Fragmentos seleccionados
O vigués Andrés Magán ofrece a mellor versión das súas claves creativas nun traballo repleto de imaxes perturbadoras.
A chamada “novela gráfica”, a corrente que vén marcando o devir da banda deseñada dende o cambio de século, xurdiu en boa medida da vontade de superar os formatos estandarizados e da demanda de que fosen as necesidades do relato as que determinasen as características materiais da obra e non ao contrario. Se cadra por iso, polo desexo de deixar fluír as historias sen someterse a restricións editoriais, a maioría dos traballos nacidos baixo esta etiqueta optan por expandir a narración mais sempre dentro do marco da literalidade, é dicir, da correspondencia entre o que se amosa e o que se quere contar. Isto contrasta co movemento que vén tomando forma dentro do cómic nos últimos anos, xurdido ao abeiro dos eventos de fanzines e autoedición pero cuxos protagonistas veñen acadando unha presenza cada vez maior no circuíto de edición comercial. Malia responderen a claves creativas diversas, os cómics creados por estes autores teñen en común unha reformulación dos procedementos narrativos que adoita traducirse nun arredamento deliberado das convencións máis firmemente asentadas. Os cómics de Begoña García-Alén, Conxita Herrero ou Cynthia Alfonso, por mencionar a algunhas das autoras máis relevantes desta tendencia, contan historias, mais fano desviándose da literalidade narrativa e, polo tanto, afastándose do centro de gravidade do cómic actual.
Un exemplo notable deste xeito de concibir o cómic é Fragmentos seleccionados, o novo traballo de Andrés Magán. Nel, o debuxante vigués presenta unha decena de historias que se erguen sobre unha sofisticada aposta estética na que a procura da expresividade vén sempre da man da reformulación das convencións narrativas. As primeiras páxinas do volume, nas que as imaxes se suceden sen coherencia narrativa aparente, ofrecen o que probablemente sexa o exemplo máis contundente deste propósito. Dende o primeiro momento, o lector queda advertido de que as vellas estruturas non rexen, de que a propia natureza narrativa da obra está en dúbida e de que, para aventurarse e seguir coa lectura, cómpre desprenderse do código interpretativo tradicional e tolerar un certo grao de incerteza.
Iso non significa que os relatos que compoñen Fragmentos seleccionados carezan de sentido. Ao contrario, cada unha das historias que integran o volume conduce a unha pequena epifanía, un momento de intensidade emocional que contrasta coa aparente frialdade das formas. A literalidade do narrado non abonda para chegar á verdade que acubilla cada relato, é a proposta estética, unha proposta que se afasta deliberadamente da representación realista, a que sinala o camiño. Magán deforma as figuras humanas, representándoas baixo formas hipersimplificadas, sen rostro ou como sombras. As repeticións, as simetrías, o xogo con formas xeométricas e os silencios prolongados, así como unhas cores estridentes e antinaturais, son recursos que o autor emprega para provocar no lector as sensacións que lle permitirán superar a opacidade da trama e intuír unha comprensión profunda do relato. A escaseza de texto resulta enganosa porque o que hai que ler son unhas imaxes de significado non convencional. Imaxes perturbadoras que describen feitos incomprensibles pero retratan con singular fidelidade sentimentos que si resultan facilmente identificables.
Andrés Magán presenta a versión máis complexa e sofisticada dunha poética visual que foi construíndo sen apenas desvíos en títulos anteriores. Fragmentos seleccionados é unha obra esixente, pero que ofrecerá tamén a súa recompensa a aqueles lectores que sexan capaces de deixarse levar pola súa estarrecedora iconografía.
Ningún comentario:
Publicar un comentario