xoves, maio 26, 2011

Powers: Z



Raúl López
detalla no prólogo de Powers: Z (Panini, 2011) os motivos que xustificarían o relanzamento da cabeceira cun novo número 1 coincidindo con este arco argumental (falamos, obviamente, da edición norteamericana; aquí publicouse sempre por tomos); ningún realmente convincente. A serie experimentou un profundo cambio de enfoque con ocasión do seu traslado de Image a Marvel-Icon, feito que conlevou unha primeira renumeración comprensible, mais de aí en adiante todo transcorre polo mesmo camiño. É certo que o tomo anterior pechaba unha longa subtrama coa substitución dun personaxe tan relevante como Deena Pilgrim, mais non é menos certo que a súa saída é máis virtual que real e que xa a temos de volta no final desta nova entrega. Xa que logo, os motivos, se os hai, son externos á lóxica interna da serie e con toda probabilidade de natureza comercial.

Polo demais, neste volume Brian M. Bendis segue a encher os ocos do pasado de Brian Walker, cun argumento que introduce fragmentos retrospectivos ambientados na Segunda Guerra Mundial, na que o hoxe policía loitou coma superheroe contra as potencias do Eixo no típico grupo seudo-JSA. Estamos perante un exercicio de retrocontinuidade non excesivamente referencial, no que, máis aló de reproducir a intervención dos superheroes no conflito, nin as figuras creadas son excesivamente icónicas nin o achegamento creativo se leva a cabo cos parámetros formais da época, solución ésta abundantemente explotada noutras cabeceiras. Pola contra, Michael Avon Oeming mantén o seu rexistro gráfico habitual tamén nas escenas que transcorren no pasado, probablemente porque o argumento, lonxe de incidir na inxenuidade nostálxica dos cómics daquela época, recunca na visión turbia e desmitificadora da figura superheroica.

O que comezou sendo un paseo noir polo patio traseiro das mitoloxías superheroicas rematou por converterse, case inadvertidamente, nun policíaco moito máis centrado nos personaxes protagonistas. A forza da proposta orixinal foi quedando polo camiño e aos creadores non lles quedan máis bazas que o atractivo de Walker e Pilgrim. Non se trata dun mal argumento, mais se cadra menos orixinal e ambicioso que o que deu sentido á cabeceira na súa orixe.

Entradas relacionadas
Powers: Para sempre
Powers: Identidade secreta
Powers: Os 25 superheroes mortos máis molóns de todos os tempos

martes, maio 24, 2011

Penny Century



A primeira das historias deste Penny Century (La Cúpula, 2011) ten coma protagonistas a dúas mulleres que soñan con seren campionas de loita libre, espectáculo que atopamos frecuentemente nas paisaxes que imaxina Jaime Hernández, e que éste retrata cunha elegancia non exenta de certo realismo. Velaí unha posible clave para explicar a complicada alquimia do autor, a súa capacidade para naturalizar e mostrar como fermoso o que a priori debería resultarnos estraño ou extravagante. Coma en obras anteriores, circulan polas páxinas deste volume, ademais das mencionadas loitadoras de wrestling, superheroínas, extraterrestres, homes con cornos, mulleres que minguan e medran..., seres estrafalarios cos que somos quen de empatizar pola mediación duns argumentos que abalan entre o folletinesco e a comedia teen. O difícil equilibrio entre o cotián e o raro está presente en toda a obra de Hernández, tamén aquí.

Coma en títulos precedentes (e posteriores), é esta unha obra de protagonismo coral, de relacións cruzadas e historias sen principio e final definidos. O personaxe de Penny Century ten unha certa preoponderancia, mais o nome do volume tampouco debe levar a engano, son as locas habituais, Maggie e Hopey, personaxes que o autor perfilou con agarimo durante anos, as que ocupan, máis outra vez, o centro do relato. E máis outra vez o autor preme as teclas que fan que as sintamos próximas, familiares, entrañables. É unha cuestión de amor, Hernández trata as súas creacións cun cariño que termina chegando ao lector. Axuda, e non pouco, o seu grafismo enganosamente sinxelo, versátil (ademais de no capítulo Vacacións de verán, o rexistro cartoon asoma aquí e acolá), elegante e candoroso. Unha peza máis da única obra (e obra única) do seu autor.

Entradas relacionadas
Locas 1
Locas 2
Locas 3
A educación de Hopey Glass

venres, maio 20, 2011

Partida de caza



Pierre Christin e Enki Bilal escenificaban en As falanxes da orde negra (Norma, 2004) unha caste de confrontación final entre dous sistemas ideolóxicos, fascismo e esquerda libertaria, que o devir histórico abocaba á extinción. Os vellos fascistas erguíanse contra o modelo social europeo de finais do século XX (democracias burguesas, capitalismo máis ou menos limitado, Estados do Benestar...) con actos de violencia desesperada, conscientes da súa inutilidade; dábanse por aludidos e asumían a obriga de detelos un fato de ex-brigadistas, non menos desubicados (malia seren outras as apariencias) no novo contexto que os seus adversarios. O que pretendía ser un enfrontamento ideolóxico desembocaba nunha liorta persoal, un axuste de contas entre inimigos irreconciliables.

Christin e Bilal reúnense cinco anos máis tarde en Partida de caza (Norma, 2005), onde retratan a decadencia do bloque soviético. Publicada orixinalmente en 1983, é dicir, seis anos antes de caída do Muro, a obra relata a reunión dun grupo de dirixentes de distintas repúblicas da órbita soviética nun couto arredado da Europa do Leste para levar a cabo unha xornada de caza. Non estragamos nada se adiantamos que o que alí vai acontecer ten pouco que ver co lecer e moito con loitas intestinas polo poder. A cazata é, en definitiva, unha obvia metáfora da purga. Co seu retrato de varios persoeiros de diferentes estados comunistas, Christin e Bilal delimitan distintas posicións fronte ao chamado socialismo real, da ortodoxia militante ao oportunismo máis cínico, pasando por distintos graos pragmatismo e desafección crítica. Bilal, caracteriza os protagonistas coa dureza de trazo que o caracteriza, presentando un elenco de personaxes de perfil pétreo e hieratismo glacial, gráficamente inconfundibles dende a primeira viñeta.

A perspectiva que lle achega ao lector este clima cismático é a dun mozo idealista que asiste ao encontro en calidade de intérprete. Mais non habendo vontade de entenderse entre as partes, senón de se impoñer, e habendo xa unha linguaxe común entre eles (a violencia), a función que lle está reservada será ben outra. Os autores presentan unha praxe política na que a violencia non só é unha ferramenta habitual, senón mesmo, repetindo unha idea presente xa en As falanxes..., o sustrato final da ideoloxía. Christin e Bilal falaron en presente dun sistema político que se desintegraba e que hoxe percibimos cunha lonxanía enganosa. Pero o seu pesimismo vai máis aló, presentando a perversión do sistema coma consecuencia da condición humana, dunha ambición e un desexo de dominio que non coñecen límites.

Entradas relacionadas

domingo, maio 15, 2011

Mamed Casanova, o fillo da furia



Mamed Casanova, o fillo da furia (Demo, 2010) de Manolo López Poy e Miguel Fernández xira arredor dunha figura tan propria da historia e tamén do imaxinario galego coma a dos bandoleiros e fuxidos. Son moitos os estudos que sobre eles se teñen publicado na nosa terra e non poucas as ficcións (dende o paródico Fendetestas de El bosque animado ao Morning Star de Xosé Miranda) que se ocupan deles. Posta en relación coa obra coa que a editorial Demo comezou a súa andaina, Os lobos de Moeche (Demo, 2009) de Manel Cráneo, ambientada nas revoltas irmandiñas, parecería confirmarse unha vontade da editora de procurar un mercado para a banda deseñada en galego e de temática centrada en Galicia. O máis recente traballo publicado por Demo, Sen mirar atrás de Dani Montero (Demo, 2010), cuestionaría esta conclusión ou, cando menos, indicaría que a editorial traballa con horizontes máis amplos, algo que sen dúbida resulta igualmente saudable.

A obra que nos ocupa busca desacomplexadamente integrarse na categoría "baseado en feitos reais", relatando algúns dos episodios máis relevantes protagonizados polo fuxido Casanova, que lavou a cabo as súas actividades á marxe da lei nas proximidades de Ortigueira a principios do século XX. O guión, escrito con oficio por López Poy, aproveita o halo de romanticismo que rodea á figura do bandoleiro, sementando dúbidas acerca da lexitimidade dos poderes legais e fácticos e presentando a Casanova se non coma un heroe, si cando menos coma un personaxe máis ético que os seus opoñentes. Nunha sociedade inxusta, clasista, violenta, resulta doado identificarse cos revoltados.

A solidez do relato de López Poy atopa un alicerce fundamental nos deseños dun Fernández que compón con intelixencia e amosa unha notable soltura no branco e negro. Aínda que o seu estilo adoece dunha certa indeterminación entre o realista e o caricaturesco, a súa recreación da Galicia dura, ríspeta e sombría de principios do século XX non deixa dúbidas acerca do persoal da súa ollada. A eficaz compenetración dos dous autores sustenta unha obra que pode abordarse coma simple aventura, mais tamén coma aproximación preliminar a un fenómeno social e a un período histórico.

venres, maio 06, 2011

A ascensión do gran mal



Referíndome á obra pola denominación orixinalmente utilizada polo autor non estou a expresar ningunha preferencia, senón a aludir á edición que veño de (re)ler, a que Sins entido publicou en seis tomos entre 2001 e 2007. Existe unha reedición integral posterior que opta polo título de Epiléptico (Sins entido, 2009), que troca o metafórico polo descriptivo, pero segue a situar a doenza no cerne mesmo do relato. Lóxicas eleccións tanto unha coma a outra, xa que esa semella ser a idea que David B. pretende transmitir acerca de si mesmo e a súa familia, que a epilepsia do irmán maior condicionou decisivamente a vida de todos eles.

Tratándose dun drama persoal cunha dimensión social, máis aínda sendo unha obra autobiográfica e polo tanto "real", cómpre fiar fino para non valorar a obra a partir da lóxica empatía que provoca o problema exposto. Neste senso, coido que o grande acerto de David B. estriba na súa capacidade para facer da doenza do seu irmán o catalisador do relato mais non a cuestión esencial. A abafante proximidade da epilepsia é a clave que o autor emprega para explicarse a si mesmo e á súa familia. O duro tránsito colectivo, a procura de remedios médicos convencionais, naturistas, esotéricos, a ascensión en grupo do gran mal, serían factores esenciais para entender aos personaxes incluída a dimensión creativa do autor, que presenta o recurso á ficción coma forma de protección antes que de evasión.

A carga emocional do relato susténtase en boa medida na capacidade evocadora dun debuxo que combina orixinalidade e forza simbólica. Corpos planos, perfís xeométricos, composicións tan brillantes coma funcionais, un bestiario desacougante retratado sen matices, en brancos e negros absolutos. O autor baléirase en cada liña, en cada imaxe. E aínda conserva unha miga de inocencia para ofrecer un final luminoso, esperanzado.

Entradas relacionadas
Bagdad, esplendor e caída
A lectura das ruinas