xoves, maio 31, 2007

O banyan vermello



Un dos autores españois que máis premios e mellores críticas obtivo ó longo do 2006 foi Carlos Vermut, debido precisamente á publicación de O banyan vermello. E lendo a obra devandita un pode entender por que.

Vermut propón en O banyan... unha historia de inspiración oriental e tono fantástico, sinxela no contido e de lectura doada, na que destaca, por riba de todo un peculiar alento narrativo, un sentido da acción e da aventura que, salvando as distancias, lembra a Sfar, e que catapulta ó lector de páxina en páxina ata a súa conclusión. A economía de medios e o carácter directo dunha narración que se presenta lixeira de ornamentos inútiles non só resultan valiosos de seu, senón que, tratándose da primeira obra longa do autor, demostran unha madurez e contención pouco frecuentes. Gráficamente, Vermut tamén é quen de sacarlle o mellor partido ó seu estilo sintético, apoiándose nun uso intelixente da coloración (a ilustración de cuberta é unha boa mostra) e nunha narrativa dinámica e eficaz. Apreciando a obra no seu conxunto un ten a sensación de que o seu autor ten aínda moito e moi bo por ofrecer.

Cómpre felicitar a Dib·buks, unha editorial que na súa curta traxectoria xa ten demostrado un excelente criterio e un coidado exquisito no acabado dos seus libros. Non obstante, a obra que nos ocupa tería saído beneficiada se o seu tamaño fose maior ou, cando menos, se o das marxes fose máis reducido.

mércores, maio 30, 2007

Industrial Gothic



O Industrial Gothic de Ted McKeever foi unha das novidades de Recerca para o Saló de Barcelona de hai un ano. Se non o lin dende que o merquei daquela ata agora foi pola súa pésima calidade de reproducción, que non percibín no intre de adquirilo (case seguro que non o tería mercado de decatarme entón) e que estraga por completo o producto. Unha mágoa, porque as edicións de Recerca, cos seus erros, adoitan estar ben coidadas.

Industrial Gothic plantéxase como unha revisión en clave macabra dos contos tradicionais. Heroe e heroína en fuga, á busca da terra prometida. Perseguidos, capturada, rescatada en ceremonia nupcial... Os elementos individualmente considerados apelan a estructuras narrativas ben clásicas. A intención rupturista constrúese a partir da condición de feos, autistas e tolleitos dos protagonistas, e da paisaxe inhóspita na que éstes se sitúan.

O bo facer gráfico de McKeever resulta indispensable para aportar consistencia a unha historia que aporta pouco alén da súa vontade transgresora e á que, probablemente, non lle acae demasiado ben o (melo)dramático diálogo final.

luns, maio 28, 2007

Titáns / Lexión de Superheroes: Universo en chamas



Dan Jurgens é un escritor e debuxante cunha longa traxectoria no mercado americano. Malia a terse ocupado de figuras senlleiras do ámbito superheroico (Superman, Thor ou Spiderman), a calidade media da súa obra pode calificarse de simplemente discreta. Planeta publica agora o crossover entre os Titáns e a Lexión de Superheroes que escribiu no ano 2000, con Phil Jiménez como encargado do debuxo.

Universo en chamas é unha miniserie aséptica, rutinariamente plantexada, desenvolvida e rematada, na que os tópicos dos cruces entre personaxes non se ven respaldados por ningún elemento de interese. Ademáis, un grupo como a Lexión resulta especialmente incómodo para un crossover. Por unha banda, resulta obrigado introducir na historia un salto no tempo, coas molestas paradoxas temporais a que da lugar. Por outra, cómpre ser un escritor máis talentoso que Jurgens para tirarlle partido a semellante masificación de personaxes (25 Lexionarios, 10 Titáns) en apenas 4 capítulos. Ademáis, o labor gráfico de Jiménez dista moito dos niveles de calidade que acadaría anos máis tarde, evidenciando claros problemas de planificación e mesmo con proporcións e fondos discutibles. O conxunto é, como se pode imaxinar, perfectamente prescindible.

Hai varios aspectos menores que querería salientar antes de finalizar. En primeiro lugar, o rótulo de portada da edición española paréceme pésimo. Por outra banda, chama a atención que Planeta, que ata o de agora levou a cabo unha política de traducción de nomes de personaxes máis intensa que a das súas predecesoras, faga exactamente o contrario no caso dos Lexionarios, mantendo a forma en inglés a personaxes con nomes traducibles e históricamente traducidos (¿por qué Live Wire, Spark, Saturn Girl ou Thunder?). Por último, destacar algo que por desgracia cada vez resulta máis habitual, os problemas de rotulación; neste caso aparecen palabras ou globos completos ¡en italiano!

Entradas relacionadas
Titáns/JLA: O imperativo Tecnis

martes, maio 22, 2007

Ring Circus: Os revolucionarios



Canto máis amplia é a perspectiva desde que a se observa a serie Ring Circus máis evidentes se fan as súas limitacións. Chegados a esta cuarta e derradeira entrega resulta obrigada unha visión de conxunto que favorece pouco o labor do escritor David Chauvel. Ó longo dos tres tomos previos foron abríndose tramas que non só non se pechan convincentemente neste cuarto, senón que nen sequera chegaron a desenvolverse cun mínimo de profundidade. A amizade dos protagonistas, os elementos sobrenaturais, o trasfondo político, a evolución ideolóxica do personaxe principal, o pasado da súa parella... todos eses elementos aparecen apenas bosquexados e a súa indeterminación arrastra ós propios personaxes, deixándoos nun terreo tépedo, indefinido. O único aspecto que foi obxecto de atención suficiente foi a historia de amor que centra o argumento e que, por outra banda, transita por camiños ben pouco orixinais.

Ademáis, a conclusión da historia non só pivota sobre unha toma de conciencia política do protagonista da que apenas tivemos noticia (representalo lendo un libro non semella caracterización abondo a este respecto) senón que, para colmo, a resolución da mesma resulta fría en exceso, case anticlimática.

Se malia o anterior, a lectura de cada tomo da serie (e este cuarto non é unha excepción) resulta agradable é básicamente por dous motivos: porque, no que atinxe ó argumento, cada tomo recolle unha peripecia ben plantexada e de lectura sinxela; e porque o labor gráfico dun deslumbrante Cyril Pedrosa crea o espexismo de dotar á obra de máis contido do que realmente ten.

Entradas relacionadas:
Ring Circus: Os amantes

luns, maio 21, 2007

Gotham Central: Robin morto



Partindo da perxuizo que supón a saída da serie de Gotham Central do que fora o seu creador gráfico e soberbio debuxante habitual da mesma durante case unha trintena de números, Michael Lark, a contratación de Kano como o seu sustituto supón un acerto pouco discutible. O español non é só un artista de personalidade e talento ben acreditados na propia industria norteamericana, senón que o seu estilo pode supoñer unha continuidade natural e harmónica co do seu predecesor nesta serie. A cooperación de Stefano Gaudiano nas tintas facilita a sensación de continuismo tanto como o labor coas cores de Lee Loughridge, ó meu entender un dos mellores profesionais nesta faceta do momento e cuia contribución á definición plástica desta serie resulta incontestable e digna de mención.

A presente entrega, que recolle os números 33 a 36 da serie orixinal baixo o título Robin morto, explota felizmente un dos rasgos que deran sentido ó título no seu nacemento e que máis recentemente fora interpretada dun xeito cada vez menos lóxico e máis comercial: a peculiar relación entre os policías da central de Gotham e os heroes disfrazados. Policías e superheroes ocúpanse, teóricamente cando menos, dos mesmos asuntos e dende un mesmo bando, sen que esa coincidencia, analizada dende un punto de vista aproximadamente realista, esté exenta de rivalidades e contradiccións. É este carácter ambiguo e paradóxico da relación o que Greg Rucka e Ed Brubaker exploran con acerto na presente historia, ainda que a resolución da mesma resulte un tanto forzada e pouco verosímil (as motivacións do autor dos crimes perseguidos resultan bastante pouco convincentes). Agradécese, xa que logo, que a aparición de Batman e as demáis figuras superheroicas atopen unha xustificación alén da súa mera exhibición publicitaria.

O volume complétase cunha entrevista a Kano levada a cabo por Koldo Azpitarte. Agradécense este tipo de contidos complementarios cando, como neste caso, teñen entidade e interese. Nela, por certo, o debuxante recoñece a dificultade que lle supuxo debuxar a un personaxe tan popular e do que existen tantas versións excelentes como Batman. Destaco este aspecto porque penso que precisamente a versión do propio Kano, que o representa como pouco máis que unha sombra ou unha mancha inverosímil no universo realista en que se desenvolve, me parece especialmente acertada.


Entradas relacionadas:
Gotham Central: O Alquimista
Gotham Central: Corrigan
Gotham Central: Caso sen resolver
Gotham Central: A vida está chea de decepcións

domingo, maio 13, 2007

Y o último home: Bonecas de papel



Hai dous recursos narrativos que o escritor Brian K. Vaughan emprega con especial eficacia: os flashback e os cliffhangers (se se me permiten os barbarismos). De feito, o éxito dunha serie como Y o último home radica, ó meu entender, en que a interesante premisa inicial (un único home nun mundo no que só quedan mulleres) e o seu contexto editorial (o selo Vertigo, dirixido a lectores dunha certa idade) facilitan un uso intelixente e sustancioso daqueles elementos narrativos. Todo o contrario do que acontece noutra serie do mesmo guionista de (para min inexplicable) éxito, Runaways, construida sobre unhas bases explotadas ata a saciedade (adolescentes en fuga) e cuio destinatario (público igualmente adolescente) limita en maior medida a súa liberdade creativa.

Tras uns últimos números dubitativos, Y… recupera o pulso narrativo nesta nova entrega que ven de publicar Planeta e que baixo o título Bonecas de papel recolle os números 37 a 42 do orixinal americano. O conxunto de secundarios que se foron presentando durante meses permiten o desenvolvemento de tramas secundarias, ó tempo que a liña argumental principal avanza lentamente. Mención especial merece a atención de que é obxecto 355, un personaxe secundario atractivo e moi correctamente definido por Vaughan, cuio pasado vemos parcialmente desvelado neste tomo.

Pia Guerra debuxa os tres primeiros dos seis capítulos que compoñen o volume, abondo para demostrar que a súa evolución se consolida. Marcada ainda por un certo estatismo, a mellora nas expresións resulta evidente, tanto como a maior riqueza nos encadres e na narrativa. Os tres números restantes corren a cargo de Goran Sudzuka, debuxante moi próximo en estilo e calidade á anterior e cuio esforzo por manter a liña gráfica da serie facilita a súa lectura.

Para rematar, querería chamar a atención sobre uns erros de rotulación que veñen a desmerecer outros méritos da edición, como a correcta traducción da mesma.

Entradas relacionadas:
Y o último home: Moza con moza

venres, maio 11, 2007

Caderno de viaxe



Un dos aspectos máis fascinantes da Banda Deseñada como medio é que moitas das súas potencialidades están ainda por desenvolver, cando non por descubrir. Este Caderno de viaxe de Craig Thompson pode ser un bo exemplo. Como o seu nome indica, trátase duna caste de diario no que o autor de Blankets recolleu a crónica dunha viaxe por algunhas cidades de África e Europa (Marrakesch, Paris, Tolouse, Montpellier, Barcelona...). A obra participa dunha natureza híbrida, xa que combina pasaxes puramente descriptivas (paisaxes, retratos, crónicas de viaxes) con outras de contido narrativo, nas que o autor e aqueles cos que interactúa se transforman en personaxes dunha singular historia, atropelada e desleixada como a realidade mesma.

O resultado é unha obra sumamente agradable, máis interesante canto menos intenta o autor interpoñer a súa personalidade, algo que pode parecer paradóxico, mesmo imposible, nun relato vivencial. Faise evidente o propósito por parte de Thompson de superar as súas coordenadas culturais e facer unha narración non prexuizosa. E sen embargo, malia retratarse en máis dunha ocasión coma un cateto do Medio Oeste ianqui no que constitúe un exercicio de autocrítica digno de eloxio, un non pode deixar de interpretar algúns dos seus comentarios como visións estereotipadas (mesmo ou especialmente no positivo) sobre Europa e os europeos ou sobre a cultura musulmana.

Probablemente por iso o máis destacado do libro sexa, ó meu entender, o despregue do grande talento gráfico do autor, inmediato e vital en paisaxes e retratos e sumamente eficaz nos interludios narrativos. A edición dunha obra como esta non deixa de ser arriscada, por máis que se trate dun autor dun certo prestixio, motivo polo que cómpre felicitar a Astiberri.


xoves, maio 10, 2007

Blacksad: Un lugar entre as sombras



O primeiro tomo de Blacksad non só acumulou un número importante de premios e mencións, senón que ademáis gozou do favor do público. Buscando as claves deste éxito, é ineludible referirse ó soberbio debuxo de Juanjo Guarnido, cuia carga referencial non lle impide chegar paradóxicamente a unha síntese sumamente orixinal. As súas figuras recollen rasgos propios da animación infantil e os funny animals, pero a súa antropomorfización non segue os esquemas clásicos, senón formas máis propias do cómic adulto. O contexto espacial e a coloración entran en sintonía coa inspiración noir do argumento, resultando unha amalgama harmónica e eficiente.

Tamén a historia desenvolvida por Díaz Canales semella resultar decisiva para a popularidade do producto. A súa adscripción entusiasta ó xénero negro permite unha rápida categorización da obra, suscitando no lector unhas expectativas que se verán plenamente satisfeitas. Agora ben, o texto acusa igualmente unha simplicidade que pode exceder o desexable, facilitando a dixestión do producto non pola vía da esixencia senón pola da comodidade. O guión non evidencia nengunha vontade de actualizar os parámetros da serie negra, na liña doutros inspirados productos actuais, senón que, pola contra, se acolle ós canons máis clásicos do xénero, limitándose a plantexar e resolver congruentemente unha trama policial.

Esta falta de ambición perxudica a obra, facendo que funcione mellor como mero capítulo inaugural da serie, presentación dos personaxes e do escenario da trama, que como obra independente.

mércores, maio 09, 2007

Nightwing: Ano Un



Nos meus inicios como lector de cómics Dick Grayson resultábame antipático na súa identidade de Robin. Non entendía como un tipo adulto podía ir pola rúa (ou polos tellados) cunha capa marela, un bañador verde e as pernas ó aire e ainda por riba dándose aires de importancia. Sen embargo, a miña opinión cambiou cando na serie dos Novos Titáns, Grayson decidiu deixar de ser o sidekick de Batman e facerse adulto baixo unha nova identidade, a de Nightwing. Grande parte da culpa do meu cambio de opinión verbo do personaxe tivérona os autores responsables do xiro, uns Wolfman e Pérez en estado de gracia que estaban a completar na serie dos Titáns unha das etapas de referencia do cómic superheroico. Como calquera outro personaxe, Grayson levou os golpes propios de quen foi sucesivamente escrito por autores de talento e inspiración variable, pero acumula tras de si unha historia e evolución interesantes, tendo sido quen de sobrepoñerse tanto á sombra do morcego como da súa identidade superheroica inicial.

Planeta ven de publicar Nightwing: Ano Un, miniserie integrada na colección do personaxe na que, nun exercicio de retrocontinuidade, Chuck Dixon e Scott Beatty narran detidamente a transición de Robin a Nightwing por parte de Dick Grayson. Trátase dun cómic áxil e de escasa pretensións, centrado na interrelación do protagonista con diversos personaxes do seu entorno: Batman, Alfred, Batgirl, Jason Todd (o Robin que o sucedería) ou mesmo os Titáns. Os lápices corren a cargo de Scott McDaniel, debuxante vencellado á serie do personaxe que desprega nestes capítulos o seu trazo enérxico e dinámico, ben secundado por Andy Owens nas tintas e Gregory Wright nas cores.

A obra fai da súa sinxeleza unha virtude e funciona ben individualmente considerada. Agora ben, comparando esta obra coa saga clásica e imprescindible dos Novos Titáns O contrato Xudas, na que Nightwing fixo a súa primeira aparición como tal e supostamente simultánea a esta que nos ocupa, non deixa de detectarse unha diferencia notable no carácter que exhibe o protagonista: da seriedade responsable de entón á desenfadada falangueiría de agora. Pode que o tono da historia o requira, pero na comparación é claro quen sae perdendo.

martes, maio 08, 2007

Cousa do Pantano: no pantano



Cando Alan Moore empezou a escribir a Cousa do Pantano non era o autor consagrado que é hoxe, senón un prometedor escritor que chegaba ó mercado americano tras unha interesante traxectoria en Gran Bretaña. Nestes primeiros anos, Moore foi quen de gañarse o prestixio con historias honestas e ben construidas, ensanchando sen excedelas as fronteiras dos xéneros correspondentes. Sería anos máis tarde que, coñecendo os xéneros dende dentro e dispoñendo de maior liberdade creativa, foi quen de sobardar os seus límites e aportarlles unha ollada posmoderna e desmitificadora de indiscutible influencia posterior.

A aterraxe de Moore no mercado americano tivo lugar na serie da Cousa do Pantano, dando lugar á que é considerada como a mellor etapa do personaxe ata o punto de que, concluida a súa estadía, este non volvería a disfrutar non xa dun estándar de calidade semellante, senón dunha estabilidade ou alcance popular equiparables. Moore xoga cos presupostos da serie, partícipe dunha idea de terror máis próxima ós célebres cómics da EC que á do cinema terrorífico daqueles anos, e aproveita a natureza vexetal do seu protagonista para incluir modestas reflexións sobre a naturaza humana. O resultado non é un tratado filosófico, senón a demostración de que o talento atopa saídas mesmo en situacións pouco propicias.

Cómpre non deixar de salientar a axuda que supuxo o contar co concurso no apartado gráfico de John Totleben e Stephen Bisette, dous autores discretos pero con oficio e cun estilo claramente debedor de autores esenciais do medio como Berni Wrighston.

Recupero a edición desta serie que levou a cabo Norma hai uns anos agora que Planeta está a reeditala e constato que, malia os anos transcurridos, segue a ser unha obra intelixente e de lectura agradable.