martes, xuño 28, 2011

Aldebarán e Betelgeuse



Unha breve ollada ás páxinas destes dous volumes recopilatorios abonda para constatar a vistosidade dos debuxos de Leo (acrónimo de Luiz Eduardo de Oliveira): magníficas paisaxes, cores vibrantes, fascinantes deseños da flora e fauna dos dous planetas que lle dan o seu nome ás sagas e aos libros que as recollen. Mais é tras a lectura das obras cando se comprende que a grandiosidade das formas non desempeña unha función simplemente ornamental, senón que constitúe un elemento esencial do relato. Aldebarán (Planeta, 2008) e, máis claramente aínda, Betelgeuse (Planeta, 2009) son historias de colonización nas que o lector acompaña aos protagonistas na descuberta de territorios (de feito, planetas) novos. O sentido de marabilla dun e outros perante a beleza do descoñecido é o que xustifica a demora con que Leo deseña os escenarios e os seus habitantes, facendo do elemento gráfico un dos principais atractivos dos álbums. Pero non o único, xa que o autor brasileiro vai tecendo un longo relato que, no caso de Aldebarán, vai abalando dende unha fantasía con tintes ecoloxistas cara unha distopía política, ao que se engaden en Betelgeuse elementos de ficción científica, sempre a partir dunha narración na que o que predomina é a acción e a aventura. Sorprende, ademais, a demostración do pulso narrativo do autor: cada un dos volumes que mencionamos abrangue cinco álbums que foron publicados cunha cadencia aproximadamente anual, de xeito que a primeira entrega de Aldebarán (A catástrofe) viu a luz en 1990, mentres que o derradeiro álbum de Betelgeuse (O outro) data de 2005. Unha lectura conxunta demostra a minuciosidade con que foron construidos ambos ciclos narrativos, a regularidade do ritmo, a perfecta coherencia do conxunto. Hai xa un terceiro ciclo en marcha, Antares, do que só saiu polo de agora un álbum aínda inédito no noso país. Que siga e que o leamos.

xoves, xuño 23, 2011

Estambul e os misterios de Oriente



Superadas estas semanas de febril actividade laboral, chega unha nova Paisaxe de papel, desta volta adicada a Estambul, tradicional punto de encontro entre Oriente e Occidente. Desberg e Marini, Dufaux e Miralles, Zentner e Pellejero, Giardino; todos eles, aínda que cos comprensibles matices, retrataron a cidade dende parámetros claramente occidentais, en ocasións próximos ao estereotipo: o exotismo, o misterio, a sensualidade... O Ibicus de Pascal Rabaté aporta un contrapunto interesante, se cadra por reflectir a ollada esteparia de Alekséi Tolstói. Bótase en falta a voz dos estambulitas. Todo aquí, Estambul e os misterios de Oriente.

mércores, xuño 22, 2011

O Escorpión



Lin os dous primeiros álbums de O Escorpión, A marca do diaño (Norma, 2001) e O segredo do Papa (Norma, 2002), haberá catro ou cinco anos. A impresión que levei daquela foi que se trataba dunha cabeceira que apostaba explícitamente por reproducir os esquemas clásicos do relato de aventuras a través dun guión xeneroso en acción e dun acabado gráfico de atractivo indiscutible. Sen negar a eficacia da proposta, decidín que non era eu o lector ao que se dirixían os seus autores, Stephen Desberg e Enrico Marini. Iso si, lectores non deben de faltar, xa que a cabeceira vai xa pola novena entrega (con oito delas publicadas en España) máis un especial que se nutre de extras (deseños, bosquexos) non excesivamente valiosos e polo tanto dirixidos a seguidores incondicionais.

Achégome agora ao conxunto da obra publicada no noso país con intencións vicarias e recunco nas miñas impresións preliminares. A serie asume con sinceridade os seus presupostos lúdicos, adopta unha estrutura lineal, matizada por flashbacks introdutorios ao principio de cada nova entrega e ofrece ao lector equilibradas doses de acción, romance e intriga. Pouco importan os escasos matices con que e son definidos os personaxes, a teatral maldade do Cardeal/Papa Trebaldi, a inconsistente personalidade do Escorpión ou a súa previsible tirapuxa sentimental cos personaxes femininos, definidos apenas por contraste entre si, a unha en función da outra. O relevante é a renovación cíclica do espíritu aventureiro, o continuo plantexamento de retos, a constancia do pulso narrativo.

Dende o punto de vista gráfico, é unha obviedade destacar a espectacularidade do debuxo de Marini, artista dunha elegancia fácilmente apreciable. Chaman a atención, no negativo, algúns problemas nas perspectivas, especialmente nos primeiros tomos. Mais resulta igualmente salientable a forza icónica que imprime aos seus deseños, outorgándolle aos distintos personaxes unha imaxe inmediatamente recoñecible. Non é precisamente o Escorpión quen mellor exemplifica este rasgo, senón os personaxes secundarios: a cigana Mejai (de pel escura, vestida de cíngara, con frascos de veleno a colgar do seu cinto); Ansea Lata (rubia, de porte masculino, dotada de espada); ou o Capitán Rochnan e os seus monxes guerreiros (con capa e carapucha, teatralmente enmascarados). Os seus lapis representan Roma e o Vaticano con toda a súa grandiosidade e outro tanto pode dicirse das máis fugaces paisaxes de Estambul e a Capadocia. Non hai mellor publicidade para a cabeceira que contemplar o espectáculo colorista que recollen as súas páxinas.

Descoñezo cales son os plans dos autores para a serie. Intúo que unha prolongación excesiva podería perxudicar unha trama na que xa comeza a haber conspiracións bíblicas e (glups!) templarios. Mais entendo os motivos comerciais que poden aconsellar unha continuación que encaixa sen forzar excesivamente as premisas argumentais da obra. Se me permiten a obviedade, supoño que teremos Escorpión mentres os autores teñan historias que contar e os lectores queiran lelas.