xoves, xullo 24, 2014

Elipses e sombras: Dámsmitt

Dámsmitt

Kike Benlloch é un dos poucos autores galegos cunha traxectoria longa e estable como guionista de cómics. Ademais de ser membro fundador do colectivo Polaqia, coordinador de publicacións diversas (Mmmh!!, Barsowia, H2Oil) e comisario de exposicións sobre cómic, Benlloch ten publicada unha decena de títulos propios, ademais dunha chea de relatos breves espallados en cabeceiras como Barsowia, Golfiño  ou BD Banda. Entre os seus colaboradores atopamos algunhas das figuras máis relevantes da BD galega actual, como David Rubín, José Domingo, Alberto Vázquez ou Manel Cráneo, con quen asinaría este Dámsmitt, álbum que foi publicado orixinalmente en 2006.
 
A acción de Dámsmitt transcorre nun entorno fantástico, coidadosamente elaborado por Benlloch e Cráneo. A arquitectura e o vestir dos personaxes remiten a algunha gran vila centroeuropea de finais do século XIX, pero os autores non só non a identifican, senón que engaden invencións tecnolóxicas anacrónicas (robots, maquinaria) que aproximan a ambientación ao steampunk. A recreación deste escenario é un reto ao que Cráneo responde con acerto, cun debuxo minucioso e detallista que proporciona a atmosfera que o relato demanda.
 
Mais lonxe de abandonarse á especulación fantasiosa, en Dámsmitt o imaxinario preséntase en tensión co real, nun argumento que incorpora elementos históricos como a decadencia dos grandes imperios europeos e a emerxencia dos movementos obreiros, o socialismo e o anarquismo. Na obra hai, xa que logo, un discurso político e máis concretamente unha reflexión sobre o poder, pero ese é só un dos fíos que se cruzan nun argumento que tamén incorpora unha intriga, unha historia de amor ou cuestións como a pertenza a unha tradición familiar ou mesmo étnica. Se Benlloch é quen de abrir tantas liñas argumentais en apenas 60 páxinas de relato é porque a súa obra suxire moito máis do que amosa, algo habitual na súa escrita e que neste caso acada unha das súa mellores expresións. Un dato máis, o volume conta cun gabancioso prólogo do prestixioso historietista norteamericano Jason Lutes.
 
Como diciamos, Dámsmitt foi publicado orixinalmente en 2006 pola editora madrileña Dibbuks, mais se un lector se achega hoxe a algunha libraría especializada galega poderá atopalo con toda probabilidade nos seus andeis, xa que os autores mercaron e redistribuíron o excedente editorial da obra a través de Demo Editorial, que é propiedade de Manel Cráneo, para impedir que se destruíse ou se saldase. Un esforzo que fala do amor dos autores pola súa obra e unha oportunidade que os amantes da boa banda deseñada non deberían deixar pasar.
 

sábado, xullo 19, 2014

The Private Eye Vol. 1

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
De The Private Eye (Panel Syndicate, 2014) falouse, e non pouco, cando Brian K. Vaughan e Marcos Martín anunciaron o seu lanzamento a principios de 2013. A serie comercialízase exclusivamente en versión dixital mediante a plataforma Panel Syndicate, creada ad hoc polos autores, sendo especialmente rechamante o feito de ser o lector quen decide con liberdade o prezo que quere pagar polo produto. Isto, unido á boa proxección comercial do equipo Vaughan-Martín, serviu para estimular de novo o debate sobre a dialéctica entre cómic impreso e dixital e o futuro do medio. Do cómic en si tamén se falou, aínda que menos. Fíxose unha valoración maioritariamente positiva do capítulo inaugural, que foi a tarxeta de presentación da serie, pero por desgraza o seu desenvolvemento posterior foi absorbido en boa medida polo debate de fondo. Unha mágoa xa que a obra ben merece un achegamento.
 
Vaughan sitúa a acción nun futuro próximo no que todos os cidadáns teñen unha identidade secreta e agochan o seu aspecto baixo disfraces pintorescos. Este comportamento deriva dun suceso traumático acontecido anos antes, cando toda a información cidadá almacenada nunha nube virtual foi divulgada de forma masiva. A exposición indiscriminada dos segredos, a negación da intimidade, a violación máxima do dereito á privacidade levarían os cidadáns a interpoñer identidades ficticias nas súas relacións sociais. Nese contexto, Vaughan presenta un misterio criminal, un asasinato que debe ser resolto por un paparazzi, realmente un investigador privado. Unha premisa e en boa medida un argumento que se axeitan aos canons do xénero negro, mais afastado do revival noir contemporáneo polo desenvolvemento gráfico de Marcos Martín, auténtica antítese do tópico grim and gritty. O seu debuxo de trazo fino e liña clara, unido á luminosidade das cores que aporta Muntsa Vicente, contrastan abertamente coa tradicional escuridade dun xénero que non por casualidade se define pola ausencia de cor. Nada de atmosferas opresivas senón o contrario: espazos abertos, sol californiano e un desfile de personaxes que semellan saídos dun baile de Entroido. Gran parte do pracer que proporciona este primeiro volume, composto polos cinco primeiros capítulos da serie, deriva do magnífico labor de Martín e Vicente, que foron quen de imprimirlle á serie unha estética de seu. Á exuberancia dos deseños de Martín, a metade de camiño entre a tradición europea da ciencia ficción e a estética superheroica, e á súa minuciosa construción de espazos, cómpre sumar unha depurada narrativa, vistosa e funcional a partes iguais, que aproveita con intelixencia as posibilidades que ofrece o formato pantalla.
 
Mais sería inxusto obviar o papel dun Brian K. Vaughan que segue a situarse a metade de camiño entre o tebeo comercial e o cómic de autor, aportando títulos de entretemento e dirixidos a un público amplo á marxe (aínda que con inevitables tanxencias) do tebeo de superheroes. Estes primeiros números de The Private Eye ofrecen intriga e acción ben conducida, pirotecnia argumental en doses episódicas, sen descoidar un subtexto concibido para ser lido en clave actual. Non deixa de ser unha xogada intelixente que Internet estea no texto (a palabra pecha este primeiro volume) e no subtexto da obra, mais tamén ao seu redor, debido ao mencionado sistema de comercialización e o debate que trouxo consigo. Hai que dicir ademais que Vaughan concede nesta obra menos espazo ao humor, a ironía e os diálogos faiscantes, unha contención que beneficia o seu traballo sen restarlle axilidade.
 
A previsión inicial dos autores é que a serie dure uns dez capítulos, polo que o final deste primeiro volume nos sitúa xusto na metade do camiño. As expectativas son boas e a brevidade pode ser un argumento máis a prol da obra.

luns, xullo 07, 2014

Qadriños: Viñetas dende o Atlántico 2014, un repaso aos convidados
















Entre o 4 e o 10 de agosto terá lugar unha nova edición de Viñetas dende o Atlántico, o festival de BD da Coruña. Hai xa uns anos que a redución orzamentaria obrigou a redimensionar as xornadas, o que repercutiu principalmente na diminución do número de convidados, en especial dos internacionais. Malia todo, son evidentes os esforzos da organización por manter a calidade do evento e a fidelidade aos seus sinais de identidade. En Qadriños fago un breve repaso do listado de convidados á vindeira edición, creadores de perfil moi diverso pero cuxa obra reúne meritos abondo para merecer un achegamento.