xoves, decembro 26, 2013

Grandville: Mon amour




















Ao falarmos do primeiro tomo de Grandville salientabamos a beleza do escenario imaxinado por Bryan Talbot, mais xa entón destacabamos  coma o seu grande acerto o de engadirlle un significado ucrónico capaz de levalo máis aló do puramente lúdico e convertelo en pretexto para a elucubración política. Mon amour (Astiberri, 2013), continuación daquela primeira aventura, non se desvía desta premisa, situando de novo na cerna do seu argumento as difíciles relacións entre unha república socialista de Gran Bretaña recentemente emancipada e a súa antiga metrópole, Francia. O punto de partida da trama é a investigación dunha fuga da Torre de Londres, unha penitenciaría tan segura "que se poderían gardar nela as xoias da Coroa se Gran Bretaña fose monárquica". Mais o fuxido non é só un perigoso criminal, senón que tamén foi no seu día unha figura destacada da loita pola independencia británica. A resolución do caso traerá consigo, xa que logo, a impugnación dalgúns dos heroes do movemento de liberación nacional e a posta en cuestión do proceso en conxunto, sementando dúbidas sobre os mitos fundacionais desta nova Gran Bretaña post-colonial. Coma xa fixera no tomo anterior, Talbot debuxa con elegancia e ofrece unha intelixente combinación de acción e aventura, ao tempo que formula preguntas incómodas sobre o seu propio país, na que é unha das series máis inspiradas e orixinais do momento.

Entradas relacionadas
Grandville 

martes, decembro 17, 2013

O regreso de Astérix

Astérix e os pictos
 
As aventuras de Astérix non só é un título fundamental da banda deseñada europea, un clásico contemporáneo que leva décadas engaiolando a nenos e adultos cuns personaxes que hai xa moito que excederon os límites do medio para se converteren en auténtica cultura popular. Ademais, trátase dun dos poucos cómics dos que existe unha tradición de edición en galego, con máis de 20 álbums traducidos dende que en 1976 se publicaran os primeiros títulos en versión galega de Eduardo Blanco Amor. A aldea gala e os seus habitantes forman parte da paisaxe sentimental de varias xeracións de lectores galegos, o que explica o entusismo con que foi acollida entre nós a noticia de que Xerais editaría o novo álbum do personaxe. A aposta polos irredutibles galos da editora viguesa, que se propón ademais publicar as posteriores aventuras do personaxe e reeditar material clásico, chega nun intre crucial para a cabeceira, xa que o álbum que acaba de saír do prelo, Astérix e os pictos, é o primeiro que non conta coa participación de ningún dos seus creadores, Albert Uderzo e o xa falecido René Goscinny.

O propio Uderzo e Anne Goscinny, filla de René, elixiron para darlles novos azos á serie a Jean-Yves Ferri, guionista de sutil vis cómica coñecido sobre todo pola serie Le retour à la terre, e Didier Conrad, debuxante que debe a súa sona a títulos como Les innommables e Tigresse blanche. Aínda que poida parecer un paradoxo, a entrada destes novos autores non trouxo consigo unha nova ollada sobre os personaxes, senón máis ben o contrario. Xa fora por indicación editorial ou por decisión propia, o traballo de ambos revela unha clara vontade de recuperar as esencias máis clásicas da serie, unha opción que posiblemente se comprenderá mellor se lembramos cal foi a evolución da cabeceira nos últimos anos. A decisión e Uderzo de continuar en solitario coas aventuras dos galos tras a morte de Goscinny só deu froitos satisfactorios nos primeiros álbums. A mediados dos anos 90 a serie entrou nunha clara decadencia, tocando fondo en 2005 con Le ciel lui tombe sur la tête, álbum que foi censurado unanimemente e co que moitos lectores entenderon que Uderzo estaba a traizoar o espírito tradicional da serie, valéndose da popularidade das súas creacións para embarcarse en absurdas vendetas persoais. Neste contexto, o retorno ás orixes que propoñen Ferri e Conrad pode interpretarse coma unha restitución, un intento de facer as paces co lector ofrecéndolle unha xenuína aventura de Astérix.

Dende o ritual paseo pola vila gala que abre o relato ata o inescusable banquete final, Ferri e Conrad percorren gran parte dos lugares comúns que se teñen convertido en sinais de identidade do título. Ben expresiva resulta a recuperación da fórmula da aventura-viaxe, utilizada de forma recorrente e con magníficos resultados dende os primeiros álbums, e que desta volta levará a Astérix e Obélix a Caledonia, a actual Escocia, onde descubrirán as peculiaridades culturais dos pictos, trabarán novas amizades e, como é costume, combaterán os romanos. No que atinxe ao apartado gráfico, unha das experiencias máis sorprendentes que ofrece este novo álbum é a de comprobar a exactitude con que Didier Conrad imita o trazo do mestre Uderzo. Traballos previos do mesmo artista permitían emparentalo co debuxante de Astérix, ademais de con outros nomes clásicos do cómic franco-belga, coma Greg ou o primeiro Frank LeGall. Mais lonxe de quedarse nunha simple influenza, o que atopamos nas páxinas de Astérix e os pictos é unha laboriosa réplica do estilo de Uderzo, que encaixa co desexo de presentarlle ao lector o Astérix máis canónico.

É certo que, na procura da coherencia co pasado da cabeceira, Ferri e Conrad agochan a súa propia personalidade e asumen convencións alleas, mais iso non lle resta méritos ao seu labor. Coido que debe salientarse a perfecta caracterización de todos os personaxes que circulan polas páxinas do álbum, comezando pola parella protagonista, que os autores retratan máis aló do tópico, cun perfecto coñecemento do seu pasado e chegando a acadar momentos especialmente inspirados. E o mesmo acontece cos habitantes da aldea gala, secundarios clásicos aos que Ferri e Conrad conceden unha extensa participación nas primeiras páxinas do álbum.

Sen posuír a maxia das mellores historias da cabeceira, Astérix e os pictos revélase coma un traballo consistente, que reúne todos os ingredientes que debe conter toda boa aventura de Astérix e do que poderán gozar tanto os vellos afeccionados coma os novos lectores. O álbum trae de volta a dous Astérix, o Astérix clásico e o Astérix que fala galego, un retorno dobre que merece ser celebrado.
 

xoves, decembro 12, 2013

Powers: Dioses

























Os primeiros números de Powers respondían á idea de contemplar un xénero altamente formalizado, o dos superheroes, dende as claves formais doutro, o dos relatos policiais con parella protagonista. O primeiro arco argumental da cabeceira, Quen matou a Retro Girl?, era un whodunnit clásico, a resolución dun asasinato a cargo dunha parella de policías que se relacionaban seguindo os esquemas das buddy films. Sen facer historia, Brian Michael Bendis e Michael Avon Oeming desenvolvían unha premisa atractiva pola súa orixinalidade e eficaz dende o punto de vista narrativo, ao tempo que contribuían á cada vez máis nutrida deconstrución dos universos superheroicos. Os creadores mantiveron este esquema durante algúns ciclos argumentais máis, pero axiña comezaron a introducir cambios. Xa no primeiro volume da serie, Deena Pilgrim era suspendida do seu posto por ser sospeitosa dun crime, desfacéndose (cando menos formalmente) a parella de policías. Máis adiante, tanto ela coma o outro protagonista, Christian Walker, adquirirían superpoderes de forma sucesiva, consumando a transformación do título en algo sutilmente distinto do que era inicialmente.

Con Dioses (Planeta, 2013), o novo tomo da cabeceira, parece culminarse unha caste de volta ás orixes tras este delongado desvío. Por unha banda, o argumento recupera a centralidade da investigación criminal co caso dun asasino en serie de figuras seudo-divinas, unha crime story que, pola implicación de figuras superpoderosas, acada proporcións globais. Por outra, Deena retorna ao seu rol de investigadora, desta volta coma axente do FBI que actúa en paralelo con Walker e a súa nova compañeira. No remate da aventura, mesmo esa mínima distancia fica liquidada e ambos pasan de novo a traballar xuntos. Diríase que os autores pecharon un círculo e os personaxes están de novo nas posicións de saída.

Estamos perante un retroceso, o recoñecemento de que a reorientación da cabeceira non funcionou? O que está por vir confirmará en que medida podemos falar de volta ás orixes, pero polo lido ata agora coido, por unha banda, que unha cabeceira deste tipo non pode perpetuarse indefinidamente mediante unha acumulación de casos. A trama no seu conxunto debe dirixirse cara algún lugar e para que iso aconteza o escenario ten que transformarse e os personaxes evolucionar. Son partidario do cambio mais, por outra banda, é probable que a recuperación do enfoque inicial veña a demostrar de feito que as mudanzas introducidas non melloraban a proposta orixinal. Están os moitos cometidos de Bendis dentro do mainstream a pexar a súa produción máis persoal? Non o sei, mais si penso que, malia que os personaxes principais conservan en boa medida o seu carisma, o título perdeu hai moito tempo gran parte da súa frescura inicial.

Entradas relacionadas
Powers: Para sempre
Powers: Identidade secreta
Powers: Os 25 superheroes mortos máis molóns de todos os tempos
Powers: Z