de ofrecer dous poemas distintos. Tamén a de Kohell, que se agocha tras un disfrace pop-art que lembra a Jean-Claude Forest. Anxo Cuba achégase ao cartelismo que fai imaxe da palabra escrita. Cynthia Alonso propón un pequeno oasis naïf. Miguelanxo Prado retorna aos fondos mariños que xa percorrera en De Profundis. E así ata corenta formas de entender e expresar outros tantos poemas.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
<i>O puño e a letra</i> revélase como un atinado produto editorial, que ofrece unha excelente oportunidade para poñer en perspectiva unha traxectoria literaria que entrou xa hai tempo nun período de madurez, mais tamén para coñecer a poética visual dun extenso grupo de creadores que son pasado, presente e futuro da banda deseñada galega. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
[<a href="http://www.galiciaconfidencial.com/noticia/80511-corenta-poemas-visuais-yolanda-castano">Publicado en Galicia Confidencial o 23 de novembro de 2018</a>]</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-34686307090318034992019-02-08T11:37:00.000+01:002019-02-08T11:41:06.432+01:00Biosbardia: "A Viñeta de Schrödinger", a épica da supervivencia<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-zOjOBjnBemw/XF1be6_TKbI/AAAAAAAAGos/wjQK7b5WZiYdNL9Wd3c_gX7PSaevmcLJACLcBGAs/s1600/ratas%2Bdo%2Bpeirao%2B2.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="661" data-original-width="960" height="275" src="https://3.bp.blogspot.com/-zOjOBjnBemw/XF1be6_TKbI/AAAAAAAAGos/wjQK7b5WZiYdNL9Wd3c_gX7PSaevmcLJACLcBGAs/s400/ratas%2Bdo%2Bpeirao%2B2.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">"Ratas de peirao" por Víctor Rivas e Antonio M. Fraga</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Onte aparecía <a href="https://biosbardia.wordpress.com/2019/02/07/a-vineta-de-schrodinger-a-epica-da-supervivencia/">a miña primeira colaboración</a> na revista dixital <a href="https://biosbardia.wordpress.com/">Biosbardia</a>. Nela analizo <i>A Viñeta de Schrödinger</i>, a nova revista de banda deseñada que dirixe <b>Kiko da Silva</b> e na que colaboran vellos coñecidos da BD galega (<b>Miguelanxo Prado</b>, <b>Fran Bueno</b>, <b>Kohell</b>, <b>Víctor Rivas</b>...) canda artistas que forman parte das primeiras promocións do Garaxe Hermético de Pontevedra (<b>Miriam Iglesias, Fon, Aldara Prado, Zaida Novoa</b>...).</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-43316979681163432452018-12-07T08:27:00.000+01:002018-12-07T08:36:40.860+01:00Taxi<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-eHHJm7DOTr4/XAoeJJNLYuI/AAAAAAAAGds/M3RDgY5o7IsE5XLo8ny1FJl-3jmBvQiBACLcBGAs/s1600/%257B00000001-0000-0011-0000-000002051796%257D-1.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="534" data-original-width="400" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-eHHJm7DOTr4/XAoeJJNLYuI/AAAAAAAAGds/M3RDgY5o7IsE5XLo8ny1FJl-3jmBvQiBACLcBGAs/s400/%257B00000001-0000-0011-0000-000002051796%257D-1.jpg" width="298" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
En certo sentido, podemos ver a traxectoria de <b>Alfonso Font</b> como un paradigma da doutros moitos autores que participaron na explosión da historieta adulta en España dende o final do franquismo ata a finais dos 80. Natural de Barcelona, cidade clave na orixe do movemento, os seus primeiros traballos datan dos anos 60, así que cando o <i>boom </i>chegou, el xa estaba alí. Coma moitos dos seus compañeiros de xeración, traballou para o estranxeiro na década dos 70, primeiro para o mercado anglosaxón mediante axencias coma Selecciones Ilustradas ou Bardon Art, despois facéndose un nome coma debuxante no mercado francófono. Nos 80 chegaron os seus primeiros cómics como autor completo, títulos como <i>Historias negras</i>, <i>Cuentos de un futuro imperfecto</i> ou <a href="https://unollodevidro.blogspot.com/2014/08/el-prisionero-de-las-estrellas.html"><i>El prisionero de las estrellas</i></a> que exemplifican unha certa maneira de concibir o cómic adulto propia daquel tempo: historias que optan declaradamente polas estruturas de xénero pero que aspiran a unha certa transcendencia polos temas tratados e engaden habitualmente unhas pingas de sexo e violencia que certifican a súa inadecuación para o público infantil. Malia as peculiaridades que poida reunir o seu caso, é probable que esta etapa da súa carreira creativa sexa a máis fácil de interpretar, xa que moitos coetáneos seus seguiron traxectorias semellantes cando non colaboraron directamente con el (foi o caso de <b>Carlos Giménez</b> ou <b>Adolfo Usero</b> entre outros), e existe un marco xeracional, o mencionado <i>boom </i>do cómic adulto en España, que permite contextualizar correctamente a súa produción naqueles anos. É a medida que avanzamos no tempo e nos afastamos dese marco teórico cando as singularidades abrollan.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Malia que un estudio tan solvente coma <a href="http://diminutaeditorial.com/publicaciones/del-boom-al-crack-la-explosion-del-comic-adulto-en-espana-1977-1995-libros/"><i>Del boom al crack. La explosión del cómic adulto en España (1977-1995)</i></a> considera que os efectos da deflagración do cómic adulto chegan ata o ano 1995, podemos dicir que a partir da segunda metade dos 80 os signos de crise son máis que evidentes. O desengano de determinados autores pola falta de apoio do público e a escasa repercusión social dos seus traballos lévaos a abandonar a banda deseñada, mentres outros non ven outra saída que a de procurar fórmulas que lles permitan crear cómics economicamente viables. O desexo de afirmación autorial deixa paso a un certo sálvese quen poida: a supervivencia pasa a ser o prioritario. As revistas de cómic que quedaran a flote despois da proliferación de cabeceiras a principios dos 80 reflicten esta mudanza, procurando o favor do público mediante contidos máis lixeiros, cando non recorrendo a vellos engados coma o erotismo. <b>Font </b>nunca estivera entre os autores de maiores veleidades intelectuais da súa xeración. Pola contra, os seus cómics partiran sempre de xéneros populares como a aventura e a ciencia ficción, polo que no seu caso máis que unha viraxe creativa haberá unha suave adaptación ao medio. E así, abrirá a segunda metade dos 80 con <i>Jann Polynesia</i> (posteriormente <i>Rohner</i>), serie de pulso aventureiro que aparecerá en <i>Cimoc </i>a partir de 1986, e apenas un ano máis tarde verá a luz na mesma revista un novo serial: <i>Taxi</i>. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-wrrkDYJMnUA/XAoedSdm_oI/AAAAAAAAGd0/G-cXSrF4LrIDxxQwudmuebbZ0sa0nAsqwCLcBGAs/s1600/008.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="418" data-original-width="1110" height="150" src="https://4.bp.blogspot.com/-wrrkDYJMnUA/XAoedSdm_oI/AAAAAAAAGd0/G-cXSrF4LrIDxxQwudmuebbZ0sa0nAsqwCLcBGAs/s400/008.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Intrépidos reporteiros.</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Font </b>comeza a publicar en <i>Cimoc El laberinto del dragón</i>, a primeira aventura de <i>Taxi</i>, en agosto de 1987 a razón dun capítulo de 12 páxinas por revista. Apenas uns meses despois da súa conclusión aparecerá recompilada nun volume unitario na colección Cimoc Extra Color da editorial Norma, unha política de edición típica da época na que recuncaría nas dúas aventuras posteriores do personaxe (<i>Un crucero al infierno</i> e <i>La fosa del diablo</i>), e mediante a cal autor e editor rendibilizaban un mesmo produto en dúas quendas. Coma noutros moitos traballos previos, <b>Font </b>opta en <i>Taxi </i>polo relato de xénero, ofrecendo varios relatos de suspense e acción protagonizados por unha rapaza nova, a Taxi á que alude o título, e un xornalista algo máis maduro de nome Nelson. Hai neles certas implicacións políticas e algúns contidos de índole social, mais son apenas pretextos para desencadear a narración, o seu peso na trama é escaso. <i>El laberinto del dragón</i>, a aventura inaugural da serie, resulta ben significativa a este respecto: malia xirar o argumento arredor dunha serie de crimes racistas, estes apenas se nos mostran e nin sequera hai personaxes pretos. As implicacións políticas e sociais que poderían derivar dunha trama desta caste fican inexploradas. Resolto o misterio o problema queda solucionado. O seu tratamento da intriga criminal céntrase nos elementos máis lúdicos (a investigación, a peripecia) e deixa o subtexto ideolóxico nun segundo plano. A serie carece de pretensións, é vocacionalmente lixeira. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Agora que se fala tanto do protagonismo feminino e de <i>strong female characters</i>, cabe preguntarse se o personaxe de Taxi responde a unha intención progresista ou se é pura <i>male fantasy</i>. Por unha banda, <b>Font </b>sitúaa na cerna do relato, na posición inequívoca de protagonista (Nelson está claramente subordinado a ela) ata o punto de darlle nome á cabeceira, e faino nun momento histórico no que construír unha serie arredor dun personaxe feminino era calquera cousa menos unha garantía de éxito, non sendo as de carácter erótico. E non só iso, os atributos persoais do personaxe son notables: ten carácter e iniciativa, é espelida, valente, intelixente e resolutiva, sabe valerse por si soa. A cuberta do primeiro álbum da serie, que é tamén a cuberta da edición integral de Planeta, semella responder á intención de destacar o carácter do personaxe por riba do seu aspecto. Coa cidade de Barcelona de fondo, Taxi aparece con expresión seria, case de enfado, a carón dunha mesa de traballo, cunha cámara pendurada do ombreiro, un bolso para o equipo fotográfico e unha cazadora de pel de año, signos externos que a identifican coma a intrépida reporteira que é. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-4bC3ongJF8A/XAoe9f5RouI/AAAAAAAAGeA/Si-wEUmOvSM3THqQSAcDvSu-MakTpWtGQCLcBGAs/s1600/012.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="591" data-original-width="1153" height="205" src="https://4.bp.blogspot.com/-4bC3ongJF8A/XAoe9f5RouI/AAAAAAAAGeA/Si-wEUmOvSM3THqQSAcDvSu-MakTpWtGQCLcBGAs/s400/012.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Taxi e Nelson, tensión sexual non resolta.</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
Quere iso dicir que o personaxe se afasta dos estereotipos femininos máis rancios e misóxinos? Tampouco é tan doado. Non son poucas as ocasións nas que o protagonismo feminino se xustifica no desexo de satisfacer a ollada masculina. É ese o caso? Pois si e non. Para empezar, <b>Font </b>non foi quen de resistirse a facer de Taxi unha muller fisicamente atractiva, por máis que tampouco responda a un estereotipo excesivamente sexualizado. Por outra, aínda que poucas e bastante inocentes, non poden obviarse as pasaxes de exhibición gratuíta do seu corpo. Se antes falabamos da cuberta do primeiro álbum, as do segundo e terceiro ofrecen unha imaxe máis sexualizada do personaxe. Dito iso, interpretar o conxunto da cabeceira como un pretexto para a explotación lúbrica da figura feminina resulta evidentemente errado. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Tamén a súa relación co seu compañeiro Nelson merece un comentario. Cando <b>Font </b>decide apoñerlle á xuvenil Taxi un compañeiro de mediana idade, de rostro rudo e pelo cano, está claramente buscando un contraste que explotar narrativamente. A relación que se establece entre eles está marcada por esta variable: se Taxi representa a impulsividade xuvenil, Nelson compórtase coma un home experimentado, exerce en varias ocasións o papel de protector e nalgún momento chega a tratala con certo paternalismo. Se o compañeiro fose un rapaz novo e atractivo coma ela, sería moi difícil establecer unha dinámica entre eles que non rematase na tensión sexual. Entre Taxi e Nelson habela haina, pero moi atenuada, case imperceptible, e en ningún momento se incorpora ao argumento. Implicitamente, <b>Font </b>está renunciando a situar a sexualidade da protagonista no centro do relato, aínda que sexa a costa de asignarlle un titor.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-Ssjlpzje6lg/XAoe81ryreI/AAAAAAAAGd8/OASIV2PqnUs_06t4TTD0tzF4Nuz8-ntMwCLcBGAs/s1600/045.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="615" data-original-width="1115" height="220" src="https://3.bp.blogspot.com/-Ssjlpzje6lg/XAoe81ryreI/AAAAAAAAGd8/OASIV2PqnUs_06t4TTD0tzF4Nuz8-ntMwCLcBGAs/s400/045.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">"¡Vaya! ¡Qué oportuno!"</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
Visto en conxunto e coa perspectiva dos anos, penso que <b>Font </b>si quixo crear un personaxe feminino cuxo interese e valor en termos narrativos estivese por encima do seu atractivo físico. Non puido facelo sen pagar certas peaxes, mais o esforzo, coido eu, existe. </div>
<br />
Non sendo a obra máis destacada do seu autor nin a máis representativa do seu tempo, <i>Taxi </i>reúne valores suficientes para merecer unha reedición. É de agradecer que Planeta rescatara do esquecemento este título, recollendo nun único volume os tres álbums do personaxe cun formato e unha calidade de reprodución aos que se lles poden poñer poucas pegas. Dito iso, resulta inexplicable que unha reedición coma esta non inclúa contidos que permitan contextualizala correctamente. É asombroso que o Integral de Planeta careza totalmente de paratextos: non hai introdución nin epílogo, tampouco nota biográfica do autor, nin a mínima información que lle permita ao lector informarse de cando foron publicados orixinalmente estes cómics. Poucos libros se publican sen un texto publicitario na contracapa. Este é un deles. Un desleixo inexplicable que sitúa esta edición por debaixo do que a obra merece. Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-58720439122955201982018-11-25T07:48:00.000+01:002018-11-25T07:48:35.850+01:00Alison Bechdel en galego<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-9D8TmYlRV90/W_pFSddyoVI/AAAAAAAAGdY/6z3oYnWeZbAmcjGZLj39vmxFU1cg3GYLgCLcBGAs/s1600/2018_10_22_52805s740x.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1135" data-original-width="740" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-9D8TmYlRV90/W_pFSddyoVI/AAAAAAAAGdY/6z3oYnWeZbAmcjGZLj39vmxFU1cg3GYLgCLcBGAs/s400/2018_10_22_52805s740x.jpg" width="260" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Fun Home. Unha familia traxicómica</b></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<i>Rinoceronte incorpora ao seu catálogo unha das novelas gráficas máis salientables da primeira década do século XXI</i>.<br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
É unha boa nova que Rinoceronte, a editora de referencia no que a traducións ao galego se refire, retomara en 2018 a súa liña de novela gráfica con dous novos títulos: <i>Maus </i>de <b>Art Spiegelman</b>, pedra angular da dignificación do cómic nos anos 80 e do que, por certo, a editorial mallorquina Inrevés publicara xa unha versión en galego en 2008; e <i>Fun Home</i> de <b>Alison Bechdel</b>, unha das novelas gráficas máis destacadas da primeira década do século e o título que catapultou á fama á súa autora. Publicada orixinalmente en 2006, a obra acadou unhas vendas notables, ademais dunha excelente acollida crítica, situándose axiña coma referente ineludible dunha das correntes máis relevantes daquela década, a do cómic autobiográfico. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
<i>Fun Home</i> confirmaba o tránsito de toda unha xeración de creadores dende o <i>underground </i>ata o cómic de autor, especialmente no mercado norteamericano. Coincidindo co cambio de século, artistas cuxas propostas se desenvolveran nas marxes da industria, guiados nos máis dos casos por pretensións que entraban en contradición co discurso dominante, comezaron a atopar abertas canles de difusión que ata daquela se lles negaran, podendo achegar o seu traballo a un público cada vez máis amplo. Foi o caso de <b>Bechdel</b>, que levaba máis de vinte anos publicando en distintos medios <i>Dykes to watch out for</i>, unha tira cómica na que mesturaba costumismo, crítica política e humor para recoller o día a día da comunidade lésbica norteamericana. Malia tratarse dun cómic tan lúcido coma divertido, a súa popularidade restrinxíase aos lectores das publicacións LGBTQ e revistas de humor nas que a cabeceira fora aparecendo sucesivamente. Pola contra, a aparición de <i>Fun Home</i> e a súa boa recepción crítica en medios coma Entertainment Weekly ou The New York Times demostraron a existencia tanto dun gran público lector interesado pola obra dunha autora cuxas claves creativas non mudaran significativamente, coma duns mediadores culturais (os <i>mass media</i>) dispostos a dispensarlle por fin a determinados cómics o tratamento propio das disciplinas culturalmente relevantes. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
Se <i>Fun Home</i> puido no seu día acceder á respectabilidade dun xeito tan directo é porque reúne moitos dos elementos que concitan as ficcións que tradicionalmente se consideran premiables: trátase dun drama (aínda que o subtítulo anuncie a presenza de detalles cómicos) que atinxe temas de relevancia social (a primeira década do século XXI foi crucial para a normalización das sexualidades afastadas da heteronormatividade) e que desprende unha indiscutible veracidade (e non só pola súa condición autobiográfica). <b>Bechdel </b>parte da estraña morte do seu pai cando ela tiña vinte anos para iniciar un percorrido por distintos episodios da súa infancia e primeira xuventude na casa á que se refire o título, unha vella casona de case un século de antigüidade situada nunha pequena vila de Pennsylvania. <i>Fun Home</i> é un exercicio reflexivo no que a autora expón o seu tránsito cara a vida adulta ao tempo que pretende desentrañar a complicada personalidade dunha figura paterna que exerceu sobre ela unha teimuda influencia nos primeiros anos da súa vida. Entre ela e o seu pai, ao que ela alcuma Dédalo pola súa pulsión transformadora, teceuse unha afinidade mediada por un sentido estético compartido que non chegou a converterse nunha afectividade real. O feito da filla descubrir no pai unha homosexualidade non recoñecida, aínda que tampouco totalmente oculta, lévaa a atopar novos significados nas súas vivencias infantís, ao tempo que se cuestiona as condicións do pacto matrimonial dos seus pais. A preeminencia da figura paterna sitúa a nai nun inxusto segundo plano que <b>Bechdel </b>tentará compensar anos máis tarde con <i>Are you my mother? </i>(2012), unha secuela pexada pola súa frialdade psicanalítica.<br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
Fronte a claridade coa que se definen os sentimentos nos relatos que buscan a satisfacción inmediata do público, <i>Fun Home</i> presenta ao lector un catálogo de afectos estraños e, probablemente por iso, verosímiles. Transcorridos máis de dez anos dende a publicación orixinal, o entusiasmo con que inicialmente foi recibida apenas merece matices, mentres a súa recente transformación en musical de éxito confirma que segue a gozar dunha relación privilexiada co público. <i>Fun Home</i> merece ser considerado un dos cómics esenciais do que levamos de século e a súa entrada no noso sistema editorial só pode considerarse unha excelente nova.<br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
[<a href="http://www.galiciaconfidencial.com/noticia/79414-alison-bechdel-galego">Publicado en Galicia Confidencial o 22 de outubro de 2018</a>]</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-54761421739896614282018-10-21T20:46:00.000+02:002018-10-21T20:46:01.838+02:00Conversa cun vello revoltado<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-BvDTGSG9Huk/W8zJS7YzZLI/AAAAAAAAGdA/MLUhboMKudg6DcKF12yuVICu5tD3nDMCACLcBGAs/s1600/2018_9_21_52153s740x.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1045" data-original-width="740" height="400" src="https://3.bp.blogspot.com/-BvDTGSG9Huk/W8zJS7YzZLI/AAAAAAAAGdA/MLUhboMKudg6DcKF12yuVICu5tD3nDMCACLcBGAs/s400/2018_9_21_52153s740x.jpg" width="282" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>O tesouro de Lucio </b></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<i>Demo Editorial publica en galego a biografía en cómic do anarquista navarro Lucio Urtubia.</i></div>
<div style="text-align: justify;">
<br />Demo Editorial, que ata o de agora publicara case exclusivamente autores galegos, apostou este verán por <i>O tesouro de Lucio</i>, un cómic do debuxante navarro <b>Belatz </b>que apareceu en galego ao mesmo tempo que Txalaparta o publicaba en vasco e castelán, mentres que Tigre de Paper tiraba do prelo a edición en catalán. Velaí un xeito de colaboración practicamente inédito no que á banda deseñada atinxe e que permite tender pontes entre autores, lectores e sistemas editoriais que tenden darse as costas malia a súa proximidade. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
<i>O tesouro de Lucio</i> recupera a figura de Lucio Urtubia, obreiro navarro que entrou en contacto con círculos anarquistas no París dos anos 50, onde chegara como desertor do exército español. As súas conviccións anticapitalistas levárono a emprender accións en contra dos bancos que ían dende “expropiacións” a man armada ata falsificacións de títulos bancarios que a piques estiveron de levar á quebra a entidades coma o City Bank. A súa vida na clandestinidade, na que houbo roubos e persecucións policiais, tempadas na cadea e unha constante tirapuxa coas autoridades, constitúe un material que podía terse modelado e servido ao público baixo o aspecto dun relato de acción “baseado en feitos reais”. Non foi esta a opción elixida por <b>Belatz</b>, que preferiu situar as conviccións ideolóxicas de Urtubia na cerna do seu relato. Mediante a introdución do personaxe de Amaia, unha rapaza que está a investigar a figura de Urtubia para un traballo universitario, o autor expón como as súas experiencias vitais na infancia e mocidade foron esculpindo a súa personalidade e consolidando as conviccións que o levaron a emprender o seu activismo anarquista. Co anarquismo desaparecido da escena política real e vivindo na prórroga dunha brutal crise que trouxo unha posta en cuestión do sistema capitalista e que resultou particularmente lesiva para a imaxe pública dos bancos e as entidades financeiras, o testemuño vital de Urtubia non só resoa coma o eco dun pasado afastado, senón que ofrece argumentos para reflexionarmos sobre presente. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
O inesperado éxito de <i>El arte de volar </i>(2009) de <b>Antonio Altarriba</b> e <b>Kim </b>non só contribuíu decisivamente a consolidar o formato “novela gráfica” no mercado español, senón que demostrou a existencia de interese por parte do público no cómic centrado na memoria histórica, deixando a vía expedita para que autores como <b>Paco Roca, Jaime Martín </b>ou <b>Sento Llobell</b> elaborasen algúns dos títulos máis destacados de cadansúas carreiras. <i>O tesouro de Lucio</i>, coa súa evidente pretensión de evitar que a figura de Urtubia caia no esquecemento, participa decididamente desta corrente. <b>Mikel Santos “Belatz”</b>, un auténtico descoñecido entre nós, chega ao cómic cunha longa traxectoria como ilustrador e deseñador gráfico. O seu é un debuxo limpo e de trazo fino que atopa o complemento perfecto nunha paleta de cores en tons pastel, dando como resultado un acabado gráfico asequible para un espectro amplo de lectores. O relato trenza sen perder o pulso as diferentes etapas vitais do protagonista. Lucio Urtubia fica retratado coma un vello raposo que perdeu a forza pero non perdeu as mañas. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
[<a href="http://www.galiciaconfidencial.com/noticia/78302-conversa-cun-vello-revoltado-anarquista">Publicado en Galicia Confidencial o 25 de setembro de 2018</a>]</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-72820973750858207942018-09-30T14:30:00.001+02:002018-09-30T14:30:48.407+02:00O monstro de Srebenica<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-nPwqGtLAu-E/W7DB1h6Sr0I/AAAAAAAAGcs/cSb3q-CpW2AGZkj0R6S1xLIua6lZoTxjACLcBGAs/s1600/2018_8_13_51370s740x.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1129" data-original-width="740" height="400" src="https://2.bp.blogspot.com/-nPwqGtLAu-E/W7DB1h6Sr0I/AAAAAAAAGcs/cSb3q-CpW2AGZkj0R6S1xLIua6lZoTxjACLcBGAs/s400/2018_8_13_51370s740x.jpg" width="261" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>El espíritu del escorpión. La máscara del genocida de Srebenica</b><br /><br /><i>O novo cómic do escritor vigués Fernando Llor relata a captura en 2008 do criminal de guerra Radovan Karadzic.</i><br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
O final do século XX trouxo consigo un dos episodios máis vergoñentos da historia de Europa, o conflito dos Balcáns, unha guerra longa e cruel que deixou tras de si milleiros de vítimas ante os ollos dunha opinión pública que constatou a inoperancia duns organismos internacionais que foran concibidos para impedir que se repetira o horror das dúas Guerras Mundiais. Autores de banda deseñada como Joe Sacco (<i>Gorazde, zona segura</i>), Hermann Huppen (<i>Sarajevo Tango</i>), Joe Kubert (<i>Fax from Sarajevo</i>) ou Enki Bilal (<i>La Tétralogie du Monstre</i>) teñen consagrado algúns dos seus traballos máis notables a comprender e explicar aqueles feitos. O guionista vigués <b>Fernando Llor </b>e o debuxante <b>Pablo Caballo</b> sitúanse neste ronsel, relatando en <i>El espíritu del escorpión</i> a captura dun dos máis infames protagonistas do conflito, o criminal de guerra Radovan Karadzic.<br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
Karadzic ocupara entre 1992 e 1996 o cargo de Presidente da República de Srpska e fora responsable das accións de exterminio e limpeza étnica levadas a cabo polo exército serbobosnio durante a guerra. Despois de anos en busca e captura, resultou detido en Belgrado en 2008, onde exercía como gurú da medicina alternativa baixo o nome de Dragan Dabic. A reaparición do carismático líder político transformado en menciñeiro new age supuxo un extravagante xiro de guión no capítulo final da guerra. Pretendía o xenocida agocharse detrás dun disfrace grotesco ou estivera a Administración serbia nas mans dun lunático? Velaí o fío do que <b>Llor </b>vai tirando para construír o seu relato. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /><i>El espíritu del escorpión</i> responde ao comprensible desexo de desentrañar a natureza do mal. Como é un xenocida? Recoñeceriámolo se o tivésemos preto? Pode alguén capaz de decidir o exterminio de milleiros de seres humanos causar algún ben a quen o rodea? O retrato de <b>Llor </b>contempla a Karadzic dende distintos ángulos: coma o político desapiadado que ordenou a matanza de Srebenica, o asasinato masivo de musulmáns bosnios en 1995 polo que o Tribunal Penal Internacional para a ex-Iugoslavia o condenou en 2016; coma o poeta que aspiraba á inmortalidade escribindo versos en plena guerra; e finalmente, coma o gurú que transformaba o seu carisma en enerxía para sandar durante a súa etapa final na capital serbia. A historia de Jasmina, unha paciente que acode a Karadzic/Dabic en Belgrado para que a axude a quedar embarazada, é empregada polos autores como fío condutor que lles permite conectar os seus anos na clandestinidade co período bélico. Narrado a grandes trazos e cun dramatismo por momentos demasiado enfático, este episodio ficticio válelle aos autores para mostrar a Karadzic coma un ser esencialmente abxecto, que non busca axudar aos seus semellantes senón utilizalos no seu propio proveito. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
Fundamental para dotar o relato do ton axeitado é o labor de <b>Pablo Caballo</b>, debuxante dun contundente expresionismo que semella debedor de autores tan dispares coma <b>Alberto Breccia</b> ou o primeiro <b>Dave McKean</b> e cuxos modos narrativos lembran ao cómic adulto dos anos 80. O seu desenvolvemento gráfico fai da lectura de <i>El espíritu del escorpión </i>unha experiencia esixente, non tanto polo seu suposto experimentalismo, que non é tal, senón pola frialdade que desprenden as súas páxinas, unha frialdade que conecta coa dureza do narrado. Cun branco e negro bretemoso, <b>Caballo</b> envolve o relato nunha atmosfera abafante da que xorden figuras humanas de perfiles esquivos. Karadzic é retratado coma un monstro vampírico que só deixa vítimas ao seu paso. Non hai redención posible para el.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />[<a href="http://www.galiciaconfidencial.com/noticia/76884-monstro-srebenica">Publicado en Galicia Confidencial o 15 de agosto de 2018</a>]</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-55408931167772446502018-08-30T06:01:00.000+02:002018-08-30T06:01:11.250+02:00Qadriños: Fantasía e ciencia ficción con sabor a fanzine<div style="text-align: justify;">
A medida que se achega o verán, os fanzineiros poñen as máquinas a funcionar para poderen presentar os seus traballos en eventos de autoedición estivais como o Autobán da Coruña ou No Tengo Mamá de Vigo, ademais de aproveitar sinerxias con festivais coma Viñetas dende o Atlántico. De entre a variada oferta de fanzines aparecidos nestas datas destacamos tres que teñen en común a súa ambientación fantástica ou futurista, aos que engadimos un número especial dunha coñecida revista estranxeira en cuxas páxinas atopamos o novo traballo dun dos máis sólidos valores da nova banda deseñada galega.<br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-WFNsUvTuGyo/W4aMC0xx0II/AAAAAAAAGcE/fQw3XecOkzQ2iQKxRWbqjZEB_zaXvJOhACLcBGAs/s1600/36863495_1829592243800043_4492897616840884224_n.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="725" data-original-width="960" height="241" src="https://1.bp.blogspot.com/-WFNsUvTuGyo/W4aMC0xx0II/AAAAAAAAGcE/fQw3XecOkzQ2iQKxRWbqjZEB_zaXvJOhACLcBGAs/s320/36863495_1829592243800043_4492897616840884224_n.jpg" width="320" /></a><b>Altar Mutante #7</b></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /><span id="goog_2109176664"></span><span id="goog_2109176665"></span>Un dos clásicos do panorama galaico da autoedición dos últimos anos é <i>Altar Mutante</i>, revista consagrada ao “horror putrefacto e ciencia ficción graxenta” que dirixen <b>Luis Sendón</b> e <b>Álvaro López</b> e que acada xa o seu sétimo número. Fiel ás premisas sentadas nas primeiras achegas, a cabeceira acolle os traballos dos autores habituais (<b>Sendón </b>e <b>López, Cráneo, Benlloch</b>...) ao tempo que incorpora colaboradores ocasionais (<b>Dani Xove, Jagoba Lekuona, Gairah Love</b>...). Cada un deles asume o espírito que inspira a publicación dende as súas propias coordenadas creativas, dándolle forma de ciencia ficción hiperviolenta, fábula perversa, terror urbano, espada e bruxería ou humor macabro. O menú é máis variado do que podería parecer, sendo os mellores petiscos aqueles que provocan unha certa ansiedade pola súa inevitable brevidade. Por destacar algúns: a colaboración de <b>Kike J. Díaz</b> amosa o indiscutible progreso dun autor que debutou hai cinco anos co ambicioso <i>Nordés </i>e que leva tempo afinando un estilo máis próximo ao <i>cartoon</i>; <b>Kike Benlloch</b> e <b>Diego Blanco</b> ofrecen un relato de contornos ásperos que resulta interesante pola súa proximidade, talvez casual, ás claves literarias de Hawthorne ou Borges; e finalmente, <b>Debelius </b>atopa a mestura exacta de humor e gore nun capítulo que recunca no espírito das súas achegas nos números anteriores. O debuxante vigués está chamado a cumprir nun futuro inmediato coas grandes expectativas que os seus traballos recentes están a xerar. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-BtFGdnN6yDw/W4aME_E1cqI/AAAAAAAAGcI/tBJ8sfAZVtID8I2kDTc0jHyEiY0rXYfzwCLcBGAs/s1600/36517382_1820018211424113_7041482067271483392_n.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="960" data-original-width="636" height="320" src="https://1.bp.blogspot.com/-BtFGdnN6yDw/W4aME_E1cqI/AAAAAAAAGcI/tBJ8sfAZVtID8I2kDTc0jHyEiY0rXYfzwCLcBGAs/s320/36517382_1820018211424113_7041482067271483392_n.jpg" width="212" /></a><b>Amair #1</b><br /><br />Un que este ano se amosa especialmente prolífico é <b>Kike</b> <b>Benlloch</b>. Ademais de colaborar en <i>Altar Mutante</i> presenta dous cómics autoeditados, <i>Amair </i>e <i>Legado</i>, ambos en formato grampa (é cando menos un paradoxo que a grampa, que perdeu hai tempo a súa preponderancia dentro do cómic comercial, estea a ser recuperada dende o ámbito da autoedición) e primeiros capítulos de senllas sagas que continuarán en futuras achegas. <i>Amair</i> desenvólvese nun escenario fantástico semellante ao que o propio <b>Benlloch </b>creara para <i>Cuimhne </i>e a súa secuela, <i>Cuimhne: La deuda</i>, aínda que o ton poético que presidía aqueles dous relatos (especialmente o segundo) é substituído aquí por un alento épico que o fai abalar decididamente cara o xénero de aventuras. A fantasía guerreira é un terreo no que o debuxante <b>Luis Sendón </b>sabe desenvolverse con soltura, sendo a ambientación, a creación de paisaxes e a definición visual dos protagonistas, onde o seu traballo brilla máis. Moi suxestivo cando a narración avanza de forma pausada, as súas páxinas reséntense nos lances de acción, onde o seu característico trazo groso tende a recargar excesivamente as viñetas. Este primeiro capítulo esgótase na presentación da premisa argumental, na que uns deuses escuros utilizan a dúas tribos rivais para enfrontárense entre si. O personaxe de Amair, chamada a ser a protagonista do relato, ten unha participación menor que supoñemos que aumentará en futuras achegas. <br /> </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-srJUDL7m6D0/W4aNtYN7kKI/AAAAAAAAGcY/C0dsla1aTOouBMLitJ4SdwJ5YRaC_R0zwCLcBGAs/s1600/legado_1_mediana.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1078" data-original-width="800" height="320" src="https://2.bp.blogspot.com/-srJUDL7m6D0/W4aNtYN7kKI/AAAAAAAAGcY/C0dsla1aTOouBMLitJ4SdwJ5YRaC_R0zwCLcBGAs/s320/legado_1_mediana.jpg" width="237" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Legado #1</b><br /><br />Pola súa banda, <i>Legado </i>transpórtanos a un escenario de ciencia ficción clásica no que se escenifica a confrontación entre o individuo e as grandes estruturas de poder. <b>Xulia Pisón</b>, que xa amosara a súa querenza polas paisaxes futuristas en <i>∞-1</i>, segue a medrar como artista a medida que asume retos cada vez máis ambiciosos. A pluralidade de personaxes protagonistas deste cómic, a súa estrutura non lineal e o ritmo cambiante ofrécenlle a ocasión para despregar toda unha serie de recursos narrativos e de caracterización que probablemente non tivera oportunidade de ensaiar ata o de agora, cun balance claramente positivo. A historia desenvólvese en dúas partes, polo que o final deste primeiro capítulo deixa todas as portas abertas. Agardemos que o segundo e derradeiro non se demore demasiado, e non só para que non esvaeza o interese da trama, tamén para manter a unidade de estilo. Unha artista en crecemento como <b>Pisón </b>pode evolucionar moito nuns poucos meses. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/--tbxPMMzors/W4aNYtqxYvI/AAAAAAAAGcQ/CrMKl1VCF-wKmFAr69jVKzedFO3VS2n1gCLcBGAs/s1600/00.large.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="985" data-original-width="750" height="320" src="https://3.bp.blogspot.com/--tbxPMMzors/W4aNYtqxYvI/AAAAAAAAGcQ/CrMKl1VCF-wKmFAr69jVKzedFO3VS2n1gCLcBGAs/s320/00.large.jpg" width="243" /></a><b>Judge Death: Darkness descends</b><br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
Malia non tratarse dun fanzine, non resulta forzado mencionar aquí o novo cómic de <b>Xulia Vicente</b>. En primeiro lugar, porque a debuxante non está desvinculada da escena da autoedición da que formou parte activa durante os últimos anos; e, en segundo lugar, pola afinidade temática dos cómics que acabamos de mencionar co seu traballo máis recente, unha colaboración coa lendaria revista británica <i>2000 AD</i>. O magazine inglés de ciencia ficción por excelencia ten cambiado moito entre os anos 80 e a actualidade. Aínda que moitos dos personaxes seguen a ser os mesmos (os Xuíces Dredd e Anderson, Rogue Trooper, Tharg...) o enfoque ten mudado de maneira irremediable. A contratación de <b>Vicente</b>, debuxante de estilo riquiño, abonda para corroboralo, máis se consideramos que a súa colaboración ten como protagonista o sinistro Xuíz Morte, un secundario habitual nas aventuras do Xuíz Dredd que acadou o seu pico de popularidade nos lapis de <b>Brian Bolland</b>. A versión da galega pouco ten que ver coa dureza hiperrealista do debuxante inglés. O seu relato, escrito por unha das guionistas habituais da cabeceira, <b>Leah Moore</b>, entrecruza o camiño do Xuíz zombie cun grupo feminino de música punk, dándolle á trama unha ancoraxe cotiá que facilita o encaixe da debuxante. Agradécese o necesario cambio de rexistro dunha <b>Vicente </b>cuxos traballos máis recentes (<i>Ari, cazador de dragones, Duerme pueblo</i>) transcorrían en escenarios menos sinistros. Tamén se agradece o contraste de ler, neste mesmo exemplar, unha aventura do Xuíz Dredd ou un capítulo do clásico serial <i>Future Shocks</i> debuxados por artistas de claves creativas tan distantes coma <b>Babs Tarr</b> e <b>Tillie Walden</b> respectivamente. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
[<a href="http://qadrinhos.prazapublica.com/post/177446027117/fantas%C3%ADa-e-ciencia-ficci%C3%B3n-con-sabor-a-fanzine">Publicado en Qadriños o 27 de agosto de 2018</a>]</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-4605078049117350102018-08-17T20:01:00.002+02:002018-08-17T20:01:57.584+02:00Vida e obra dun anarquista vigués<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-Q5DG424mIno/W3cM8fXAZmI/AAAAAAAAGbo/bea6hAlhkQ0TAODEbUcMYa5rNCjRbS5bgCLcBGAs/s1600/2018_5_19_48935s740x.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1015" data-original-width="740" height="320" src="https://1.bp.blogspot.com/-Q5DG424mIno/W3cM8fXAZmI/AAAAAAAAGbo/bea6hAlhkQ0TAODEbUcMYa5rNCjRbS5bgCLcBGAs/s320/2018_5_19_48935s740x.jpg" width="233" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Ricardo Mella. O home novo</b></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<i>O terceiro traballo dos irmáns <b>Xosé </b>e <b>Ramón Trigo</b> recupera a figura do escritor anarquista Ricardo Mella.</i><br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
Malia existir consenso sobre a súa relevancia dentro do pensamento anarquista español, o tempo presente non garda unha lembranza especialmente viva da figura de Ricardo Mella (1861-1925). Vigués de nacemento, a súa foi unha vida consagrada ao activismo político, fundamentalmente mediante unha produción literaria que lle valeu o recoñecemento dos seus coetáneos, mais tamén a través dun compromiso vital que foi alén da súa faceta de escritor. Mella foi un pensador comprometido co seu tempo, que participou activamente nas loitas obreiras do cambio de século e padeceu a represión do poder político ao que desafiaba. No profesional, exerceu a súa carreira de topógrafo, participando na construción do ferrocarril en Galicia e Asturias, e rematou a súa traxectoria dirixindo da Compañía de Tranvías de Vigo. O rueiro daquela cidade garda memoria do seu nome, pero é o persoeiro realmente coñecido entre os vigueses e os galegos?<br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
O feito dos irmáns <b>Trigo </b>consagraren o seu novo traballo á figura de Mella semella responder ao desexo de combater este esquecemento e traer de novo á actualidade o seu legado. Ricardo Mella. O home novo xorde dunha campaña de micromecenado na rede, mediante a cal os autores sortearon as eivas do sistema editorial galego e acadaron os apoios necesarios para produciren este álbum que debulla os principais episodios vitais do anarquista vigués. Foi no enterro do poeta Carlos Oroza, falecido en 2015, onde agromou nos autores o desexo de dedicarlle un libro a Ricardo Mella. De aí que a obra comece cun improbable diálogo entre Oroza e Mella, no camposanto de Pereiró, e remate cun paseo de ambos polas rúas de Vigo. Unha parella estraña, dúas figuras singulares cuxos nexos se explican mellor na ollada dos autores que na súa propia semellanza. Hai nestas pasaxes fabuladas unha intención poética ausente no resto da obra, consagrada a unha exposición máis convencional da vida e obra do escritor anarquista. Os irmáns <b>Trigo </b>van facendo parada nos principais eventos da vida de Mella, deixando constancia da súa posición nos acontecementos históricos que viviu e alternando con pequenos extractos da súa escrita e do que sobre el escribiron outros. A pulsión divulgativa remata por apropiarse da obra, desembocando nunha biografía convencional na que o que máis chama a atención son as posicións políticas de Mella, dun idealismo que hoxe consideraríamos inocente e só comprensible como consecuencia dun irremediable optimismo antropolóxico.<br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Ramón Trigo</b> insiste no seu debuxo neboento, no que os detalles fican agochados polo predominio da mancha e da sombra. En <i>Ricardo Mella. O home novo</i> apenas se distinguen rostros agás no caso dos retratos de persoeiros históricos (Piotr Kropotkin, Mijaíl Bakunin, Ferrer i Guardia) que aparecen espallados pola narración, e mesmo neses casos, as faccións individualizadoras xorden apenas dun trazo conciso ou da insistencia dunha sombra carbonosa. Predominan as siluetas sombrías contempladas dende a distancia e unhas paisaxes bretemosas que nos falan dun mundo no que a luz eléctrica non acadara aínda a súa omnipotencia actual. É probable que sexa na representación da I Guerra Mundial onde o seu debuxo acade maior forza expresiva. <br /> </div>
<div style="text-align: justify;">
Apenas tres títulos conforman a produción conxunta dos irmáns <b>Trigo </b>(<i>O burato do inferno, Lobada </i>e esta mesma), tres obras singulares, de difícil encaixe nos escasos marcos dos que dispón a banda deseñada galega actual, e nas que os seus propios intereses persoais se mesturan coa riqueza do noso propio pasado histórico.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
[<a href="http://www.galiciaconfidencial.com/noticia/73512-vida-obra-dun-grandes-anarquistas-vigueses-banda-desenada">Publicado en Galicia Confidencial o 9 de xuño de 2018</a>]</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-61114065926769775882018-07-11T10:35:00.001+02:002018-07-11T10:46:34.698+02:00Don Heck e a ominosa pegada de Lume Solar<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-0wxPdSozfE8/W0W7jXRgzjI/AAAAAAAAGZI/NaYXLE58EnEd5Yd3kNBtY9YJ2KKpTjfZACLcBGAs/s1600/Uncanny%2BX-Men%2B064-001.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1162" height="400" src="https://2.bp.blogspot.com/-0wxPdSozfE8/W0W7jXRgzjI/AAAAAAAAGZI/NaYXLE58EnEd5Yd3kNBtY9YJ2KKpTjfZACLcBGAs/s400/Uncanny%2BX-Men%2B064-001.jpg" width="290" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
Os que somos vellos gardamos memoria da <a href="https://www.tebeosfera.com/publicaciones/pocket_de_ases_1981_bruguera.html">colección Pocket de Ases</a>, aparecida a principios dos 80 e na que Bruguera publicou algunhas das cabeceiras superheroicas máis célebres de Marvel e DC, ademáis de clásicos do cómic de prensa norteamericano coma <i>Flash Gordon, Mandrake, Prince Valiant</i> ou <i>The Phantom</i>. Contemplada con ollos actuais, a colección era infame. Cada tomiño superaba as 100 páxinas pero a redución de tamaño prexudicaba o debuxo e obrigaba a resumir os textos ata extremos ridículos, ao que se engadía unha horrible rotulación mecánica propia daqueles anos. Non debía de ter eu máis de dez anos cando caeu nas miñas máns un exemplar de <i>Hulk</i>, naquela altura “La Masa”, que contiña entre outras historias o Annual 7 da súa primeira serie, na que o xigante verde loitaba man a man co Home de Xeo e o Anxo contra o Molde Mestre. Se cadra por afinidade con este <i>team-up</i> mutante, o mesmo tomo incluía un número solto de <i>X-Men</i>, o 64, a primeira aparición de Lume Solar. Esta mestura sen xeito de cabeceiras e etapas era tamén habitual nos tomos de Pocket de Ases. Os lectores non tiñamos Internet para protestar. A interlocución coa editorial era imposible. Queixabámonos entre nós no patio da escola.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
O capítulo 64 da primeira cabeceira dos X-Men ábrese cunha <i>splash page</i> na que Lume Solar, dende o alto dunha cornixa, chama formigas aos norteamericanos e ameaza con que axiña coñecerán a súa “ominosa pegada”. <b>Roy Thomas</b> argallaba unha trama de alento <i>shakesperiano </i>na que o mutante xaponés pasaba de vilán a anti-heroe tráxico ao traizoar o seu pai enganado por un tío rancoroso. Cando se decataba do seu erro xa era demasiado tarde para salvar a súa vida. Lido hoxe, resulta moi obvia a mensaxe política que o escritor pretendía coar de contrabando nesta aventura. Saburo Yashida, pai de Shiro-Lume Solar, era un diplomático xaponés que buscaba estreitar lazos con Norteamérica; o seu irmán Tomo considerábao un traidor ao seu pobo por procurar a reconciliación co país que bombardeara Hiroshima e Nagasaki. Thomas pulaba por unha interpretación da historia vantaxista para o bando gañador, presentando como un heroe a aquel que non quería remexer no pasado e facendo un vilán de quen conservaba memoria do xenocidio norteamericano en Xapón. A definición de caracteres de <b>Thomas</b>, feita a machada, non deixaba moito espazo para a discrepancia do lector. Sen embargo e recoñecendo que está feo tirotear a un irmán, un non pode deixar de simpatizar hoxe co personaxe do tío revirado.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-ZzcQc8M55Ak/W0W7u5dqAwI/AAAAAAAAGZM/S4kF6RkW15Qfk56xGTeWpZCkO86g0kiqgCLcBGAs/s1600/Uncle.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1077" data-original-width="1600" height="269" src="https://4.bp.blogspot.com/-ZzcQc8M55Ak/W0W7u5dqAwI/AAAAAAAAGZM/S4kF6RkW15Qfk56xGTeWpZCkO86g0kiqgCLcBGAs/s400/Uncle.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Conflito xeracional e político no X-Men 64 (Thomas e Heck)</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Lume Solar pasou a ser un dos meus personaxes favoritos a pesares de que non volvín ler ningunha outra aventura súa ata ben adiante. O seu uniforme parecíame espectacular. Vestía as cores da bandeira xaponesa e a máscara coa que tapaba o seu rostro estaba claramente inspirada na tradición do teatro <i>kabuki</i>. No cómic de superheroes norteamericano, o estranxeiro tende a ser folclorizado e esta non era unha excepción. O autor do deseño e debuxante do episodio aparecía correctamente acreditado na edición de Bruguera, algo que non sempre acontecía. Era <b>Don Heck</b>, descoñecido para min naquela altura a pesares de que, como descubriría máis adiante, tiña tras de si unha longa traxectoria na Marvel dos anos 60 e mesmo antes. As páxinas daquela aventura revelaban a un debuxante elegante e de acabado realista, cunha posta en páxina audaz na que abundaban os cadriños irregulares e a xustaposición de imaxes sen marco. A miña sorpresa foi maiúscula cando, pasados os anos, lin outros cómics debuxados por el, cómics de Iron Man (do que foi creador xunto con <b>Stan Lee</b>) ou dos Vingadores. Aquilo non tiña nada que ver. O debuxo era estático, ás figuras humanas faltáballes vigor e a distribución de cadriños era convencional e aburrida. Non parecía tratarse do mesmo artista.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Para resolver este pequeno misterio abonda con contemplar a etapa de <b>Roy Thomas</b> á fronte da cabeceira dos X-Men no seu conxunto. A aventura de Lume Solar foi un número autoconclusivo que apareceu inserido no decurso da serie, probablemente para desafogar os prazos de entrega do debuxante habitual da cabeceira, <b>Neal Adams</b>. Visto no seu contexto, resulta obvio que <b>Heck </b>estaba a imitar o estilo de <b>Adams</b>, un debuxante que se afastaba dos estándares do cómic de superheroes do seu tempo e que de feito foi esencial para ampliar os límites do admisible no cómic comercial norteamericano. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Disto podemos tirar un par de conclusións. A primeira, que é tirando a barateira, dinos que o contexto é fundamental. A lectura dun capítulo illado dunha serie periódica agocha máis información da que amosa. Por iso, as reedicións destes materiais deben facerse con siso, respectando a cronoloxía e agrupando as etapas correctamente. Así se fai hoxe nos máis dos casos e cando non, renxe. Mais non sempre foi así e non está de máis lembrar que non se trata de caprichos de coleccionista. Hai motivos. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-hZKUgI9INk8/W0W8bkdX3pI/AAAAAAAAGZY/u6wFiPVYJQQw4h5Wh86pPEx2U2GIilaZgCLcBGAs/s1600/sunfi.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1039" data-original-width="1423" height="290" src="https://1.bp.blogspot.com/-hZKUgI9INk8/W0W8bkdX3pI/AAAAAAAAGZY/u6wFiPVYJQQw4h5Wh86pPEx2U2GIilaZgCLcBGAs/s400/sunfi.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">O Don Heck de 1969 (X-Men 52) vs o Don Heck de 1970 (X-Men 64): pouco que ver</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
A segunda conclusión lévanos a preguntarnos cal era o <b>Don Heck</b> auténtico. A facilidade con que o debuxante modifica o seu estilo para parecerse a <b>Neal Adams </b>convida a cuestionarnos ata que punto estaba a ser el mesmo nos seus demais traballos, máis aínda se temos en conta o férreo control creativo que as editoras mantiñan sobre os seus empregados nos 60. A popularidade dos primeiros cómics Marvel levou aos seus responsables, nomeadamente <b>Stan Lee</b>, a intentar reproducir as fórmulas de éxito en cada novo título. Estaba a fabricarse un estándar, unha marca da casa que debía resultar recoñecible para o lector polos personaxes, polas historias e tamén polo debuxo. Ler un cómic Marvel tiña que ser unha experiencia semellante fose cal fose o título e o equipo creativo. De aí que se forzase os debuxantes a reconducir o seu estilo a uns patróns narrativos e estilísticos preestablecidos. Uns poucos autores foron quen de sobordar estas limitacións e desenvolver un estilo propio: <b>Jack Kirby</b> (que en boa medida encarnou o patrón a imitar), <b>Steve Ditko, Jim Steranko</b>, o propio <b>Neal Adams</b>... Aos demais, menos talentosos, correspondeulles o papel moito menos agradecido de axeitarse aos desexos dos editores e neutralizar a súa personalidade, malia o cal non pode negarse que contribuíron decisivamente a crear o xigante do entretemento que é Marvel hoxe. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Non se trata de inventarnos xenios esquecidos, a considerable produción de <b>Heck </b>entre os 50 e os 90 deixa bastante claro que non estaba ao nivel dos grandes nomes da súa xeración. Mais un cómic coma o X-Men 64 revela que <b>Heck</b>, como probablemente a maioría dos debuxantes que traballaron para Marvel nos 60, tiña bastante máis dentro do que se lle permitía mostrar. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-18948083.post-89041170559125769222018-06-21T12:23:00.000+02:002018-06-21T12:24:23.178+02:00As paisaxes sombrías de Brais Rodríguez<div style="text-align: justify;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-Mr42vY8DlCw/Wyt8bJzawxI/AAAAAAAAGYw/NKjk-lq8Ge8LuluYYYjzbh2y6U4gBImIgCLcBGAs/s1600/2018_4_22_48234s740x.png" imageanchor="1" style="clear: left; display: inline !important; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="1103" data-original-width="740" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-Mr42vY8DlCw/Wyt8bJzawxI/AAAAAAAAGYw/NKjk-lq8Ge8LuluYYYjzbh2y6U4gBImIgCLcBGAs/s400/2018_4_22_48234s740x.png" width="267" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>La chica con el sol en la cabeza</b> e <b>Sombra</b><br />
<i><br /></i>
<i>Tras </i>A man do diaño, <i><b>Brais Rodríguez</b> regresa ao cómic experimental con dous traballos autoeditados.</i><br />
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Brais Rodríguez</b> só asomou ao circuíto comercial de banda deseñada nunha ocasión. Foi en 2011, con <i>A man do diaño</i>, cómic que gañou o Premio Castelao de BD e que foi publicado simultaneamente en galego e castelán. Non era unha obra de dixestión doada. Ademais da crueza que se pode agardar de calquera relato antibelicista, <b>Rodríguez </b>desafiaba ao lector envolvendo a súa mensaxe nunha proposta formal austera, sen apenas texto, cun debuxo ríspeto e dunha simplicidade provocadora. Non era un título para grandes audiencias pero a recepción foi predominantemente positiva, moitos lectores anotaron o nome do autor para seguirlle a pista. E <b>Rodríguez </b>desapareceu. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Realmente a desaparición non foi tal. <b>Rodríguez </b>retornou ao lugar de onde procedía, a autoedición. Fanzines e revistas autoeditadas como <i>Argh!, Barsowia, Enfermo </i>ou <i>Carne líquida</i> abeiran nas súas páxinas a maior parte da súa produción previa a <i>A man do diaño</i>, un conxunto de pequenos traballos que, contemplados en conxunto, permiten dilucidar os intereses creativos dun autor que se dirixe sempre ao lector con ideas claras e formas contundentes. Autoedición implica distribución limitada pero tamén liberdade creativa e control absoluto sobre o produto final, dous factores que de seguro pesaron na decisión do autor de apearse da edición convencional. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Dous títulos despuntan na traxectoria recente de <b>Rodríguez</b>. O primeiro, <i>La chica con el sol en la cabeza</i> (2016), un artefacto que camufla a súa condición de cómic baixo o aspecto externo dun folleto repinicado cuxo interior non resulta menos desconcertante. As súas viñetas son unha mestura de debuxo e collage que toman coma referente os gravados dos libros decimonónicos. O relato xoga a arremedar os tópicos literarios das narrativas daquel tempo, dende a fantasía de base científica de Jules Verne á novela vitoriana das irmás Brönte. O protagonista asume un reto vital, o de alcanzar e explorar unha misteriosa illa que aparece e desaparece no mar. A súa vida será aquilo que acontece mentres procura unha empresa imposible. A man de <b>Rodríguez </b>corrixe as imaxes que serven de base para as súas viñetas co mesmo aquel desacougante co que o seu relato se afasta dos clixés narrativos do XIX. Os referentes resoan intensamente, mais tamén o fan os desvíos que toma o autor. O resultado é unha fantasía sombría de significado esquivo, desconcertante e magnética a partes iguais. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<i>Sombra </i>(2017), o seu traballo máis recente, parece responder ao desexo de recuperar a pureza do debuxo. <b>Rodríguez </b>adopta un rexistro máis tradicional, con pluma negra sobre fondo branco, formas simples e estilizadas nas que a raia predomina sobre a mancha. O relato organízase a partir dun patrón invariable de nove viñetas por páxina, no que o punto de vista se mantén fixo durante o tempo necesario para percibir pequenas variacións no espazo retratado. Así se suxire o acontecido, cunha narración na que os feitos non están tan claros como os sentimentos. <b>Rodríguez </b>encóntrase co cómic de vangarda actual que representan autores Begoña García-Alén, Andrés Magán ou, no plano internacional, Olivier Schrauwen, mais non acaba de chegar. É un terreo que frecuenta dende os seus inicios. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Malia seren traballos editados polo propio autor baixo o seu propio selo, Carne Líquida, a súa distribución nas librarías especializadas galegas é razoablemente boa, o que pode ser un motivo adicional para non deixar pasar a oportunidade e achegarse á obra dunha das olladas máis singulares da BD galega contemporánea.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
[<a href="http://www.galiciaconfidencial.com/noticia/72554-paisaxes-sombrias-brais-rodriguez">Publicado en Falicia Confidencial o 23 de abril de 2018</a>]</div>
Ollo de Vidrohttp://www.blogger.com/profile/09755966715819647336noreply@blogger.com0