xoves, decembro 28, 2006

Gloom Cookie: The Carnival Wars



Hai xa unha chea de anos que descubrín Gloom Cookie, a creación máis popular de Serena Valentino, a través de Internet. Sen embargo, a súa publicación en castelán non tivo lugar ata o 2004, cando a editorial DCómics deu saída ós dous primeiros tomos da serie. Foi daquela cando puiden adentrarme nunha obra da que apenas coñecía uns atractivos deseños elaborados polo que sería debuxante orixinal da serie, Ted Naifeh. O resultado foi certamente decepcionante: a obra carecía de profundidade, tratándose dunha mistura superficial de romanticismo adolescente e clixés góticos. Decidín entón deixar de seguir unha serie que, por outra banda, non se seguiu publicando.

Agora cae nas miñas mans o cuarto tomo da edición norteamericana no que, baixo o título de The Carnival Wars, se recopilan os números 18 a 23 da serie orixinal. Cómpre destacar, en primeiro lugar, que o debuxante Ted Naifeh deixoulle o seu posto unha Harley Sparx que, se ben mantén o espíritu gráfico orixinal da serie, resulta claramente inferior a aquel. Os seus cadros resultan tan confusos como torpe a súa narrativa, de xeito que en demasiadas ocasións resulta complicado seguir a acción, especialmente cando os debuxos non contan con diálogos ou textos de apoio.

No que atinxe ó argumento, se os primeiros tomos reunían historias curtas e apenas vencelladas entre si, atopámonos agora no medio dunha trama a longo prazo que ten a súa orixe nun tomo previo e ha concluir noutro posterior, trama na que agroman desordenadamente superpoderes místicos, mortes e resurreccións, dimensións alternativas, etc. O seu tratamento é igualmente confuso e de capacidade emotiva ou mesmo interese escasos. De feito, como di un dos personaxes, “this is like some horrid plot to a badly written soap opera”. Eu non sería quen de definilo mellor.

mércores, decembro 27, 2006

Ice Haven



Random House – Mondadori iníciase na edición de cómics publicando a recente Ice Haven de Daniel Clowes, unha das figuras senlleiras do independente norteamericano. Probablemente, o primeiro que chama a atención nesta obra é o seu formato: 14,5 cm de alto por 20,5 de longo, é dicir, un formato horizontal que semella axeitarse ó das tiras dos xornais antes que a unha novela gráfica (termo sobre o cal, por certo, o autor descarga acertadamente a súa ironía). Diríase que dende a propia concepción formal da historia, Clowes renuncia a seguir o camiño fácil, vontade que se fai extensiva ó resto da obra. Así, partindo dunha premisa non excesivamente orixinal, a conmoción que provoca nunha pequena vila o secuestro dun neno, o autor vai tecendo unha historia na que se entrelazan perspectivas múltiples sobre uns mesmos feitos que nos permiten non só achegarnos a aqueles, senón tamén ós habitantes de Ice Haven.

Deste xeito, preséntasenos unha infancia inadaptada, insegura e chea de medos e, en perfecta correlación, a uns adultos contradictorios, frustrados e igualmente inadaptados. Pero por riba de todo, destaca a ollada de Clowes, o suficientemente próxima como para facer retratos emocionalmente significativos ó tempo que distante abondo para non xulgar o mundo que describe. A intención irónica axiliza a lectura sen chegar a impoñerse ó lector.

O reultado é unha obra complexa na construcción pero de lectura doada, que esixe un certo esforzo por parte do lector ó que se compensa cunha historia repleta de contido, de humor intelixente e de bo facer narrativo. En defnitiva, Ice Haven ven a demostrar que no cómic se asumen como normais obras que noutros medios serían consideradas de vangarda.

xoves, decembro 21, 2006

Crise de Identidade



O Universo DC leva máis de dous anos padecendo unha sucesión de macroeventos de nomenclatura diversa cuio punto de partida, se obviamos a mediocre Titáns / Xustiza Nova: Día de Graduación, é a miniserie Crise de Identidade. Escrita por Brad Meltzer e debuxada por Rags Morales, o seu éxito de crítica e público soprendeu en boa medida á editorial e deu lugar a un ronsel de crossovers que, como é habitual, mudarán todo para que nada cambie.

O argumento céntrase na Liga da Xustiza e xira en torno a importancia que a identidade segreda ten para os superheroes. Non obstante, a trama de Crise de Identidade, lonxe de resultar orixinal, reúne elementos habituais en argumentos policíacos ou de xénero negro: un asasinato, un segredo inconfesable e unha investigación. O seu desenvolvemento é correcto e mesmo con acertos evidentes, como a confrontación entre Deathstroke e a Liga no número 2 ou os tensos acontecementos do capítulo 5, centrado en Robin e o seu pai. A resolución é previsible, non porque o lector poda intuir a identidade do asasino con antelación, senón porque se axusta ó modelo habitual neste tipo de argumentos.

Pero o éxito da serie non parece derivar exactamente do anterior, senón doutro elemento supostamente transgresor presente na historia. E é que o segredo ó que aludimos máis arriba ven a arrincar un anaco de inocencia e heroísmo a varios personaxes de indiscutible peso no Universo DC. Sendo certo que isto, lonxe de resultar novidoso, enlaza cunha tendencia xeralizada no cómic de superhéroes que parte dos anos oitenta e ten atravesado diferentes fases, non é menos certo que ata o momento DC mantivera ás súas figuras máis icónicas (se cadra coa excepción de Batman) arredadas desta tendencia. Non obstante, un ten a sensación de que esa suposta transgresión non é tal, que os cambios na configuración dos personaxes apenas trascenden os límites desta miniserie e que, en definitiva, a idea que anima a historia resulta estar bastante por debaixo das súas pretensións.

O labor gráfico de Rags Morales tampouco pasa de correcto. Malia a ter unha narrativa aceptable, as súas figuras semellan desproporcionadas en certos momentos e pecan dun certo estatismo. Nen as tintas de Michael Bair nen as cores de Alex Sinclair favorecen o seu traballo.

En definitiva, un cómic probablemente sobredimensionado e que é probable que a longo prazo non permaneza na memoria do lector.

martes, decembro 12, 2006

Ex Machina: a marca



Un dos escritores máis destacados da nova fornada que se está a abrir paso no mercado americano actual é Brian K. Vaughan, creador dos Runaways, de Y, o último home ou deste Ex Machina. Se a primeira é unha serie discreta e sobredimensionada pola crítica, tanto Y… como a que agora nos ocupa demostran que Vaughan posúe un especial talento á hora de deseñar premisas suxerentes das que se poden extraer moitas e moi proveitosas historias.

Mitchell Hundred, o ex-superheroe metido a político que protagoniza Ex Machina, proporciona unha perspectiva fresca e novidosa a tramas que doutro xeito presentarían unha orixinalidade escasa. Polo demáis, Vaughan atrévese a sustentar boa parte da súa historia nun suceso tan traumático para a sociedade norteamericana como os atentados do 11-S, sendo quen de manter respecto do mesmo a distancia suficiente como para evitar excesos dramáticos ou patrióticos. Cómpre destacar, ademáis, tanto a complexidade da estructura narrativa, con saltos temporais que permiten coñecer simultáneamente a traxectoria presente e pasada dos protagonistas, coma a evidente preocupación do autor por definir a uns secundarios chamados adquirir protagonismo co decurso tempo. Polo demáis, a trama inmediata ten pouco de espectacular pero, partindo das liñas mestras establecidas no tomo anterior, permite un primeiro achegamento ó que sen dúbida será un dos elementos esenciais da serie de cara ó futuro: a orixe dos poderes de Hundred.

O artista Tony Harris adoptou nesta serie un estilo máis realista do que nel resulta habitual, recurrindo a modelos fotográficos que, ó meu entender, pouco aportan de positivo: nen un incremento da expresividade, nen unha mellora da narrativa, e si, pola contra, un molesto estatismo e uns acabados excesivamente forzados. Respetando o dereito dos artistas a evolucionar, non podo deixar de opinar que o resultado sería considerablemente mellor de ter mantido o que poderíamos chamar o seu estilo “tradicional”.
Entradas relacionadas:

luns, decembro 04, 2006

Queen & Country: operación dente de león



Greg Rucka é un escritor de longa traxectoria no mercado norteamericano, especialmente dentro do xénero superheroico. Malia a aceptable calidade media do seu traballo en todos estes anos, non hai dúbida de que o seu rendemento mellora notablemente cando trascende os clichés do cómic de superheroes e introduce elementos doutra categoría na que semella desenvolverse con especial comodidade: o xénero negro e de espionaxe. Boa mostra do anterior son tanto o labor de Rucka canda a Ed Brubaker en Gotham Central coma a súa creación persoal máis popular, a serie Queen & Country.

Norma vén de publicar o volume que leva por título Operación: dente de león, que recolle os números 21 a 24 da edición americana e no que Rucka conta no apartado gráfico co debuxante Mike Hawthorne. É de agradecer o xiro que experimenta o argumento neste arco, prescindíndose das operacións no estranxeiro que ata o momento presidiran a acción e sustuíndoas por unha trama en clave interna, centrada nas loitas polo poder dentro do servizo británico de intelixencia. Nese senso, a acción no sentido máis popular do termo deixa paso á negociación entre as instancias implicadas e a unha sutil investigación como moeda de troco. O resultado pode considerarse satisfactorio non só dentro da coherencia do volume e da serie, senón tamén como ponto de partida para futuras tramas.

No que atinxe ó labor de Hawthorne, estamos unha vez máis (é a tónica xeral da serie, con moi poucas excepcións) ante un artista limitado, con problemas de perspectiva e mesmo nas proporcións, por máis que, de ter que destacar algunha virtude, sexa quen de utilizar con intelixencia o branco e negro. Unha mágoa, a serie melloraría moito se o aspecto gráfico estivese á mesma altura que o argumental.

mércores, novembro 29, 2006

Gotham Central: caso sen resolver



Esta nova entrega da serie Gotham Central vén a confirmar a idea de que non se debe reparar o que non está avariado. Fiel ás premisas sobre as que o título se sustenta dende o primeiro número, cada novo arco argumental consolida á colección como unha das máis interesantes que se está a publicar no noso país (por máis que xa teña sido clausurada nos EEUU).

Se cadra, o máis salientable do arco que leva por título Caso sen resolver sexa a volta ós lápices de Michael Lark, tras un breve descanso de apenas tres números. Lark non só é un dos mellores debuxantes do mercado americano actual, senón que, respecto a Gotham Central, foi quen concebiu a súa liña gráfica, quen definiu o tono visual da serie, dos seus personaxes e escenarios, sendo respetados os seus conceptos ainda durante a súa ausencia. Xa que logo, o seu retorno é motivo de celebración, especialmente porque cada páxina corrobora a solidez do seu traballo.

No que atinxe ós guións, Ed Brubaker segue co seu labor de aproximación racional e desmitificadora á galería de inimigos de Batman que, sendo abordados dende a perspectiva dunha investigación policial ordinaria, adquiren matices novidosos e enriquecedores. Pola súa banda, os policías que levan a cabo as investigacións veñen rotando dende o inicio da serie sen que as tramas se resintan, o que da unha idea do atinado labor de caracterización que Brubaker (e Rucka) veñen desenvolvendo. Sinalar, por último, que neste volume aparece con certo protagonismo Harvey Bullock, secundario habitual das series de Batman considerablemente popular entre os lectores.

Non querería rematar sen salientar que o trasvase dos dereitos de publicación desta serie de Norma a Planeta supuxo un agradecido descenso do prezo sen merma de calidade algunha na edición.

mércores, novembro 22, 2006

Locas 2



Son moitas as diferencias entre este segundo volume de Locas e o precedente. Nas historias aquí recollidas, Jaime Hernández prescinde dos elementos máis fantásticos e delirantes presentes na andaina previa: nen dinosauros, nen odiseas polo deserto, nen mecánica prosolar. Pasa a un primeiro plano, pola contra, a profundización na psicoloxía dos personaxes principais, ó tempo que se lle outorga unha maior relevancia ós secundarios. Os ambientes exóticos desaparecen a prol dunha ambientación urbana e fronteiriza que tamén tiña a súa importancia nos números previos. En definitiva, o conxunto un tanto caótico de elementos que compoñían as primeiras historias da serie foi peneirándose ata decantárense algúns dos seus compoñentes. A trama adquire así unha coherencia maior, ó tempo que, sen renunciar ó tono ácedo e ás veces delirante que viña caracterizando á cabeceira dende o seu inicio.

O feito de que, malia os numerosos cambios, un sexa capaz de recoñecer unha indiscutible continuidade na obra, demostra que estamos ante un autor que ten unha voz narrativa de seu, capaz de transitar por terreos distintos e asumir diferentes rexistros sen perder no camiño o seu selo persoal. Isto é posible, entre outros motivos, pola súa enorme coherencia gráfica, fiel a un estilo pulcro e ordeado, e tamén pola sólida construcción duns personaxes que neste tomo asumen un peso considerablemente maior ó das historias precedentes. Non podo deixar de salientar a simpatía que me suscitan a maior parte das “tolas” que protagonizan a serie: as adorables Maggie e Hopey, a arrebatadora Penny Century, a formidable Rena Titañón, a peculiar Izzy... Todas elas con cadansúas virtudes e imperfeccións conforman un elenco entranable e suficiente de seu para xustificar a lectura desta serie.

xoves, outubro 26, 2006

Y o último home: moza con moza



Os primeiros números desta serie constataban algo que todos sabemos: que os rasgos proprios da ciencia ficción crean un terreo propicio para cavilar sobre asuntos de natureza política ou social. Así o teñen demostrado ducias de clásicos do xénero e tamén esta particular serie, cuia premisa inicial (a morte de todos os varóns do planeta agás un) constituiu a excusa perfecta para a reflexión sobre certas cuestións de xénero, dende a pura constatación da absoluta maioría masculina nos postos de poder de calquera natureza, ata a elucubración acerca de como seria un mundo rexido por mulleres (respecto a esta última cuestión, un concorda coa visión pesimista do autor que, lonxe de dar unha resposta inocente e idílica, prefire manter que certos vicios forman parte da natureza humana e non só do xénero masculino).

O certo é que esta compoñente, tan presente nos primeiros números de Y, o último home, vai perdendo forza a medida que a serie avanza, de xeito que á altura do tomo que nos ocupa (que contén os números 32 a 36 da edición orixinal) pode considerarse como residual ou simplemente desaparecida. Y... é agora unha serie de acción e aventura, por outra parte, perfectamente levada polo seu autor e creador, Brian K. Vaughan, que segue a administrar eficazmente o grao de sorpresa e axilidade que reclama unha historia desta natureza. Os seus principais puntos de apoio veñen constituidos por uns personaxes sólidamente definidos (Yorick, a doutora Mann e 355), así como pola sensación de que o conxunto da trama conduce cara algún punto (final) definido. Con todo, un agradecería que o tono da serie experimentase un retorno ás orixes no sentido sinalado.

No apartado gráfico, Goran Sudzuka cumple con eficacia nos catro primeiros números, mantendo a coherencia formal da serie ata a chegada da debuxante habitual, Pia Guerra, no último capítulo do volume.

venres, outubro 20, 2006

Manhattan Transfer



Un querería ser quen de aproximarse a esta obra aportando algo máis que tópicos e lugares comúns. Porén, coido que os escasos recursos con que a natureza tivo a ben dotarme darán para apuntar algunhas escasas obviedades e puoco máis.

Manhattan Transfer narra a entrada do século XX na cidade de Nova York. Xa que logo, a cidade, como reza o tópico, deixa de ser o simple escenario diante do cal se desenvolve a vida dos protagonistas para devir tamén en personaxe, probablemente o principal. De feito, o protagonista é colectivo: un enxame de personaxes cuias traxectorias vitais se desenvolven debuxando itinerarios aparentemente caóticos: paralelos, contrapostos, tanxentes; personaxes que fan o mesmo traxecto pero en sentidos contrarios, veciños que non se coñecen, estraños que converxen... Trazos minúsculos que só adquiren sentido na medida en que o lector se alonxa. É así, abrindo a perspectiva, cando aparece o retrato da cidade en plena crise, isto é, sometida ás convulsións propias e específicas do arranque do século XX.

Obvio é salientar a fonda ambición da novela. Dos Passos non só se propón plasmar a chegada dun século novo, senón que decide facelo aportando unha ollada igualmente anovadora. A pluralidade de personaxes, a fragmentación da información, os saltos temporais, a estructura da novela no seu conxunto supoñen a renuncia a transitar polo camiño doado e o establecemento dende a primeira liña dun notable nivel de esixencia ó lector. Pasaron os anos, mudamos de século e chegou, coa nova centuria, unha realidade que pouco ten que ver cia descrita en Manhattan Transfer. En nembargantes, a lectura da novela resulta ainda fresca e agradecida hoxe.

Denantes de rematar, salientar a correctísima edición de Sotelo Blanco e, particularmente, a sensacional traducción ó galego de Mercedes Pacheco. Que obras como esta estén verquidas ó galego é unha auténtica necesidade, polo que este tipo de iniciativas editoriais deben ser agradecidas.

mércores, setembro 27, 2006

Give me liberty



O talento de Frank Miller como escritor está fóra de toda dúbida na actualidade. Sen embargo, un pensa que os seus traballos máis recentes non se atopan entre o mellor da súa producción no que atinxe á faceta literaria. O Miller contemporáneo basea as súas historias na estilización máxima de paradigmas dramáticos ben coñecidos por todos, e malia que, grazas á súa experiencia e mestría narrativa, o resultado adoita amosar poucas fendas, entendo que existe unha certa acomodación pola súa banda nun rexistro literario que sen dúbida domina.

O anterior resulta especialmente evidente se contrastamos os diferentes volumes da serie Sin City ou a correctísima 300 cunha obra como Give me liberty, publicada a inicios dos anos 90 e para a que contou, no aspecto gráfico, coa colaboración de Dave Gibbons. Hai que dicir que os dous artistas se atopaban nun momento especialmente doce da súa carreira. Miller viña de publicar Batman: Dark Knight e o Ano I do mesmo personaxe; Gibbons executara con milimétrica exactitude os guións de Alan Moore en Watchmen. Non debe sorprender, xa que logo, a indubidable calidade da obra que agora nos ocupa, ainda que probablemente non acade o grao de perfección de nengunha das mencionadas previamente.

Give me liberty é unha historia excesiva e frenética, na que uns acontecementos que teñen lugar ó longo de varios anos se presentan ó lector a un ritmo vertixinoso. A súa protagonista posúe un indubidable carácter icónico: dende o seu nome (Martha Washington) ata a súa condición social (muller negra de orixe marxinal), todo está repleto de significado. A definición un tanto estrafalaria e teatral do futuro distópico no que transcurre a acción prefigura solucións semellantes que anos máis tarde acadarían maior sona, coma o descrito por Paul Verhoeven en Starship Troopers.

Pero por enriba de todo destaca a voracidade narrativa dun Frank Miller que dende o primeiro intre deixa clara a súa disposición de tocar cantos temas teñan cabida na historia: a guerra, o poder, a manipulación da cidadanía, o racismo, a corrupción política... É tal a morea de elementos que desfilan pola narración que a elaboración dunha mensaxe clara e unívoca resulta finalmente imposible, ainda que funciona eficazmente como tapiz diante do cal transcurren os feitos.

No tocante ó apartado gráfico, coido que non é excesivo afirmar que estamos ante un dos mellores traballos de Dave Gibbons o cal, considerando a regularidade do británico, é dicir bastante. O estilo de Gibbons pode parecer por momentos clásico (mesmo anticuado) e un tanto ríxido. Sen embargo, as súas numerosas virtudes superan ampliamente calquera crítica que se lle poida facer a este respecto: as traballadas composicións de páxina, cos seus significativos paralelismos, a harmoniosidade dos seus deseños e a súa coherencia co argumento, a limpeza narrativa, a exactitude espacial, etc.

En definitiva, Give me liberty é un marabilloso cómic de ciencia ficción, capaz de conciliar moitos dos elementos proprios do xénero cunha historia chea contido emocional e ideolóxico. Como dirían os británicos, a must.

luns, setembro 25, 2006

A liña de fogo



Vincent Van Gogh (que non só non está morto, senón que conserva incólumes as dúas orellas) é enviado á fronte da I Guerra Mundial coa misión de atrapar nos seus cadros a esencia das confrontacións armadas. Esta é a orixinal premisa de A liña de fogo, unha rocambolesca aventura de Vincent Van Gogh, de Manu Larcenet, obra cuio tono e propósito difiren considerablemente do único que ata agora eu lera deste autor, a serie de Os combates cotiáns.

Hai en A liña de fogo unha evidente vontade de ofrecer sobre a guerra as típicas reflexións que cabe facer ó respecto. Sen embargo, o humor negro e múltiples detalles surrealistas fan esquecer a previsible intención moralizante da narración. Un non pode deixar de pensar canto mellora este autor na medida en que modula ou canaliza sutilmente as súas pretensións literarias.

Por outra banda, esta obra pon de manifesto o magnífico labor de Larcenet na faceta en que, se cadra, é menos recoñecido: como debuxante. O seu estilo é abertamente caricaturesco e un tanto desleixado, o que nunha aproximación superficial pode conducir á errada conclusión de que se trata só dun correcto debuxante. Porén, Larcenet domina á perfección os mecanismos de ambientación e da expresividade humana, conduce a ollada do lector dondamente pola páxina e mesmo é quen de adoptar diferentes rexistros gráficos dentro dunha mesma obra (facíao en Os combates... e faino tamén neste volume). As cores deste tomo son simplemente soberbias.

Esta obra vén a reconciliarme co seu autor, a quen tiven a sorte de ver e escoitar nas Viñetas desde o Atlántico deste verán. Por certo, ¿será cousa miña ou a persoa do autor pode recoñecerse nos seus personaxes protagonistas?

martes, setembro 12, 2006

Grandes imperios, pequenas nacións



Dase nesta obra un curioso contraste. Por unha banda, o autor amosa unha loubable preocupación por definir os termos que despois empregará vizosamente. Pero por outra, recurre como continente dos seus conceptos a vocablos que, lonxe de seren virxes, están repletos de contido e connotacións sociopolíticas. Por moito que Josep Colomer adique un capítulo enteiro a clarexar en que sentido empregará os termos “nación”, “estado” e “imperio”, a un non deixa de renxerlle cada vez que le que a UE ou Xapón son hoxe imperios. Iso por non entrar na mistura que supón utilizar para aludir a formas de goberno dous termos de natureza política (nación, imperio) canda un terceiro de natureza xurídica (estado).

Por outra banda, poucas cousas hai no mundo tan variadas como os estados. É dicir, cada país constitúe unha realidade dinámica, resultado dun devir histórico único, irrepetible e non rematado e, polo tanto, susceptible de cambio. De aí que subsumir todas as unidades políticas do globo en tan só tres categorías sexa un propósito audaz en exceso, e que só poderá acadarse a costa de diluir as categorías empregadas. Esa é unhas das pexas fundamentais deste estudio, que os conceptos usados son tan escasamente consistentes que os corolarios a que conducen pecan da mesma febleza.

Ademáis, certos párrafos que recollen feitos históricos ou describen o realidades actuais merecerían uns matices que o autor non proporciona, optando por redaccións sinxelas e directas que pacifican artificialmente cuestións ampliamente controvertidas. O peor é que un ten a sensación de que o conxunto do estudio se levou a cabo para que os conceptos manexados lle acaeran ben ás teses que Colomer mantén a respecto do caso catalán. Ainda que, por outra banda, xa que o conxunto do texto parece supeditado a este caso, é na súa análise onde as teses do autor resultan máis interesantes.

luns, setembro 11, 2006

Queen & Country: Operación Fronte Tormentosa




Di Geoff Johns no prólogo a este volume que a serie Queen & Country ten como alicerce fundamental a solidez dos seus personaxes, afirmación coa que coincido plenamente. Sen restarlle importancia ou interese ós argumentos desenvolvidos por Greg Rucka, un ten a sensación de que estes son hábiles pretextos para poñer ós protagonistas en situación, permitir que revelen a súa personalidade ó lector e sometelos a unha lenta pero consistente evolución. A interacción entre o reducido número de personaxes principais da serie viría a ser o seu punto forte, sen que poidamos considerar que se descoidan as tramas de espionaxe que lles serven de vehículo.

Rucka demostra ademáis, coa premisa do presente volume, a súa vontade de transitar por camiños complicados. A morte dun dos protagonistas resulta tan sorprendente a priori como a forma en que se presenta ó lector: sen heroísmos exacerbados nen excesos dramáticos. Tanta contención encaixa perfectamente co tono de sobriedade que predomina na serie e resulta de agradecer nun momento no que este tipo de situacións adoitan afrontarse cun efectismo excesivo.

Continúa polo tanto nun tomo máis a traxectoria ascendente da serie, ainda que se demostra de novo que os debuxantes da mesma non están á altura dos guións. Neste caso, o apartado gráfico recae na artista Carla Speed McNeill, cuias páxinas revelan dificultades para a caracterización e expresividade dos personaxes, así como problemas espaciais e nas proporcións.

xoves, setembro 07, 2006

Catwoman: se vas a Roma



Jeph Loeb é un escritor que goza de certo creto na industria norteamericana, fundamentalmente polo éxito comercial dalgún dos seus traballos, especialmente de Batman: Hush (ó que contribuiu indiscutiblemente a elección de Jim Lee como debuxante) e das súas colaboracións co artista Tim Sale (Challengers of the Unknown, Batman: o longo Halloween, Superman: as catro estacións, etc). Sen negarlle certa competencia, teño a sensación de que os seus traballos adoitan ofrecer resultados máis aparentes que reais.

É ese o caso de Catwoman: se vas a Roma, miniserie de seis números que Planeta ven de recopilar nun único tomo. Contando de novo co concurso de Sale no apartado gráfico, Loeb leva a Selina Kyle a Roma na procura de respostas sobre a súa orixe. Con esa premisa tece unha trama que non pasa de correcta e na que se suceden enfrontamentos da protagonista tanto coa mafia siciliana como con diversos malvados do entorno gothamita.

Se hai algo polo que paga a pena ter este tomo é polo apartado gráfico. É evidente a evolución de Tim Sale nos últimos tempos. De estilo caricaturesco e próximo ó cartoon, as súas páxinas nesta miniserie transmiten todo o dinamismo, sensualidade e clasicismo que require a historia. As súas portadas son simplemente xeniais (a peor, por certo, é a que preside o tomo, ó meu modesto entender). Non se pode esquecer a Dave Stewart, un dos mellores coloristas do momento, e cuio labor complementa e destaca máis aínda os lápices de Sale.

mércores, agosto 30, 2006

Cubrindo o Islam



Un le o título, Cubrindo o Islam, e o subtítulo, Como os medios de comunicación e os expertos determinan a nosa visión do resto do mundo, e o primeiro que pensa é que estamos ante unha unidade máis da marea bibliográfica desatada polo 11-S. Chama a atención, polo tanto, descobrir que estamos ante unha obra escrita nos anos 80 e a raíz duns feitos hoxe prácticamente esquecidos: a crise dos reféns na embaixada norteamericana en Irán acontecida en novembro de 1979. Máis ainda sorprende a vixencia do seu contido, considerando ata que punto mudou o mundo nos últimos 25 anos, tanto no referente á realidade sociopolítica obxecto de estudio coma no que atinxe ós medios que a retratan. Compréndese así que a recente traducción e publicación desta obra a cargo da editorial Debate vai máis aló do mero oportunismo, xa que o vigor do texto constitúe de seu un sólido argumento para a tese que mantén.

Penso que non se trata de talento profético por parte do autor, senón da máis meritoria capacidade para percibir e comprender un fenómeno nas súas primeiras fases, isto é, cando non se conta coa perspectiva aclaratoria que outorga o paso do tempo. Centrado esencialmente no labor desenvolvido pola prensa estadounidense, o autor demostra como opinións ou datos de exactitude dubidosa chegan ó público en forma de noticia, cuestiona a formación e cometido dos chamados expertos en Oriente Medio e, especialmente, impugna a imaxe reduccionista e parcial (no doble sentido da palabra) que se ofrece do Islam. Por outra banda, chama a atención o doado que resulta aplicar as teses de Said á realidade que hoxe vivimos, sustituindo apenas uns nomes proprios: Irán por Irak, Jomeini por Sadam ou Bin Laden.

A obra do autor de Orientalismo resulta prácticamente inexpugnable cando se trata de poñer en evidencia a connivencia entre certo xornalismo estadounidense e as políticas gubernamentais daquel país. A ninguén sorprende hoxe que se manteña que certa prensa actúa como aparello propagandístico do poder. Sen embargo, Said invirte todos os seus esforzos en demostrar que o Islam real non coincide coa imaxe difundida por esta prensa, pero desiste de dar a súa propria visión. Isto é, un remata o libro coa idea do que o Islam non é, mais non coa idea do que o Islam é. É certo que, tendo como premisa principal o carácter complexo, dinámico e poliédrico do que pode chamarse Islam (en contra da imaxe monolítica popularizada en occidente), a tarefa de definilo excede as pretensións deste ensaio. En calquera caso, unha obra que pon de manifesto que a clarividencia do su autor non se circunscribe ós estudios literarios ou culturais.

martes, agosto 29, 2006

Criaturas da noite



Poucos guionistas de cómics gozan dunha sona tan merecida como Neil Gaiman. A súa creación capital, Sandman (non confundir co Sandman da entrada anterior), non só constitúe de seu unha obra merecedora do maior aprecio, senón que ademáis supuxo unha lúcida alternativa ó modelo de cómic imperante nos anos 90, ampliou o espectro de lectores (trátase dunha obra moi apreciada polo público feminino) e dinamizou o medio ata o punto de dar lugar a unha serie de productos que seguiron o seu ronsel, case sempre con resultados notablemente inferiores.

O certo é que, anque Gaiman ten outras obras moi notables (Casos violentos, Mr Punch, Signal to noise...), a súa producción máis recente resulta considerablemente inferior. O británico semella acomodado: reincide sistemáticamente nos tópicos da súa propria narrativa e limítase a desenvolver historias planas e carentes de ambición.

Nesta desgraciada tendencia insírese Criaturas da noite. Non podo afirmalo con total seguridade, pero coido que non se trata propriamente dunha obra guionizada por Gaiman, senón dunha adaptación por parte do ilustrador Michael Zulli de dous relatos do británico. O resultado, en calquera caso, é igualmente decepcionante. Tanto O prezo coma A filla dos mouchos son dúas historias o suficientemente diferentes coma para que o feito de reunilas nun volumen dé lugar a un producto heteroxéneo e estraño. Curiosamente, o que as vincula é súa escasa forza emocional e a previsibilidade do seu desenvolvemento. Nen sequera un debuxante tan notable como Zulli é quen de sobrepoñerse á mediocridade do producto, resultando pouco favorecido pola indefinición do trazo e por unha coloración excesivamente intensa.

venres, agosto 25, 2006

Sandman Mystery Theatre: A noite do carniceiro – Hourman



Sandman Mystery Theatre é unha serie que gaña a medio e longo prazo. Ainda que a súa estructura episódica casa ben coa concepción da serie como renovación de fórmulas seriais clásicas (novelas pulp, seriais radiofónicos, cómics...), a lectura de arcos completos revela máis claramente os seus acertos principais: a fonda preocupación dos autores pola definición dos personaxes e a súa evolución persoal como argumento predominante da serie.

Neste senso, os capítulos que compoñen A noite do carniceiro plantexan, como é habitual, unha trama policíaca de estructura clásica (descubrir quen é o autor dunha serie de crimes atroces) cuia resolución se ve supeditada a obxectivos máis importantes: amosar a rivalidade entre Sandman e o cínico tenente Burke e levar un paso máis aló o vínculo sentimental que une a Wesley Dodds e Dian Belmont. A este respecto, é moi evidente o interese de Matt Wagner e Steven T. Seagle por representar a Dian como unha muller forte, intelixente e liberada, trascendendo o modelo de mero interese romántico do protagonista.

Se, como teño sinalado en máis de unha ocasión, a regularidade é unha das notas máis características desta serie, Hourman, o arco seguinte, marca un dos picos de calidade da mesma ata o momento. Como o proprio nome indica, dase entrada nel a outro superheroe clásico do Universo DC, Hourman, baixo cuia máscara se oculta Rex Tyler, un químico que adquire superforza durante unha hora tras inxerir unhas pílulas da súa invención. De novo, a relación entre personaxes predomina nunha trama máis complexa do que se cadra aparentar e con Dian Belmont asumindo un novo rol próximo ó dos sidekicks tradicionais. Agradécese o sabor a clásico que deixan as múltiples referencias a cómics e personaxes da Idade de Ouro dos superheroes.

Pouco máis que engadir agás destacar unha vez máis o labor gráfico de Guy Davis, que deixa constancia do seu sentido da perspectiva e do seu dominio do espacio, e cuia continuidade na serie permite dotala dunha coherencia formal igualmente loubable.

martes, agosto 22, 2006

The Authority



Pese a ser un escritor ben considerado no mundiño, coido que o conxunto da obra de Warren Ellis está moi por debaixo das que son as súas dúas creacións principais: Planetary e The Authority. Concebida como unha renovación dos paradigmas superheroicos tradicionais, coido que o tempo ven a demostrar que esta última non é senón un cómic de superheroes en estado puro. Agora ben, como todas as obras perdurables do xénero, posúe rasgos proprios. Teóricamente, o grupo de superseres coñecido como The Authority non pretende, como fai a práctica totalidade dos superheroes, manter o status quo vixente fronte ameazas externas, senón “facer do mundo un lugar algo mellor”. E digo teóricamente porque na práctica, ainda que as súas actitudes e solucións sexan algo máis agresivas do habitual, o esquema seguido difire en pouco do que seguen productos máis ortodoxos. Nas tres aventuras que recolle este volume que ven de publicar Norma, The Authority reacciona sempre fronte ameazas externas de carácter global e remata por restaurar a normalidade. As diferencias, polo tanto, son apenas de grado.

Lida cunha certa distancia (hai xa máis de sete anos que o primeiro número da serie veu a luz) a obra mantén as súas principais virtudes: os personaxes conservan o seu carisma, a introducción de elementos proprios do xénero fantástico e da ciencia ficción segue a agradecerse e o excesivo da trama semella ter algunha función alén de epatar ó lector.

Cómpre destacar o labor do conxunto de artistas que se ocupan do apartado gráfico. Pouco se pode decir de Bryan Hitch, debuxante que hoxe é un dos máis cotizados do medio e que tivo aquí o seu primeiro traballo extraordinario. A pegada do que foi a súa influencia principal, Alan Davis, percíbese ainda en The Authority, ainda que sen dúbida Hitch comeza a explotar o que sería o seu proprio estilo, perfecto no aspecto narrativo, nas escenas de acción e na definición visual de personaxes e localizacións. O complemento ideal do seu debuxo ven dado polas tintas de Paul Neary, cuia extensa traxectoria avala a súa excelencia, e pola acertada coloración de Laura DePuy.

luns, agosto 21, 2006

Ex Machina: estado de emerxencia



Brian K. Vaughan é o creador e guionista da que considero unha das mellores series do momento: Y, o último home, á que xa me teño referido aquí en diversas ocasións. Ainda que acumula xa unha producción cuantitativamente considerable, a súa popularidade deriva esencialmente de dúas series máis ademáis da mencionada: a sobrevaloradísima Runaways e a que agora nos ocupa, Ex Machina.
Ex Machina é un deses productos tan frecuentes na actualidade que pretenden trascender o xénero superheroico sen alonxarse excesivamente del. Protagonizada por Mitchell Hundred, que outrora fora o único superheroe do Nova Iorque post 11-S e que agora colga as botas para asumir a alcaldía da cidade, a serie enfronta dous xeitos contrapostos de procurar o ben e impartir xustiza: a vixiancia enmascarada fronte a decisión política.
Trátase, como se pode intuir, dunha premisa interesante e que ben levada pode dar moito de si. Non embargantes, os cinco capítulos que contén este tomo que ven de publicar Norma ó prezo abusivo ó que nos ten afeitos, ofrecen apenas espacio para presentar ós personaxes (hai un nutrido grupo de secundarios que presumiblemente irán asumindo protagonismo a medida que transcurran os capítulos), contextualizar a súa traxectoria e sentar as liñas mestras da trama. A funcionalidade do argumento utilizado como fío conductor fai que a súa complexidade e interese diminúan. Así, a morte de varios funcionarios do servizo de quitaneves válelle de pretexto ó autor para presentar a relación entre os tres implicados na aventura superheroica do protagonista; pola súa banda, a polémica que suscita a exposición dunha obra de arte serve para amosar o carácter da becaria Journal Moore, bastante alonxado do que marcan os clichés. O resultado final pode considerarse satisfactorio en tanto que establece uns bos alicerces de cara ó futuro.
No apartado gráfico, Tony Harris desenvolve un labor efectivo e exento de artificiosidade, ainda que o abuso dos modelos fotográficos conduce, en momentos determinados, a un estatismo excesivo.

venres, agosto 11, 2006

Libra



Reparando nalgunhas das súas produccións culturais (películas, libros, series de TV), da a sensación de que os norteamericanos pensan que máis aló do seu, poucos países hai no mundo que podan considerarse democráticos e civilizados. De feito, tanto insisten en que “América (sic) é un país libre” que un non pode deixar de pensar que máis que ante a constatación dun feito estamos perante un mantra que se repite tanto para fomentar a autoconvicción como para agachar algún complexo ó respecto. Non é de estrañar, xa que logo, que un acontecemento como a morte violenta do presidente Kennedy teña sido obxecto de revisión periódica e constante desque tivo lugar, hai xa máis de catro décadas. O asasinato dun presidente do goberno no seu proprio país e, a falta dunha versión oficial crible, coa participación do proprio aparato do estado, casa mal coa imaxe que de si mesmos difunden os EEUU. Hai que roelo.
Os documentais, películas e libros de investigación sobre a morte de JFK conforman o contexto de Libra, aproximación ós feitos en forma de novela levada a cabo por Don DeLillo en 1988 e que Plaza & Janés ven de publicar recentemente. Sinala DeLillo no epílogo que a súa obra non pretende ser veraz, afirmación que resulta tan certa como falsa. Sendo tantas as incógnitas que ainda hoxe existen verbo daqueles feitos, sería vacuo e absurdo pretender ofrecer ó lector algo que puidera calificarse como verdade histórica (se é que tal cousa existe). Sen embargo, calquera aproximación mínimamente rigorosa debe aspirar, e así o fai Libra, a atrapar outra forma de veracidade: a do contexto, da realidade social e política daqueles anos e mesmo a das coordenadas ideolóxicas e emocionais dos suxeitos implicados.
Malia que, coa súa estructura poliédrica, a novela pretende dar cabida a todos os actores implicados nos feitos, o conxunto atópase cuantitativa e cualitativamente descompensado en favor dun deles: Lee Harvey Oswald. A morea de datos que hoxe se coñecen sobre o personaxe non conduce a unha definición unívoca da súa personalidade. De aí que DeLillo invirta grande parte dos seus esforzos en crear un carácter complexo e contradictorio, capaz de conciliar as versións contrapostas que sobre el se teñen difundido.
O resultado é unha obra capaz de responder ás súas pretensións, menos tendenciosa que outras produccións semellantes máis coñecidas e que presenta en forma sutil unha mensaxe que para a sociedade norteamericana pode resultar especialmente dura. Sen embargo, un non pode acometer este tipo de obra sen que se lle veña á cabeza o inspirado epílogo co que Alan Moore conclúe o seu xenial From Hell: a realidade histórica traza un círculo esotérico en cuio interior os sucesivos investigadores van debuxando unha estrela que cada vez ten máis puntas; chegado certo intre, cada punta é menor que a anterior e a estrela segue medrando pero é imposible que chegue a sobardar a fronteira que a circunda. A verdade é unha gaivota que voou mentres nós mirabamos bailar a unha muller espida.

mércores, agosto 09, 2006

O arquivo corso


Con independencia dos resultados, ó francés René Pétillon hai que recoñecerlle a priori a valentía que supón atreverse a tratar nos seus álbumes asuntos tan actuais coma escabrosos, máis aínda pretendendo darlles un enfoque humorístico e desenfadado. Así, se en O caso do veo se abordaba a complexa situación da inmigración musulmana en Francia, O arquivo corso ocúpase da non menos delicada cuestión do terrorismo corso.
O protagonista da serie, Jack Palmer, é un detective de métodos rutinarios e eficacia dubidosa que Pétillon introduce coma testemuña silenciosa naquelas paisaxes sobre as que pretende chamar a atención do lector. Palmer é sempre un alien, un infiltrado a cuio redor se desenvolven os acontecementos e cuia participación na resolución dos mesmos adoita ser mínima.
Na obra que nos ocupa, Palmer descobre unha Córcega anormalmente afeita ás accións terroristas dunha pluralidade de grupos tan enfrontados ás forzas da orde como entre si. Cuestións tan controvertidas coma o silencio cómplice dos cidadáns de a pé ou a ineficacia dunha policía sometida a ordes cambiantes e pouco claras son empregadas aquí coa intelixencia suficiente como para trascender o puramente satírico e invitar a unha sana reflexión.
Xa que logo, parece xustificada a sona que acadou este álbum, que non só foi premiado no 2001 no Festival de Angoulême, senón que mesmo foi obxecto dunha adaptación cinematográfica protagonizada por Jean Reno. Ainda que Norma publicou con anterioridade O caso do veo, a orde de edición orixinal foi exactamente a contraria. No tocante ó prezo deste volume…

xoves, xullo 20, 2006

Locas



Cando un pensa no cómic independente norteamericano véñenselle á cabeza nomes como Crumb, Sheldon, Clowes ou Burns, autores de trazo feísta e vocación transgresora. De aí que, a primeira vista, unha obra como Locas de Jaime Hernández pareza non encaixar exactamente nesa categoría. O estilo gráfico de Hernández é, nese senso, oposto ó dos anteriores: sinxelo, proporcionado e limpo, disposto nunha organización de páxina na que a orde e o equilibrio non deixan espazo para a experimentación ou o rupturismo. A representación gráfica das “tolas” ás que fai referencia o título (mecánicas, punkettes, campionas de loita libre…) lembra, nunha curiosa inversión, ás candorosas pin-ups ou ás estrelas femininas do cine dos anos 50.

Esa harmonía visual contrasta co caos argumental que preside a obra: dinosauros, vehículos futuristas, loitadoras, superheroínas, diaños, territorios fronteirizos, elementos de comedia teen, de pulps, de ciencia ficción… Todas estas compoñentes son tratadas con contención e naturalidade, evitando caer no puro absurdo ou nun rupturismo vacuo, e dando lugar a un resultado paradoxalmente coherente. Contempladas en conxunto, as historias de Hernández adquiren sentido completo e amosan a uns personaxes interesantes, ben definidos e, por enriba de todo, entranables.

O característico de Hernández non é, xa que logo, a súa vontade rupturista, senón a indiscutible liberdade con que desenvolve a súa obra. E é probablemente esa independencia creativa a que permite que hoxe, cando xa pasaron máis de vinte anos dende a súa creación, as historias que compoñen este volume que agora edita meritoriamente La Cúpula, conserven a súa frescura orixinal e poidamos empezar a pensar nelas e no seu autor como clásicos contemporáneos.

mércores, xullo 12, 2006

Queen & Country: Confidencial



Greg Rucka, autor e creador da serie Queen & Country, aborda nos tres primeiros números do spin off Q&C: Confidencial o pasado dun dos personaxes principais da mesma, Paul Crocker. Trátase dunha trama ambientada no Berlín oriental antes da caída do telón de aceiro e protagonizada por un Crocker recén casado e que daquela exercía como monitor, isto é, o cargo que na actualidade ocupa a protagonista principal da serie, Tara Chace.

O certo é que, considerando a traxectoria da serie principal e o magnífico punto de calidade no que ésta se atopa, non é de estrañar que o tomo que nos ocupa resulte un tanto decepcionante. A historia semella sinxela de máis e o seu interese parece estribar no intento de definir mellor ó personaxe de Paul Crocker, amosándonolo na súa mocedade e no evocador escenario que constitúe a capital alemana nos derradeiros anos da guerra fría.

Cómpre sinalar o bó labor de Brian Hurtt no apartado gráfico, especialmente no tocante á reproducción de paisaxes berlinesas. Igualmente, as páxinas que conteñen escenas de acción (sobranceiramente as persecucións en coche) traslucen unha planificación consistente e unha loubable limpeza narrativa. Malia o anterior, insisto en que o seu estilo pouco realista non me parece o máis axeitado para esta serie.

mércores, xullo 05, 2006

Viúva Negra: volta a casa



Penso que a orixe histórica da Viúva Negra, vencellada á guerra fría e á propaganda antisoviética dos EEUU, dota ó personaxe dun encanto incuestionable ó tempo que proporciona un eido temático que pode e merece ser explorado. Sen embargo, coido que as escasas e curtas oportunidades que ata agora se lle deron ó personaxe non estiveron nunca á altura do mesmo, por máis que o feito de que periódicamente xurdan proxectos que o teñen como protagonista demostra que éste conserva aínda boa parte do seu potencial.

Panini ven de editar o tomo Volta a casa (Hogar dulce hogar en castelán), recopilación dos seis números que compoñen a penúltima miniserie adicada á Viuva Negra. Os guións corren a cargo do novelista, Richard K. Morgan, que constrúe unha correcta trama de espionaxe que conduce a Natasha Romanov á súa Moscova de orixe e a través da cal se pretende clarexar algúns aspectos do seu pasado. O certo é que nen o argumento resulta especialmente inspirado, nen as revelacións que contén teñen excesivo alcance. Pola contra, o guión acusa un dos defectos máis obvios cando se pretende dar un tono adulto a un cómic superheroico: episodios de violencia excesiva e inxustificada que non encaixan coa psicoloxía do personaxe e entroncan cos ridículos esquemas do peor cómic noventeiro.

No apartado gráfico déixase sentir a presenza de Bill Sienkiewicz, que ilustra o primeiro número e entinta os lápices de Goran Parlov nos seguintes. As poucas ocasións en que podemos disfrutar do traballo do primeiro non deben escurecer o bo labor do segundo, eficaz, narrativamente intachable e en perfecta sontonía co seu entintador. Cómpre salientar igualmente as estupendas portadas de Greg Land.

O éxito desta miniserie nos USA fixo que se lle encargara ó seu guionista unha nova miniserie, titulada The things they say about her, ilustrada por Sean Phillips e, de novo, Bill Sienkiewicz.

martes, xuño 20, 2006

Gotham Central: a vida está chea de decepcións



Nunha sociedade posmoderna e maioritariamente descreída como a actual, a pervivencia do xénero superheroico clásico, co seu fondo idealismo e os seus incólumes heroes, só é posible mediante a súa transformación. De aí que cíclicamente xurdan correntes renovadoras que adaptan aquel imaxinario ás demandas do momento, misturando xéneros ou aportando enfoques máis ou menos novidosos.

Na serie Gotham Central lévase a cabo unha aproximación á cidade de Batman (e polo tanto, ó chamado bat-universo) dende unha perspectiva realista (ata onde se pode falar de realismo nun mundo de superheroes) e humana. Na mesma liña que outras destacadas obras contemporáneas, como Powers de Brian M. Bendis ou a Catwoman de Brubaker, a serie adopta un enfoque a metade de camiño entre o xénero negro e productos policiais como Hill Street Blues. Unha curiosidade é o feito de estar escrita, dende o seu primeiro número, a catro mans: por unha banda, un dos guionistas de máis peso na actualidade, Ed Brubaker; pola outra, un escritor de longa traxectoria que acada con éste o que seguramente é o seu mellor traballo, Greg Rucka. Ambos, coa inconmensurable axuda de Michael Lark no aspecto gráfico, conseguiron en moi poucos números asentar a que é unha das mellores series do momento.

Planeta ven de editar o que é o seu primeiro tomo da serie, retomándoa no punto no que a deixara Norma. O presente arco, titulado A vida está chea de decepcións, abrangue os números 16 a 18 da edición americana, e marca o que probablemente sexa o punto máis baixo dende o arranque da colección. En tres números establécese e resólvese unha trama sinxela, correspondéndolle o protagonismo a personaxes que ata o momento permaneceran como secundarios nunha serie que é de seu coral. Estamos ante unha historia irreprochable e que mesmo poderíamos considerar notable se non contase cos antecedentes que supoñen os volumes previos. Pola súa banda, a ausencia de Lark ós lápices faise demasiado evidente, correspondéndolle a dura tarefa de sustituilo a un Greg Scott que abondo fai mantendo a unidade de estilo cos números previos.

En calquera caso, é motivo de ledicia que Planeta aborde a publicación desta serie, agardemos que con carácter regular e ata a súa conclusión.

venres, xuño 09, 2006

Eisner/Miller


Will Eisner e Frank Miller poden ser autores semellantes en certos aspectos, pero penso o que predomina entre ambos son as diferencias: pertencen a dúas xeracións diferentes e arredadas, teñen un estilo gráfico ben diferenciado e os seus intereses temáticos en pouco se asemellan. É precisamente esa lonxanía a que fai interesante un libro como este Eisner/Miller, que non é, como sinala o subtítulo, unha entrevista entre ambos autores (cando menos non unha entrevista no sentido en que habitualmente se emprega) senón a transcripción dun longo diálogo no que abordan temas diversos.

Os asuntos tratados ó longo das perto de 400 páxinas do volume son moitos e variados, ainda que se pon máis enfase no aspecto profesional da súa actividade que no puramente artístico. Así, é máis o espacio adicado ó intercambio de pareceres entre Miller e Eisner sobre o mundo da edición, o funcionamento das editoriais, dos estudios de artistas, sobre a relación do cómic co cine, sobre a censura, sobre técnica artística, etc., que o adicado a falaren das sús propias creacións.

Por proximidade xeracional e afinidade artística, un adoita a estar máis próximo ós plantexamentos de Miller. Sen embargo, o contrapunto de Eisner adoita resultar interesante nos máis dos casos, precisamente por aportar unha visión distanciada e paradóxicamente novedosa. Podería dicirse que, aportando un enfoque histórico, as opinións de Eisner veñen a matizar as percepcións dun Miller máis achegado á realidade actual.

Chama especialmente a atención a diferente visión que ambos amosan acerca da censura no cómic. A publicación da “Seducción do inocente” de Fredric Wertham, supuso a traslación do maccarthismo ó mundo da historieta americana e concluiu coa instauración da censura corporativa que supuña o Comics Code (inhabilitado de feito hai apenas uns anos). Miller mantén ó respecto posicións radicais, de repulsa e condena fronte a quen promoveu e apoiou aquelas actitudes. A postura de Eisner, que viviu e se viu afectado por aqueles feitos, ainda coincidindo na repulsa, resulta máis matizada e comprensiva.

Malia que o libro pode resultar demasiado extenso e un tanto repetitivo, a súa lectura proporciona abundante información sobre as técnicas gráficas que ambos autores empregan, o seu labor como homes de negocios ou as súas opinións sobre a relación entre cómic e cinema (imposible non estar dacordo coa posición de Miller, que denuncia o complexo de inferioridade e o servilismo fronte a Hollywood dos autores de cómic). E en calquera caso, sempre se poden atopar perlas como esta frase de Frank Miller: “hai un momento no que tes catorce anos, colles a túa navalla e tallas unha esvástica no pupitre do teu colexio. ¡Todd McFarlane entende ese tipo de mentalidade!”.

mércores, xuño 07, 2006

Os Perdedores: non vai máis



O plantexamento da serie Os Perdedores está ben claro: trátase dunha obra de espionaxe e acción sen maiores pretensións. A tal efecto, establécense unha premisa típica (un grupo de renegados da CIA que busca vinganza) e uns personaxes estereotipados (o estratega, o xenio informático, o tirador, o conductor, a muller misteriosa, o traidor...) ó servizo dunha idea ben coñecida (a corrupción da axencia de intelixencia norteamericana). O resultado é un cómic intrascendente e de lectura doada, correctamente escrito e debuxado e que, malia iso, da a sensación de non aproveitar toda a súa potencialidade.

O guión deseñado por Andy Diggle axústase ós cánones do seu xénero, dosifica correctamente a información, proporciona a previsible dose de sorpresas imprevisibles e conclúe cunha invitación a seguir indagando no trasfondo da historia. Agora ben, desaproveita a que inicialmente se presenta como unha das súas mellores bazas: o misterioso personaxe feminino. O autor oculta deliberadamente o relativo á identidade, pasado e motivacións do personaxe de Aisha, ó tempo que espalla dúbidas acerca da súa lealdade o grupo. Pero lonxe de aproveitar esta subtrama, Diggle opta por deixala a un lado dende que comeza a acción ata que finaliza este primeiro arco, se cadra coa intención de seguila tratando máis adiante.

O debuxo de Jock, notablemente semellante ó estilo de Sean Phillips, encaixa perfectamente no estilo Vértigo, e cumple sen alardes pero con eficacia. Algo semellante pode dicirse do coloreado de Lee Loughridge.

Se mal non lembro, algún estudio de cine mercou xa os dereitos para levar esta obra ó celuloide. De levarse efectivamente a cabo, será sen dúbida outra adaptación prescindible dunha obra prescindible e que dará como resultado unha película prescindible.

martes, maio 23, 2006

Honor entre punks


A serie Baker Street trasladaba as claves do universo de Sherlock Holmes á escena punk do Londres dos 80: unha detective punk, unha estudante norteamericana de medicina como axudante e un Londres contemporáneo con elementos victorianos como trasfondo. A obra xurdía da colaboración entre o escritor Gary Reed, grande coñecedor das novelas de Conan Doyle, e o debuxante Guy Davis, punk militante naqueles anos. A premisa da serie pode non parecer excesivamente orixinal no contexto actual, afeitos como estamos ó pastiche e á revisión desmitificadora dos iconos da cultura de masas, pero si o era a finais dos anos 80, que é cando foi editada inicialmente.

A editorial Norma recuperou nun volume único baixo o título Honor entre punks dúas historias da serie. A primeira, que da nome ó volume, establece o escenario no que se había de desenvolver a serie, presenta ós personaxes e comeza a elaborar o tecido de motivacións, intereses e relacións entre eles. Probablemente o maior acerto destes primeiros capítulos sexa a definición da atmósfera da serie, así como as múltiples posibilidades que xurden da premisa inicial. Non pode dicirse o mesmo da trama principal, unha historia detectivesca demasiado convencional e narrada con pouco pulso. O debuxo de Davis decepciona por primeirizo a calquera que coñeza a súa obra posterior, por máis que en ocasións determinadas deixe constancia do seu talento.

O segundo arco do volume leva por título Fillos da noite e foi elaborado en solitario por Guy Davis. Paradóxicamente, a historia non se resinte da falta dun guionista senón que, pola contra, Davis é quen de explotar algunhas das posibilidades que nos episodios precedentes só se suxerían. Publicado algúns anos máis tarde, faise patente a evolución do artista, cuio debuxo comeza a amosar as súas virtudes máis salientables: planos orixinais e repletos de forza, composición intachable, traballo de planificación evidente, énfase na caracterización de personaxes, etc.

O volume complétase con dúas historias curtas de escaso interese, ficando o lector coa sensación de que a potencialidade da serie estaba por enriba do resultado final.

O prezo de Norma...

martes, maio 16, 2006

A derrota do pensamento



A derrota do pensamento é, cando menos, un libro estraño. Un ten a sensación de que ou Alain Finkielkraut se excedeu na exposición dos antecedentes ou se quedou curto na redacción da súa tese. Por outra banda, non é doado posicionarse perante ésta, xa que o autor se limita a expresar unha protesta fronte a unha situación de feito pero sen construir alternativas á mesma ou á corrente de pensamento que a propicia.

O libro estructúrase en tres partes. A primeira adícase a contrapoñer o racionalismo francés ó concepto alemán de Volkgeist. A obra de Voltaire ou os enciclopedistas sostería a existencia de rasgos culturais comúns a toda a humanidade; a idea de Volkgeist ou “espíritu do pobo” baséase, pola contra, no carácter continxente e conxuntural de toda actividade humana. O auxe dos nacionalismos de finais do século XVIII viría a avalar esta segunda tese, segundo a cal as manifestacións culturais deben comprenderse dentro do seu contexto xeográfico e cronolóxico. Finkielkraut expresa a súa preferencia polo universalismo cultural, pero sen proceder á desactivación ideolóxica da liña de pensamento contraria.

A segunda parte achéganos á actuación da ONU e máis concretamente da UNESCO con posterioridade á Segunda Guerra Mundial. Como antídoto fronte as arelas conquistadoras e asimilacionistas da Alemaña nazi plantéxase a necesidade de dignificar as culturas particulares, de xeito que se recoñece a pluralidade e igualdade das culturas do mundo. Esta idea, que permite desbotar a superioridade dunhas manifestacións culturais fronte a outras, desagrada igualmente a Finkielkraut, que destaca algunhas das contradiccións das súas versións máis exacerbadas pero, máis outra vez, sen dar alternativas.

A exigua terceira parte adícase á exposición do corolario que o autor extrae de todo o anterior: que eses particulares xiros históricos conduciron a unha situación como a actual, na que se propugna non só a igualdade entre culturas senón tamén entre manifestacións artísticas, de xeito que un eslogan publicitario, un vídeo-clip ou partido de fútbol están a mesma altura que unha obra de Shakespeare, un cadro de Picasso ou unha ópera de Verdi.

Debo recoñecer que os argumentos de Finkielkraut están en moitas ocasións cargados de razón, e iso fundamentalmente porque apunta case sempre cara as situacións máis extremas que se dan no contexto actual. Pero un non pode evitar pensar que se elude a confrontación con versións máis moderadas do mesmo pensamento é pola dificultoso que resulta argumentar en contra. A obsesión por xerarquizar maniféstase tanto en quen mantén a superioridade da música clásica sobre o rock como en quen sostén a súa paridade. A cuestión é se a música popular, o cómic, a publicidade etc. poden ou non ser depositarios de valores artísticos. Atrévome a pensar que a resposta debe ser afirmativa mesmo para alguén de preferencias tan distantes como as do autor.

O problema non é, xa que logo, o posicionamento do autor, senón a vía pola que o mantén. Sabido é que non abonda con descalificar unha corrente de pensamento para dar por boa a que se lle opón; a antítese debe ser exposta, desenvolvida e fundamentada de seu e non só por oposición. Este segundo paso é o que elude Finkielkraut, que se limita a presentar as eivas dunha corrente de pensamento sen deixar claro se realmente el mantén o contrario (neste caso, que si hai valores universais e manifestacións culturais universalmente superiores ó resto) e, nese caso, en base a que ideas. Por se fose pouco, sempre escolle como branco das súas críticas á víctima máis propicia para os seus propios intereses, isto é, nunca amosa as versións máis significativas das teses ás que se opón senón as máis extremas.

Unha mágoa, considerando que, cando mantén posiciones constructivas, Finkielkraut aporta ideas interesantes e perfectamente asumibles. Así o fai cando se refire á educación (“a escola é a derradeira excepción ó self-service xeralizado; (...) a escola é moderna e os estudantes son posmodernos”) ou ó fenómeno da inmigración en Europa (“Tratar ó estranxeiro como individuo non é obligalo a copiar todos os seus comportamentos das maneiras de ser en vigor entre os autóctonos, e é posible denunciar a desigualdade entre homes e mulleres na tradición islámica, sen que iso signifique querer revestir ós inmigrados musulmáns cunha librea de prestado ou destruir os seus vínculos comunitarios. (...) O espíritu dos Tempos modernos europeos, pola súa parte, acomódase perfectamente á existencia de minorías nacionais ou relixiosas, a condición de que estén compostas, a partir do modelo da nación, por individuos iguais e libres”).

luns, maio 15, 2006

O gato do rabino: a bar-mitzva



Ademáis de tópico, sería enganoso dicir que este primeiro tomo da serie O gato do rabino de Joann Sfar é un cómic de simplicidade só aparente. O debuxo de Sfar é de seu sinxelo e espontáneo, características que neste caso se ven potenciadas por unha estructura narrativa clásica (seis cadriños de iguais dimensións por plancha) e inamovible. O autor dota deste xeito dun envoltorio tradicional a unha historia que non deixa de ser unha fábula desenfadada e mordaz, un conto sutil pero sen excesivas pretensións. A sinxeleza non está, xa que logo, só nas formas, senón tamén no fondo, sendo ésta unha das maiores virtudes da obra e do seu autor.

Protagoniza a historia un gato que adquire o don da fala despois de comer un loro. A humanización do felino conleva a súa infelicidade, xa que o seu amo, o rabino, decide arredalo da súa filla, que ata entón o coidara, por consideralo unha mala influencia. O gato expresa entón a súa intención de convertirse ó xudaísmo, para recuperar a respectabilidade fronte ó seu amo e que éste lle permita achegarse de novo á súa filla.

Parece obvio que a pretensión de Sfar recurrindo a un personaxe tan socarrón e descreído era a de cuestionar algúns dos fundamentos do credo xudeu dende unha perspectiva occidental, como de feito así se suxire no propio texto. Agora ben, o acerto fundamental da obra é facer predominar un tono desenfadado e irónico no canto de desenvolver unha profunda tese sobre o xudaísmo. O gato do rabino destaca algunhas contradiccións da relixión xudía e dos seus seguidores, pero a súa motivación egoísta e o seu espíritu bromista alónxano de pretensións moralizantes. Como mostra, a conclusión do tomo: abrupta, sarcástica e desmitificadora.

xoves, maio 04, 2006

Zarzarrosa



Achegándose ó final de Zarzarrosa, Robert Coover escribe: “o feitizo da fada [comprometeuna] non a unha incerta espera do que todavía podería ser, senón á eterna recreación do que non pode senón ser”. Ben podería ser un resumo da idea central da novela.

Os contos populares, especialmente os contos infantís, conforman un terreo propicio para a lectura e reinterpretación en clave posmoderna, dado o conglomerado de claves literarias e morais que conteñen. Zarzarrosa supón unha peculiar recreación do conto da Bela Durminte, a través da cal o autor revela algunhas das (posibles) mensaxes soterradas da versión orixinal (se é que se pode manter a existencia dunha versión orixinal respecto dunha narración tan popular). A novela componse de narracións breves e repetitivas, que moitas veces adoptan a forma propia de relato e que, en calquera caso, destacan sempre os elementos máis crueis e contradictorios do conto. Os dous personaxes principais, bela e príncipe, permanecen atrapados na arañeira que o propio relato tece: ela nun pesadelo que se repite unha e outra vez e que a leva sempre a unha condición de durminte á que non é quen de sobrepoñerse; el prisioneiro entre as zarzas que rodean o castelo, preguntándose acerca de si mesmo, da súa condición heroica, da motivación dos seus actos. A fada exerce de contacontos perversa que introduce elementos de versións menos coñecidas do conto, como os fillos que a durminte ten durante o seu letargo ou a dona-ogro do príncipe.

A obra condensa as virtudes e defectos da literatura posmodernista e autorreferencial. Á evidente intelixencia da análise e á incuestionable mestría narrativa de Coover cómpre contrapoñer o inevitable distanciamento dun lector ó que, necesariamente, lle resultará complicado implicarse emocionalmente nunha trama tecida coa fría exactitude dun reloxeiro.

mércores, maio 03, 2006

Fábulas: Unha historia de amor



A política xeral de Planeta ó facerse cos dereitos de publicación para España do material de DC Cómics foi a de retomar as series que viña publicando Norma Editorial no punto onde ésta as deixou. Esta tendencia, lóxica e de agradecer, atopa unha inexplicable excepción no volume que nos ocupa, primeiro da colección Fábulas que edita Planeta. Baixo o título Unha historia de amor recopílanse non só os capítulos que compoñen tal arco argumental, senón os tres inmediatamente anteriores, previamente publicados por Norma, repetindo mesmo a cuberta que esta editorial escolleu para o seu último tomo. Por qué o lector ten que pagar eses tres números xa publicados e desconectados do arco principal do tomo (tan desconectados como o poden estar dentro da continuidade da serie) é un misterio que merece un serio reproche.

A serie Fábulas ten unha premisa certamente imaxinativa: os personaxes das lendas e dos contos populares viven exilados no mundo real. Tan imaxinativa é que por intres semella un tanto forzada, por non mencionar que, como proposta de reciclaxe de mitos e lendas, non pode deixar de lembrarme ó Sandman de Neil Gaiman, grande obra fundacional do propio selo Vértigo que publica esta serie. Malia todo o anterior, coido que o escritor Bill Willingham foi quen ata o de agora de manter o interese da colección, situando primeiro a unha serie de personaxes no taboleiro de xogo e poñéndoos en movemento despois.

Ainda así e considerando as boas críticas da serie especialmente nos USA, un ten a sensación de que o labor do guionista presenta eivas salientables. A historia que nos ocupa, por exemplo, contén distintos momentos chamados a resultar esenciais na evolución xeral de historia e, por tanto, cargados de dramatismo: a confrontación entre Lobo e Barba Azul, a tensión sexual entre Lobo e Branca Neves ou o dó entre Príncipe Azul e Barba Azul. E sen embargo, o desenvolvemento de nengún dos episodios sinalados está á altura do requerido. Os diálogos carecen de forza, o mesmo que o plantexamento concreto das situacións. A resolución do conflicto Branca Neves - Riciños de Ouro parece o contrario do que debería ser: violento e pouco sutil. En conxunto, a potencialidade da serie vese claramente desperdiciada.

No tocante ós artistas que debuxan estes números, destaca o labor de Mark Buckingham, especialmente cando conta con Steve Lehialoha nas tintas. Ó contrario que a práctica totalidade dos seus antecesores, Buckingham preocúpase pola definición gráfica dos personaxes, ós que é capaz de perfilar máis aló do simple estereotipo visual, resultando especialmente interesante a súa versión do Lobo Feroz. Destacar igualmente o magnífico labor de James Jean nas portadas.

venres, abril 28, 2006

Sandman Mystery Theatre: Dr. Morte



Matt Wagner e Steven T. Seagle son dous escritores cunha longa traxectoria ás súas costas e resultados dispares. Pódese dicir que Sandman Mystery Theatre é a serie na que ambos demostran unha maior regularidade. E é que todo presenta unha singular harmonía nesta colección. Os escritores definiron perfectamente o tono da serie e levárona con pulso firme valéndose, esencialmente, duns personaxes ben perfilados; o debuxante, Guy Davis, asumiu as liñas mestras da trama e traduciunas gráficamente con sobriedade e eficacia.

É certo que os distintos arcos argumentais seguen básicamente un mesmo esquema. O misterio que Sandman debe resolver adoita selo só para el, xa que o lector coñece de antemán quen está detrás dos actos que desencadenan a trama. Isto ven a demostrar que o propósito básico dos autores é xogar cuns personaxes polos que estes amosan un grande agarimo, antes que plantexarlle ó lector simples problemas detectivescos. Se Wesley Dodds é un protagonista atípico e entrañable, difícilmente subsumible na categoría de heroe de acción, a súa partenaire Dian Belmont representa a superación da figura feminina clásica neste tipo de aventuras: intelixente, activa, forte...

O tomo que ven de publicar Planeta leva por título Dr Morte e nel teñen lugar feitos decisivos para a relación entre os dous protagonistas, o cal suscita un evidente interese polos próximos capítulos. Para rematar, unha pregunta de lector excesivamente perfeccionista: ¿por qué na edición española se eliminan as citas da capa e se trasladan á contracapa?

martes, abril 25, 2006

Y, o último home: o anel da verdade



Pouco podo engadir ó meu comentario anterior verbo desta serie. Planeta acaba de editar o seu segundo tomo, recopilando os números 24 a 31 USA. Neles, o escritor Brian K. Vaughan recupera o mellor tono da colección (que decaera algo no arco argumental anterior), dosificando intelixentemente a información que comparte co lector, de xeito que a trama vai avanzando ó tempo que mantén o interese. En concreto, neste volume descobrimos unha primeira teoría acerca da causa que fixo que Y, o protagonista, sobrevivira á praga que acabou con todos os varóns do planeta. En calquera caso, insisto en que grande parte da eficacia da historia reside no suxerente da súa premisa inicial, motivo polo cal ésta non debería prologarse máis aló do necesario.

Habería que salientar a considerable progresión de Pía Guerra, artista co-creadora da serie e ilustradora da maior parte dos seus números. Fronte ó estatismo e a inexpresividade facial que caracterizaban o seu debuxo nos primeiros números, o seu traballo actual deixa patente unha mellora indiscutible en ambos aspectos. Por outra banda, a sobriedade do seu estilo resulta un aliado eficaz para os guións de Vaughan, que non precisan de alardes visuais senón de eficacia narrativa. Podo dicir, xa que logo, que o aspecto gráfico da serie é tamén agora motivo de disfrute, cousa que parecía pouco imaxinable nos primeiros capítulos.

O traballo de Vaughan e Guerra, xunto co de outros autores (Azzarello e Risso, Willingham, etc) contribuiu a reorientar (e polo tanto salvar) á liña Vertigo de DC, que levaba xa demasiados anos repetindo as fórmulas que determinaron o seu éxito inicial.

luns, abril 24, 2006

O día do xuízo



O auxe e caída de Rob Liefeld tivo lugar precisamente nos poucos anos en que este servidor estivo ausente do mundo do cómic. Foi tanto e tan esaxeradamente negativo o que lin sobre este personaxe tras a miña reentrè que decidín adquirir algúns daqueles comics seus dos que ninguén falaba ben pero que alguen debeu mercar no seu día. Para a miña sorpresa, eran ainda peores do que imaxinaba.

É difícil valorar a obra de Liefeld coma se dun profesional do medio se tratase, xa que o máis benévolo que se pode dicir dos seus comics é que parecen fan-fictions, traballos dun afeccionado entusiasta pero inexperto, con eivas flagrantes no aspecto gráfico e unha inxenuidade monumental (disfrazada do contrario) no argumental. Non podo negar, sen embargo, que a súa figura e os seus traballos espertan en min certa simpatía, semellante á que sinten algúns cara as novelas de vaqueiros ou á serie B cinematográfica. E é que, a fin de contas, son un namorado dos fanzines.
Por se fora pouco, hai un factor adicional e nada irrelevante que xustifica a miña lectura de Judgment Day, como o feito de ser nada menos que Alan Moore quen o escribe, por máis que esté comúnmente asumido que se trata dunha obra moi menor na súa producción. O seu labor nesta miniserie encamíñase a poñer en orde o caótico universo que a duras penas puxo en pé Rob Liefeld e, neste senso, hai que dicir que se ben o resultado é bastante irrelevante en todos os aspectos (como lectura de seu e como intento vertebrador), pódense atopar algúns elementos interesantes. Non deixa de ser moi propio da flema británica do escritor o feito de que o que finalmente se revela como autor do crime que se xulga na miniserie cargue tamén coas culpas do tono sombrío, pueril, casposo e parvo do chamado universo Image, así como que a súa detención e castigo conleve o nacemento dunha nova era para este universo, supostamente máis homologable co imaxinario superheroico tradicional. O tempo remataría por tirar por terra os bos propósitos do de Northampton, pero iso é outra historia. No que atinxe a ésta, o famoso Día do xuízo, pouca cousa: para completistas e curiosos.

mércores, abril 19, 2006

O caso do veo



Esta nova aventura do detective Jack Palmer, creado polo francés René Pétillon, tivo certa repercusión dentro e fóra do mundo da BD esencialmente por dous motivos: por ser o tomo seguinte ó exitoso L’enqueté corse, no que se trataba o problema corso; e por referirse a un tema tan polémico e de actualidade como a crecente presenza do Islam nas sociedades europeas.

Tendo sido tan loubada, un agardaba desta obra un posicionamento claro, sólido e intelixente respecto da problemática que plantexa. O ter atopado algo totalmente distinto, pero igualmente loubable, ven a demostrar que as ideas preconcebidas nunca son boas. E é que O caso do veo é un traballo máis descriptivo que prescriptivo. Aparecen nel, retratados con agudeza indiscutible, os diferentes elementos que compoñen un problema tan complexo como a dixestión europea da cultura islámica: as distintas tendencias (aperturistas e integristas) existentes dentro do Islam, os prexuizos dos europeos fronte ós musulmáns, os prexuizos dos musulmáns fronte ós europeos, as mutuas visións estereotipadas, o mutuo descoñecemento, o victimismo, etc. A distancia irónica no tratamento resulta balsámica, compoñendo unha historia tan sutilmente humorística como respetuosa coa seriedade da cuestión.

Gráficamente, o traballo de Pétillon resulta pouco discutible. A súa dilatada experiencia tradúcese nunhas planchas de aparente sinxeleza, cunha narrativa impecable e unha expresividade incontestable. A vistosa coloración encaixa perfectamente co enfoque da serie.

De ter que poñer alguna obxección, diría que a personalidade do personaxe principal, o detective Palmer, aparece desdebuxada, se cadra porque a súa caracterización deriva da longa traxectoria que ten tras de si. En calquera caso, trátase dunha obra altamente recomendable e dun autor cuio bo facer nos últimos tempos cómpre salientar.
O prezo de Norma, abusivo, coma sempre.

venres, abril 07, 2006

Ring Circus: Os amantes



Un non sabe se a sociedade do escritor francés David Chauvel co debuxante Cyril Pedrosa foi para o primeiro unha sorte ou unha desgraza. Por unha banda, un lector coma min, medianamente ignorante no que á BD europea se refire, difícilmente tería coñecido a este guionista de non verse deslumbrado polo inconmensurable labor gráfico do seu colaborador. Por outra, é tal a preponderancia do elemento visual que o fondo da narración corre o risco de ficar nun segundo plano.

Ring Circus é para min, ante todo, sinónimo de goce sensorial. É difícil poñer algunha obxección ó traballo de Pedrosa en calquera dos tomos que compoñen esta serie (ou cando menos en calquera dos tres tomos que se teñen publicado en España, que son os que eu lin). A seu peculiar versión da figura humana, desgarbada pero elegante, a exactitude na definición emocional dos personaxes, a creación dun micromundo inxenuo e colorista, en conxunción cunha narrativa eficaz, da lugar a un resultado extraordinariamente harmónico que xustifica de seu a lectura desta obra.

Como adiantaba, o drama de Chauvel é estar á altura do seu compañeiro. E, se ben nos dous primeiros volumes da serie pode dicirse que o escritor cubría o expediente con boa nota, o certo é que neste terceiro asoman os primeiros síntomas de febleza. A trama de Os Amantes está claramente descompensada, ó pivotar sobre a chegada dos protagonistas a unha caste de castelo encantado que se produce tarde (é dicir, a estancia é demasiado curta como para considerar que este elemento está ben aproveitado), que vai precedida dun inicio errático (excesivamente longo, con pouca información relevante) e que remata conducindo á historia de amor principal ó único punto posible dada a traxectoria da serie (Primeiro Tomo: os protagonistas coñécense; Segundo Tomo: Os protagonistas namóranse; Terceiro Tomo: Os protagonistas...).

Agardemos que o seguinte volume recupere o tono inicial da serie, dando por feito que o debuxo de Pedrosa pagará a pena como ata agora.

Por certo, o prezo de Norma, abusivo, coma sempre.

xoves, abril 06, 2006

A Idade de Ouro



A Idade de Ouro de James Robinson e Paul Smith céntrase, ó igual que DC: a Nova Fronteira de Darwin Cooke, no tránsito da Idade de Ouro á Idade de Prata superheroica. Agora ben , se a obra de Cooke poñía o énfase no xurdimento dos personaxes que darían lugar á nova xeira, Robinson e Smith ocúpanse dos heroes que se fan a un lado e deixan o seu sitio á nova xeración, os membros da Sociedade da Xustiza primixenia e do chamado All-Star Squadron.

Orixinalmente publicada entre 1993 e 1994 en catro números en formato prestixio, a miniserie A Idade de Ouro ven de ser reeditada nun único volume por Planeta baixo a equívoca cabeceira da JSA. Concebida nun intre no que as implicacións de obras como Watchmen ou Batman: The Dark Knight Returns comezaban a estar xa dixeridas, esta obra supón unha saída á nova situación de carácter claramente alternativo ó que foi a reacción popularmente maioritaria, ou sexa, o cómic noventeiro de arsenais andantes, musculacións iverosímiles e encías protuberantes. Isto é, no canto de poñer como pretexto a posta en evidencia das feblezas do xénero superheroico para destapar as maís rancias esencias ideolóxicas, Robinson e Smith botan a ollada atrás e recuperan a uns personaxes inocentes e coloristas, amosando a súa inadaptación a un contexto que xa evolucionou.

Probablemente, o maior acerto desta obra sexa a supeditación da súa análise de fondo a unha historia complexa e ben desenvolvida, por máis que no inciso final se acusen certos excesos. A descripción dunha Norteamérica inmersa no maccarthismo e seducida por tendencias totalitarias resultaría difícilmente imaxinable se o autor fose estadounidense (Robinson é británico, anque reside dende hai tempo nos USA), por máis que a redención final veña a diluir e facer maís fácilmente dixerible a dura mensaxe anterior.

Mención aparte merece o labor de Paul Smith cos lápices. A traxectoria deste autor, ainda que cuantitativamente escasa (ou se cadra por iso), avala a súa calidade. Nesta obra o seu estilo vese claramente condicionado pola trama, renunciando o debuxante a moitos dos seus rasgos característicos para poder axustarse ás convencións gráficas da época que pretende retratar. O resultado é plenamente satisfactorio, deixando patente a homenaxe a un conxunto de artistas que mantiveron unha industria nunha época na que o protagonismo do autor deste tipo de productos era notablemente inferior ó actual.

venres, marzo 24, 2006

Sandman Mistery Theatre: O Escorpión



Sandman Mistery Theatre foi e é unha colección peculiar. Matt Wagner e Steven T. Seagle ós guións e Guy Davis ós lápices acometeron unha recuperación da figura do Sandman clásico dos DC cómics en clave pulp: anos 40, ambientación urbana, tramas policíacas, personaxes enmascarados pero non superheroicos, etc. O resultado é unha serie impecable dende calquera punto de vista.

As tramas, dunha solidez indiscutible, introducen sempre elementos que permiten superar o esquema clásico dos whodonit. Cuestións como os conflictos raciais, as conductas sexuais minoritarias (ou minorizadas), as ambigüidades morais ou os conflictos familiares permiten trascender o que doutro xeito serían simples (anque moi correctas) intrigas policiais.

Pola súa banda, o labor gráfico de Guy Davis resulta igualmente salientable, tratándose da que probablemente sexa a súa primeira obra madura como autor, isto é, superadas as indefinicións das súas primeiras obras (Baker Street) e no camiño cara a súa mellor expresión artística (The Marquis). É probable que unha primeira ollada ó seu trazo solto e áspero poida levar a engano. Tras o seu acabado apurado acóchase un incuestionable dominio da figura humana, das expresións faciais e dos mecanismos narrativos, así coma unha evidente preocupación pola ambientación.

A pesares de todo o anterior, non deixa de resultar estraña a lonxevidade desta serie (uns 70 números), dada a súa escasa espectacularidade ou o limitado tirón popular dos seus autores. É, polo tanto, un motivo de ledicia que Planeta decidira retomar a publicación da serie no punto en que a deixara Norma. Acaba de sair á rúa o segundo tomo, titulado O Escorpión (números 17 a 20 USA), que reúne boa parte dos rasgos característicos da obra. Está por ver a acollida do público nesta segunda oportunidade. Oxalá que sexa boa.

mércores, marzo 22, 2006

Queen & Country: Operación Blackwall



Ainda que contaban con tramas dunha certa complexidade, a función esencial dos primeiros números da serie Queen & Country foi a de definir os personaxes e o contexto na que ésta habería de desenvolverse, traballo previo do que se beneficia cada novo arco argumental e que fai que a traxectoria da serie sexa claramente ascendente.

Norma ven de publicar o cuarto volume da serie, titulado Operación: Blackwall, no que os guións de Greg Rucka son traducidos a imaxes por J. Alexander, debuxante descoñecido para min ata agora. O seu estilo gráfico, moi semellante ó de Duncan Fegredo, pode resultar axeitado para a serie, de feito máis axeitado que o de calquera dos seus antecesores. Ainda así, presenta aspectos claramente mellorables, como unha certa indefinición nos rostros ou a resolución confusa das (escasas) escenas de acción.

Argumentalmente, a trama deste volume é máis sinxela que calquera das anteriores, pero a profesionalidade de Rucka fai que o interese non decaia. Por unha banda, o arco resólvese en tres capítulos, evitándose así que o argumento se prolongue en exceso. Por outra, son as relacións interpersoais e non a trama de espionaxe as que dotan de forza ó argumento. A relación triangular entre os tres actores principais da serie, ata agora só esbozada, pasa a un primeiro plano, resolvéndose cunha contención emocional moi de agradecer.

Non podo deixar de plantexar un problema matemático. O tomo que nos ocupa recopila tres números americanos en formato grapa; o prezo dese formato en España está, tratándose de edicións a cor, por debaixo dos 2 € (tratándose dun cómic en b/n como o presente o prezo sería bastante inferior). O prezo de 8 € establecido por Norma Editorial só pode calificarse, xa que logo, de usurario. De aí que un só se achegue ás publicacións desta editorial cando, coma neste caso, está moi convencido de que o producto en cuestión vai ser do seu agrado.