Salientar hoxe a importancia histórica do TBO para a banda deseñada española é pouco menos que unha obviedade. E sen embargo, a maioría dos creadores que difundiron a súa obra dende aquelas páxinas son hoxe tan anónimos como o eran daquela, por máis que algunhas das súas creacións pervivan no imaxinario colectivo. Agora, que tanto se fala de dignificación e normalización do medio, de equiparación en termos de consideración social en canto o seu valor cultural, faise especialmente patente a falta de recoñecemento duns autores que desenvolveron o seu indiscutible talento cunha enorme profesionalidade mesmo inconscientes do valor artístico da súa obra, que era contemplada coma un simple divertimento para cativos. Penso nos autores do TBO e das demáis revistas da época, pero tamén na posterior escola Bruguera, igualmente falta de recoñecemento social e popular (agás o afortunado caso de Ibáñez). Coido que non hai que ser un devoto da BD nen un semiólogo especialmente espilido para decatarse de ata que punto aqueles tebeos, nos que o ánimo lúdico apenas deixaba espazo para a crítica social, ofrecían un particular retrato da sociedade á que se dirixían. Existe algunha achega crítica especialmente notable pero a grande homenaxe, a entrada daqueles artistas no hall of fame da cultura popular predemocrática segue pendente. E a súa obra está aí (esa e outra, ¿onde está? ¿quen posúe os dereitos de edición? ¿onde están os orixinais? ¿son accesibles, non xa para unha reedición, senón cando menos para unha revisión crítica?) para quen queira estudala.
Alfonso López rinde en Estraperlo e tranvía (Ediciones B, 2007) o seu particular tributo a aqueles tebeos do pasado como fixera xa no seu día co Capitán Trono. Como reza a portada deste álbum, estamos ante unha historia longa protagonizada pola Familia Ulises, creación de Marino Benejam que acadou a popularidade dende as páxinas do TBO. A peculiar recreación de López exterioriza boa parte do discurso soterrado daqueles tebeos da posguerra e do franquismo posterior. O mundo que alí se intuía amósase aquí explícitamente: a fame, a moral social imposta, as aspiracións frustradas da clase media, mesmo o antifranquismo, os maquis e a represión guerracivilista. É a ollada contemporánea sobre aquel mundo, na que o evidente agarimo de López cara os personaxes (ós que engade un elenco de secundarios pertencentes á escola Bruguera: as irmás Gilda, dona Urraca, Carpanta, Zipi e Zape…) predomina sobre a lectura política e permite compoñer unha historia melancólica e inxenuamente optimista. Eran tempos tristes, semella querer dicir o autor, tempos de “estraperlo e tranvía” (cita dunha canción de Serrat), pero finalmente os Ulises e tantas outras familias (tamén as nosas), conseguiron sair adiante.
Alfonso López rinde en Estraperlo e tranvía (Ediciones B, 2007) o seu particular tributo a aqueles tebeos do pasado como fixera xa no seu día co Capitán Trono. Como reza a portada deste álbum, estamos ante unha historia longa protagonizada pola Familia Ulises, creación de Marino Benejam que acadou a popularidade dende as páxinas do TBO. A peculiar recreación de López exterioriza boa parte do discurso soterrado daqueles tebeos da posguerra e do franquismo posterior. O mundo que alí se intuía amósase aquí explícitamente: a fame, a moral social imposta, as aspiracións frustradas da clase media, mesmo o antifranquismo, os maquis e a represión guerracivilista. É a ollada contemporánea sobre aquel mundo, na que o evidente agarimo de López cara os personaxes (ós que engade un elenco de secundarios pertencentes á escola Bruguera: as irmás Gilda, dona Urraca, Carpanta, Zipi e Zape…) predomina sobre a lectura política e permite compoñer unha historia melancólica e inxenuamente optimista. Eran tempos tristes, semella querer dicir o autor, tempos de “estraperlo e tranvía” (cita dunha canción de Serrat), pero finalmente os Ulises e tantas outras familias (tamén as nosas), conseguiron sair adiante.
Ningún comentario:
Publicar un comentario